Մատչելիության հղումներ

Թուրքիայում մարդիկ կարծում են, որ եկել է իշխանափոխության ժամանակը


Ստամբուլի առևտրական թաղամասերից մեկը, նոյեմբեր, 2021թ․
Ստամբուլի առևտրական թաղամասերից մեկը, նոյեմբեր, 2021թ․

Թուրքիայում օրեցօր խորացող տնտեսական ճգնաժամը, լիրայի շարունակական անկումն ու գնաճը քաղաքացիների շրջանում իշխանություններից դժգոհության ու մտահոգության պատճառ է դարձել: Կյանքը թանկացել է, մարդիկ վստահություն չունեն վաղվա օրվա հանդեպ:

Օրերս Ստամբուլի Սուլթանգազի վարչական շրջանում քաղաքացիների երկար հերթ էր գոյացել քաղաքապետարանի կողմից սուբսիդավորվող հացի խանութի դիմաց շուկայականից ավելի ցածր գնով հաց գնելու համար: Սոցիալական դժվար կացության մեջ հայտնված մարդիկ կարծում են, որ եկել է իշխանափոխության ժամանակը:

«Իշխանությունը պետք է փոխվի, 20 տարի է նույն համակարգն է, նույն քաղաքականությունը և գործելակերպը: Այս շրջանում իշխանությունը մեծ ընտրազանգված ունի: Այստեղի բնակիչների մեծ մասը կարող է երկար կյանք մաղթել սուլթանին, բայց այդ ժամանակներն արդեն անցել են: Իշխանությանը ձայն տված ինձ նման շատերը այսօր դժվարություններ ունեն», - ասել է քաղաքացիներից մեկը:

Նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի տնտեսական նոր մոդելի քաղաքականության հետևանքով արդեն մեկ տարի է թուրքական լիրան աստիճանաբար արժեզրկվում է։ Վիճակը էլ ավելի վատացավ, երբ սեպտեմբերին Կենտրոնական բանկը Էրդողանի կարգադրությամբ վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքները իջեցրեց մինչև 15 տոկոս: Էրդողանի այս քաղաքականության նպատակն է բարձրացնել թուրքական ապրանքների մրցունակությունը, ավելացնել արտահանումը և ներգրավել ներդրողների: Սակայն դրա հետևանքով ազգային արժույթը միայն նոյեմբերի ընթացքում արժեզրկվել է շուրջ 30 տոկոսով:

Ընդհանուր առմամբ, անցած մեկ տարում լիրան արժեզրկվել է մոտ 40 տոկոսով՝ արձանագրելով վատագույն ցուցանիշը զարգացող երկրների արժույթների շարքում։ Վերջին հաշվարկներով, մեկ տարվա կտրվածքով Թուրքիայում գնաճը ավելի քան 21 տոկոսի է հասնում: Սննդամթերքի, կենցաղային իրերի գիները, վարձավճարները 50-70 տոկոսով բարձրացել են, որոշ ապրանքներ թանկացել են մոտ 2-3 անգամ:

«Տնտեսական վիճակը իսկապես շատ վատ է: Ոչ միայն ես, այն նաև իմ շրջապատի մարդիկ դժվար կացության մեջ են: Վերջին շրջանում գները կրկնապատկվել են», - նշեց Թուրքիայի բնակիչը:

Մինչդեռ Թուրքիայի նախագահը համոզված է, որ ճիշտ ուղու վրա է և վերաֆինանսավորման ցածր տոկոսադրույքների քաղաքականությունը նպաստելու է տնտեսական վերելքին: Օրերս լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ նա նշել է, որ լիրայի փոխարժեքի տատանումն ու գնաճը կանխելու համար քայլեր են ձեռնարկելու: Իսկ նախագահի ընդդիմախոսների կարծիքով այս ճգնաժամը տնտեսականից քաղաքականի է վերաճում:

Հիմնական ընդդիմության՝ Ժողովրդահանրապետական կուսակցության ներկայացուցիչ, Ստամբուլի քաղաքապետ Էքրեմ Իմամօղլուն, որը հաջորդ ընտրություններում Էրդողանի հավանական մրցակիցներից է համարվում, «Ռոյթեր» լրատվական գործակալության հետ զրույցում ասել է. «Ուզում եմ ընդգծել, որ երկրում ստեղծված իրավիճակը ոչ միայն տնտեսական, այլ քաղաքական ճգնաժամի կառավարելու անկարողության ցուցիչ է»:

Սոցիալական վերջին հարցումները ևս իշխող վարչակարգի համար հուսադրող չեն: Արդյունքների համաձայն, նախագահ Էրդողանի ու նրա կուսակցության վարկանիշը գնալով ընկնում է, ինչը օրակարգում է պահում արտահերթ ընտրությունների անցկացման հարցը:

XS
SM
MD
LG