Մատչելիության հղումներ

Սվետլանա Տիխանովսկայա. «Եկեք պաշտպանենք մեր քվեն»


Ալեքսանդր Լուկաշենկոյի վերընտրության դեմ բողոքներ են ոչ միայն Մինսկում, այլև Բելարուսի մյուս քաղաքներում, Գրոդնո, 14 օգոստոսի, 2020թ.
Ալեքսանդր Լուկաշենկոյի վերընտրության դեմ բողոքներ են ոչ միայն Մինսկում, այլև Բելարուսի մյուս քաղաքներում, Գրոդնո, 14 օգոստոսի, 2020թ.

Բելառուսում հետընտրական ընդվզումները շարունակվում են:

«Դեռ կես տարի առաջ ոչ ոք չէր հավատա»

Բելառուսում հինգ օր շարունակ զանգվածային բողոքներ են: Անցած կիրակի օրվա ընտրությունների պաշտոնական արդյունքների համաձայն, վեցերորդ անգամ նախագահ է ընտրվել Ալեքսանդր Լուկաշոնկոն:

Ընդդիմադիր թեկնածու Սվետլանա Տիխանովսկայան, ով ձերբակալված ամուսնու՝ բլոգեր Սերգեյ Տիխանովսկու փոխարեն է ներքաշվել ընտրապայքարի մեջ, ըստ Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողովի, ստացել է քվեների մոտ տասը տոկոսը:

Նա ստիպված փախուստի է դիմել և ապաստանել է հարևան Լիտվայում: Տիխանովսկայան օրերս տարածել է երկու տեսագրություն, որոնք վկայում էին ընկճված հոգեվիճակի մասին, ըստ նրա աջակիցների, տեսագրություններն արվել են ճնշման և սպառնալիքների ներքո:

Բայց այսօր Տիխանովսկայան մարդկանց դիմել է մի նոր՝ շատ ավելի հստակ տեսաուղերձով:

«Դեռ կես տարի առաջ ոչ ոք չէր հավատա, որ բելառուսները կարող են միավորվել և հին իշխանությանն ասել «ո՛չ», բայց այդպես եղավ: Մենք գնացինք ընտրատեղամասեր և մեր ընտրությունն արեցինք, օրենքով, խաղաղ և արժանապատվորեն», - ասել է Տիխանովսկայան:

Նրա խոսքերով, մարդկանց մեծամասնությունը փոփոխությունների կողմնակից է:

«Այնտեղ, որտեղ հանձնաժողովներն արդար են աշխատել՝ ես ստացել եմ քվեների 60-ից 70 տոկոսը, մեծամասնությունը չի հավատում Լուկաշենկոյի հաղթանակին», - ասել է Տիխանովսկայան:

Նրա փոխանցմամբ, հիմա կրիտիկական վիճակ է, մարդու կյանքից ավելի թանկ բան չկա, բայց իշխանությունն արյունալի կոտորած է սարքել:

Տիխանովսկայան կոչ է անում դադարեցնել բռնությունը և երկխոսություն սկսել: Նա Բելառուսի քաղաքների քաղաքապետերին առաջարկում օգոստոսի 15-ին և 16-ին կազմակերպել խաղաղ հավաք-քննարկումներ:

«Եկեք միասին պաշտպանենք մեր ընտրությունը, ստորագրեք, որ ինձ եք ձայն տվել, հղումը տեսագրության տակ է, մեր ձայները պետք է լսեն», - ասել է Սվետլանա Տիխանովսկայան:

Մինսկում և Բելառուսի տասնյակ այլ ավաններում մարդիկ դուրս են գալիս փողոցներ և անտեսելով ոստիկանության հատուկ ստորաբաժանումների բիրտ գործողությունները, վանկարկում են՝ «հեռացիր»:

Կոչի հասցեատերը 1994 թվականին «Գորոդեց» սովխոզի նախագահի աշխատասենյակից հանրապետության նախագահի աշխատասենյակ տեղափոխված Լուկաշենկոն է, ով խոստացել է, որ իր երկրում մայդան չի լինի, իսկ այն ծրագրող բոլոր քաղաքացիները խստորեն կպատժվեն:

«Ես ողջ-առողջ եմ և արտասահմանում չեմ»

Ինքը Լուկաշենկոն այսօր ելույթ է ունեցել կառավարության նիստում և հերքել է երկրից հեռանալու մասին լուրը:

«Ես ողջ-առողջ եմ և արտասահմանում չեմ, չնայած ոմանց պնդումներին, թե իբր նախագահը լքել է երկիրը, այսօր ամսի 14-ն է, չէ՞, ուրեմն, մենք այստեղ ենք հավաքվել և քննարկում ենք շինարարական արդյունաբերության հարցերը», - ասել է նախագահը:

Այսօրվա ժողովում նա խոսել է նաև երկրում ծավալվող գործադուլների շարժման մասին:

«Չե՞ն աշխատում, թող չաշխատեք, ոչ մեկին չենք պարտադրելու, բայց թող լավ իմանան, որ օրինակ՝ եթե «Բելառուսկալում» գործարանը չախտախի՝ ռուսներն ու կանադացիները փառք կտան ու միանգամից շուկան կլցնեն իրենց ապրանքով», - սպառնացել է Լուկաշենկան:

Բելառուսում այս օրերի ընթացքում ձերբակալվել է մոտ 6 հազար 700 մարդ, կան բազմաթիվ վիրավորներ, բախումներում զոհվել է առնվազն 2 ցուցարար:

Եվրոպական միությունը, Ամերիկայի Միացյալ Նահանգները, ԵԱՀԿ-ն, ՄԱԿ-ը, միջազգային իրավապաշտպան կառույցները խստորեն դատապարտել են Բելառուսի ուժային ստորաբաժանումների դաժան գործողությունները:

Ոստիկաններն արցունքաբեր գազ, լուսաձայնային նռնակներ, հոսանքահարող և ռետինե մահակներ են կիրառել: Ըստ ոչ պաշտոնական տեղեկությունների, որոշ դեպքերում նաև մարտական փամփուշտներ են օգտագործվել:

«Ծեծում էին բոլորին, կին, տղամարդ, երեխա, տարեց, տարբերություն չէին դնում»

Բանտերում և կալանավորների ժամանակավոր պահման կենտրոններում ձերբակալվածներին ոչ միայն ծեծում են ու կտտանքների ենթարկում, այլև ստորացնում են, ապա ստիպում են տեսախցիկի առաջ խոստանալ, որ այլևս հեղափոխության փորձերի չեն դիմի:

«Ծեծում էին բոլորին, կին, տղամարդ, երեխա, տարեց, տարբերություն չէին դնում», - «Ռոյթերին» ասել է քրեակատարողական հիմնարկից դուրս եկած մի երիտասարդ:

Ձերբակալվածների թիվն այնքան մեծ է, որ բանտերում տեղ չկա, նրանց ստիպված պահում են քրեակատարողական հիմնարկների բակերում՝ բաց երկնքի տակ:

Եվրոպական միությունը պատժամիջոցներ է ծրագրում, այսօր Բրյուսելում պետք է գումարվի Եվրամիության արտաքին գործերի նախարարների արտահերթ ժողովը: Դրան ընդառաջ ձերբակալվածների մի մասն այսօր ազատ են արձակվել:

Մինսկում Եվրամիության դեսպանները երեկ ծաղիկներ են տեղադրել մայրաքաղաքի այն շրջանում, որտեղ սպանվել է առաջին ցուցարարը:

Եվրամիությունը կարող է պատժամիջոցներ սահմանել միայն կոնսենսուսուվ:

Գերմանիան, Ավստրիան և Շվեդիան առաջարկում են անհապաղ ընդունել կոշտ որոշումներ, պատժամիջոցների կողմնակից են Լեհաստանը, Չեխիան, Բալթյան եռյակը և Դանիան: Հունգարիան հորդորում է չընդհատել երկխոսությունը պաշտոնական Մինսկի հետ:

Մինսկում ակնարկում են, թե ընդվզումները ծրագրել են Պրահայում և Վարշավայում

Չեխիայի վարչապետ Անդրեյ Բաբիշն այսօր ասել է, թե նպատակահարմար կլինի, որ Բելառուսում չեղարկեն ընտրությունների արդյունքները և նոր քվեարկություն անցկացնեն:

Մինսկում, բնականաբար, չեն էլ քննարկի այդ տարբերակը, այնտեղ համոզված են, որ բողոքների կազմակերպիչները Պրահայում են և Վարշավայում:

Մոսկվան՝ չնշելով որևէ երկրի անուն, երկրորդում է, թե տեղի ունեցող իրադարձություններն ունեն ծանոթ ձեռագիր և ղեկավարվում են դրսից: Այդ մասին ասել է Ռուսաստանի ԱԳՆ խոսնակ Մարիա Զախարովան:

Մինսկը փորձում է կանխել ուրվագծվող առճակատումն Արևմուտքի հետ, ափսոսանք է հայտնում բախումներում կոշտ գործողությունների համար:

ՆԳ նախարարը ներողություն է խնդրում, իսկ գործադուլավորների թիվը մեծանում է

Ներքին գործերի նախարար Յուրի Կարավաևն ասել է, թե տուժածներից շատերը պարզապես չեն հասցրել հեռանալ վտանգավոր շրջաններից: Նա ներողություն է խնդրել այն մարդկանցից, ովքեր հարվածների տակ են հայտնվել:

Մինչդեռ, Բելառուսում գործադուլների ալիքը թափ է առնում, ցուցարարներին իրենց համերաշխությունն են հայտնում գիտնականներ և արվեստագետներ, բանվորներ և ինժեներներ, բժիշկներ և ուսուցիչներ, մեծ թվով շարքային քաղաքացիներ:

XS
SM
MD
LG