Պատերազմ Ուկրաինայում (լայվ բլոգ, թարմացվող)

Ուկրաինայի իշխանությունների տեղեկություններով՝ ռուսական բանակի կողմից երկրի էներգետիկ ենթակառույցներին նախօրեին հասցված զանգվածային հարվածներից հետո մայրաքաղաք Կիևի տարածքի 70 տոկոսը շարունակում է հոսանքազրկված մնալ։ Այդ մասին այսօր տեղեկացրել է Կիևի քաղաքապետ Վիտալի Կլիչկոն։

Կիևի քաղաքապետը նաև տեղեկացրել է, որ մասամբ հնարավոր է եղել վերականգնել քաղաքի ջրամատակարարումը։ «Առավոտյան ջրամատակարարումն ամբողջությամբ վերականգնվել է Կիևի այն հատվածում,որ գտնվում է Դնեպրի ձախ ափին։ Մայրաքաղաքի մյուս հատվածներում ջրամատակարարումը կվերականգնվի օրվա ընթացքում», - նշել է Կլիչկոն։

Ուկրաինայի էներգետիկայի նախարարության տեղեկություններով՝ չորեքշաբթի երեկոյան հաջողվել է վերականգնել Լվովի էներգամատակարարումը։ «Դնեպրոպետրովսկի, Խարկովի և Օդեսայի մարզերի մի շարք շրջաններ, սակայն, շարունակում են հոսանքազրկված մնալ, իրադրությունը բավական բարդ է», - հաղորդել է Ուկրաինայի էներգետիկայի նախարարությունը։ Գերատեսչության պաշտոնյաները, այդուհանդերձ, հույս ունեն, որ իրադրությունը կբարելավվի օրվա ընթացքում, երբ երկրի միասնական էներգահամակարգին կրկին միացվեն Ռովնոյի, Խմելնիցկու և Հարավուկրաինական ատոմակայանները

Ուկրաինական աղբյուրների պնդմամբ՝ էներգետիկ ենթակառույցներին հասցվող ռուսական հարվածների հետևանքով հոկտեմբերի 10-ից ի վեր տուժել է դրանց մոտ 50 տոկոսը։

Ուկրաինայում ռուսական հրթիռային հարձակման հետևանքով հզոր պայթյունների հերթական շարքն է տեղի ունեցել։ Մի քանի շրջաններ միանգամից զրկվել են հոսանքից և ջրից:

Էներգետիկայի նախարարությունը հայտնել է, որ սպառողների ճնշող մեծամասնությունն ամբողջ երկրում մնացել է առանց էլեկտրականության:

Ուկրաինայի նախագահ Վլադիմիր Զելենսկին գիշերային ուղերձում նշել է, որ հրթիռային հարվածներից հետո ամենաբարդ իրավիճակը Կիևում է։

ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհուրդն այս կապակցությամբ շտապ հանդիպում է անցկացնում:

ՄԱԿ-ում Ռուսաստանի մշտական ներկայացուցիչ Վասիլի Նեբենզյան հայտարարել է, որ Ռուսաստանը հարձակվում է Ուկրաինայի ենթակառուցվածքային օբյեկտների վրա՝ ի պատասխան Կիևին արևմտյան զենք մատակարարելուն։

Նրա խոսքով, ուկրաինական բանակի մարտունակության խաթարումը «հատուկ ռազմական օպերացիայի» նպատակներից մեկն է. - «Եվ այն կիրականացվի ռազմական ճանապարհով, քանի դեռ Կիևի ռեժիմը չի ընդունել իրատեսական դիրքորոշում, որը թույլ կտա բանակցությունների շրջանակում քննարկել և փորձել լուծել այն խնդիրները, որոնք մեզ ստիպել են սկսել հատուկ ռազմական օպերացիան»։

Կիև-Պեչորյան մայրավանքում խուզարկություն իրականացնելու մասին լուրը մեծ աղմուկ է առաջացրել ուղղափառ աշխարհում ու հատկապես Ռուսաստանում:

Այդ ուղղափառ եկեղեցին համարվում է Ուկրաինայի կրոնական և մշակութային ամենակարևոր արժեքներից ու կենտրոններից մեկը: 1990 թվականին այն ՅՈւՆԵՍԿՕ-ի կողմից հռչակվել է «Համաշխարհային ժառանգություն»:

1051 թվականին հիմնադրված մայրավանքը Մոսկվայի Պատրիարքարանի հովանու ներքո գործող Ուկրաինայի Ուղղափառ եկեղեցու առաջնորդ մետրոպոլիտ Պավելի նստավայրն է:

Ուկրաինայի իրավապահների փոխանցմամբ, խուզարկության նպատակն էր «կասեցնել ռուսական հատուկ ծառայությունների դիվերսիոն գործողությունները և «ռուսաց աշխարհի» գաղափարախոսության տարածումը»:

Ռուսաստանում զայրույթով են արձագանքել լուրին, ասելով, որ «ուկրաինական կողմը հերթական հակառուսական սադրանքն է կազմակերպել»:

Մինչդեռ, երեկ ուկրաինացիները հայտնել են, որ հետաքննության ընթացքում մայրավանքի համալիրի տարածքում հայտնաբերել են «ռուսամետ գրականություն և միլիոնավոր գումարներ կանխիկ դրամով»:

Իրավապահները հրապարակել են ցանկը՝ «ավելի քան 2 միլիոն հրիվնա (Ուկրաինայի ազգային տարադրամը), 100 հազար ԱՄՆ դոլար և մի քանի հազար ռուսական ռուբլի»:

Ռուսաստանն այսօր հրթիռակոծել է Ուկրաինայի մի շարք քաղաքներ, պայթյուններ են արձանագրվել Կիևում, Կիևի մարզում, Վինիցայում, Լվովում, Օդեսայում, Պոլտավայի մարզում, հայտնում են տեղական իշխանությունները։

Հարվածների հետևանքով Կիևում անջատվել է էլեկտրականությունը, աշխատանքն է դադարեցրել ստորգետնյա տրանսպորտը, քաղաքը մնացել է նաև առանց ջրի։ Կիևի մարզում հրթիռներն ընկել են բնակելի շենքի և քաղաքացիական ենթակառուցվածքների վրա։ Լվովը ևս առանց հոսանքի է, քաղաքապետը զգուշացրել է նաև ջրի հնարավոր անջատումների մասին։ Օդեսայի շրջանային ռազմական վարչակազմի ղեկավար Մաքսիմ Մարչենկոն հայտնել է էներգետիկ կառույցներին հասցված զանգվածային հարվածների մասին, ինչի հետևանքով հոսանքազրկվել են սահմանակից Մոլդովայի մի շարք շրջաններ, այդ թվում՝ մայրաքաղաք Քիշնևը։

Ըստ ուկրաինական պաշտոնական աղբյուրների՝ նախնական տվյալներով հրթիռակոծության հետևանքով երեք մարդ զոհվել, վեցը վիրավորվել են։

Եվրախորհրդարանը բանաձև է ընդունել, որով Ռուսաստանը ճանաչում է ահաբեկչության հովանավոր։ Եվրամիության օրենսդիր մարմնի ներկայացուցիչները հայտարարել են, որ հող են նախապատրաստում նախագահ Վլադիմիր Պուտինին և նրա կառավարությանը միջազգային տրիբունալ հասցնելու համար:

«Ռուսաստանի Դաշնության կողմից Ուկրաինայի խաղաղ բնակչության դեմ իրականացվող կանոնավոր հարձակումներն ու վայրագությունները, քաղաքացիական ենթակառուցվածքների ոչնչացումը և միջազգային մարդասիրական իրավունքի մյուս լուրջ խախտումները հավասար են Ուկրաինայի բնակչության դեմ ահաբեկչություններին և ռազմական հանցագործություններ են», - ասվում է փաստաթղթում։

Դրանում Ռուսաստանը ճանաչված է որպես պատերազմի ժամանակ ահաբեկչության մեթոդներ կիրառող երկիր։ Պարտադիր կատարման ուժ չունեցող փաստաթղթին կողմ են քվեարկել 494, ձեռնպահ՝ 44, դեմ՝ 58 պատգամավոր։

«Ազատության» ռուսական ծառայությունը՝ վկայակոչելով «Մեդուզա» կայքի վերլուծությունը, հաղորդում է, որ Ռուսաստանում նկատվում է «հոգնածություն Ուկրաինայի դեմ պատերազմից»:

Ըստ «Մեդուզա»-ի, այդ են վկայում իշխանության պատվերով անցկացված սոցիոլոգիական փակ հարցումների արդյունքները:

«Մեդուզա»-ին այդ տեղեկությունները փոխանցել են Կրեմլին մոտ կանգնած անանուն աղբյուրները, որոնց համաձայն՝ «պատասխանները վկայում են, որ ռուսաստանցիները լավատեսորեն չեն տրամադրված թե՛ իրենց և թե՛ երկրի ապագայի հանդեպ»:

Կրեմլի պատվերով անցկացված փակ հարցումների արդյունքները հիմնականում համընկնում են բաց հարցումների արդյունքների հետ:

Russian Field անկախ սոցիոլոգիական ընկերությունը հոկտեմբերին անցկացրել է հարցում, որի արդյունքների համաձայն՝ հարցվածների միայն 19 տոկոսն է ակնկալում, որ կյանքը կբարելավվի, իսկ 57 տոկոսը խոստովանել է, որ «պատերազմի մասին նորությունները հոգնեցնում են»:

Հուլիսի վերջին այդպիսի պատասխան էր տվել հարցվածների մոտ 40 տոկոսը:

Անկախ փորձագետները նշում են նաև, որ պատերազմին ընդդիմացողների իրական թիվը կարող է շատ ավելի մեծ լինել, քանի որ այսօր Ռուսաստանում առկա լարված մթնոլորտում և վախի պայմաններում մեծ թվով հարցվածներ կարող են անկեղծ չպատասխանել հարցերին:

Միացյալ Նահանգների գանձապետարանի քարտուղարը (ֆինանսների նախարարը) հայտնել է Կիևին 4 և կես միլիարդ դոլար տրամադրելու մասին: Այդ գումարն ուղղվելու է Ուկրաինայի պետական բյուջեին սատարելու նպատակով:

«Միացյալ Նահանգները շարունակում է հավատարիմ մնալ Ուկրաինային աջակցելու անսասան պարտավորությանը և դրամաշնորհի կարգով 4 ու կես միլիարդ դոլար է հատկացնում այդ երկրի պետական բյուջեին: Գումարի տրամադրումը կսկսվի առաջիկա շաբաթներին»,- ասել է նախարար Ջանեթ Յելենը:

Նրա համոզմամբ, այդ ֆինանսավորումը Կիևին թույլ կտա պահպանել տնտեսական կայունությունը, շարունակել հիմնական պետական ծառայությունների տրամադրումը, այդ թվում՝ աշխատավարձեր վճարել հիվանդանոցների, պետական հիմնարկների և կրթական հաստատությունների աշխատակիցներին և սոցիալական օգնություն ցույց տալ տարեցներին ու երկրի բնակչության խոցելի շերտերին:

Կրեմլը հայտնել է, որ Զապորոժիեի ատոմակայանի շուրջ անվտանգության գոտի ստեղծելու հարցով բանակցություններում էական առաջխաղացում չկա: Այդ մասին ասել է նախագահ Վլադիմիր Պուտինի խոսնակ Դմիտրի Պեսկովը:

Նրա փոխանցմամբ, հարկ է հասկանալ, թե ինչ է նշանակում «անվտանգության գոտի»: Հակամարտության առաջին փուլում, ըստ Պեսկովի, «Ուկրաինան Ռուսաստանին կոչ էր անում հեռացնել ծանր սպառազենը, որն այնտեղ չի էլ եղել»: «Դա հետո բոլորն են հակացել», - նշել է նա:

Ուստի, Պեսկովի խոսքով, անվտանգությանն անդրադառնալիս պետք է խոսել ատոմակայանի ուղղությամբ կրակ բացողների մասին:

«Ովքե՞ր են: Նրանք ուկրաինացի հրետանավորներն են, նրանց հեռանալն է պետք պահանջել, որ Ուկրաինան հեռացնի այնտեղից ծանր սպառազենը և դադարեցնի կրակը, դադարեցնի վտանգի ենթարկել ամբողջ Եվրոպայի մայրցամաքը»,- հայտարարել է Կրեմլի խոսնակը:

Ռուսները Զապորոժիեի ԱԷԿ-ը գրավել են Ուկրաինա ներխուժելու առաջին օրերին: Այդ ԱԷԿ-ն ամենախոշորն է Եվրոպայում: Դրա աշխատող անձնակազմն ուկրաինացիներ են:

ՄԱԿ-ի Ատոմային էներգիայի միջազգային գործակալությունը կողմերին կոչ է արել անհապաղ դադարեցնել մարտական գործողություններն ԱԷԿ-ի շրջանում, քանի որ դրանք կարող են միջազգային աննախադեպ ճգնաժամ առաջացնել:

Վերջին ռմբակոծություններից հետո Զապորոժիեի ատոմակայանի ստուգման արդյունքների հիման վրա ՄԱԿ-ի Ատոմային էներգիայի միջազգային գործակալության (ԱԷՄԳ) փորձագետները միջուկային անվտանգությանն ուղղակի սպառնալիք չեն արձանագրել, ասվում է գործակալության ղեկավար Ռաֆայել Գրոսիի հայտարարությունում։

Գրոսիի խոսքով՝ ատոմակայանի տարածքում զգալի վնասներ են եղել, սակայն առանցքային սարքավորումները չեն տուժել, ճառագայթման արտահոսքի վտանգ չկա։

ԱԷՄԳ-ը շարունակում է պահանջել ատոմակայանում ստեղծել անվտանգության գոտի։ Ռուսական և ուկրաինական կողմերը ռմբակոծության մեջ միմյանց են մեղադրում:

Ուկրաինայի նախագահ Վլադիմիր Զելենսկին երեկ Ֆրանսիայի նախագահ Էմանյուել Մակրոնի հետ քննարկել է ատոմակայանում ստեղծված իրավիճակը։ Այս զրույցի մանրամասները չեն հրապարակվում։

ՆԱՏՕ-ի Խորհրդարանական վեհաժողովը (ԽՎ) դաշինքի անդամ երկրների կառավարություններին ու խորհրդարաններին կոչ է արել պաշտոնապես հայտարարել, որ «Ռուսաստանը ներկայիս ռեժիմի օրոք ահաբեկչական պետություն է»։ Համապատասխան բանաձևն ընդունվել է երեկ երեկոյան։

Երեկ Խորհրդարանական վեհաժողովի նախագահ ընտրված ֆրանսիացի սենատոր Ժոել Գարիո-Մայլամը հայտարարել է, որ միջազգային տրիբունալը պետք է դատի Ռուսաստանի ղեկավարությանը որպես ահաբեկիչների:

Ընտրությանը հաջորդած ելույթում միջազգային իրավունքի մասնագետ Ջոել Գարիո-Մայլամը շեշտել է. - «Ռուս առաջնորդները գործում են իրական ահաբեկիչների պես՝ ցուցադրելով աննախադեպ բարբարոսություն, հարձակվելով խաղաղ բնակչության և ենթակառուցվածքների վրա: Մենք պետք է գործենք, և նրանք պետք է դատվեն որպես ահաբեկիչներ միջազգային տրիբունալներում»:

Երեկ ընդունված բանաձևը նաև կոչ է անում ստեղծել միջազգային տրիբունալ Ուկրաինայում Ռուսաստանի ռազմական հանցագործությունները հետաքննելու համար:

ՆԱՏՕ-ի Խորհրդարանական վեհաժողովի ընդունած բանաձևն իրավական ուժ չունի, այն պարզապես կոչ է անդամ պետությունների կառավարություններին։