Մատչելիության հղումներ

Ստեփանակերտ․ Վերադարձ նախկին սահմաններին չի կարող լինել


Դավիթ Բաբայան, արխիվ
Դավիթ Բաբայան, արխիվ

Արտգործնախարար Էդվարդ Նալբանդյանը երեկ հայտարարել էր Ադրբեջանին տարածքներ վերադարձնելու հնարավորության մասին

Արձագանքելով Հայաստանի արտգործնախարար Էդվարդ Նալբանդյանի աղմկահարույց հայտարարությանը՝ Ադրբեջանին տարածքներ վերադարձնելու հնարավորության մասին, Ստեփանակերտն ընդգծում է՝ վերադարձ նախկին սահմաններին անհնար է:

Լեռնային Ղարաբաղի նախագահի աշխատակազմի ղեկավարի տեղակալ Դավիթ Բաբայանն այսօր «Ազատության» հետ զրույցում նշեց․ «Վերադարձ անցյալին չկա: Թե՛ սահմանների առումով, թե՛ կարգավիճակի: Ամենակարևոր, առանցքային բաղադրամասն այստեղ անվտանգության խնդիրն է: Միշտ ասել ենք, որ նախկին ԼՂԻՄ-ի սահմանները, ԼՂՀ 1991 թվականի սահմաններն ի վիճակի չեն ապահովել Արցախի Հանրապետության անվտանգությունը: Եթե անվտանգությունը թուլանա, նրանք անմիջապես հարձակվելու են մեզ վրա»:

Դավիթ Բաբայանը հավելեց՝ եթե Բաքվում ցանկանում են խոսել տարածքների մասին, ապա պետք է նախևառաջ խոսել ադրբեջանական «բռնազավթման ներքո գտնվող» տարածքների մասին: «Ընդհանրապես զիջում բառն ընդունելի չէ, եթե Ադրբեջանն ուզում է քննարկել․․․ այդ դեպքում սահմանները շատ լայն կատեգորիա են, այստեղ մտնում է Հյուսիսային Արցախը, Շահումյանը, Գետաշենը, Մարտունաշենը, Մարդակերտի, Մարտունու գրավված տարածքները և այլն: Սա այնքան մեծ հարց է, մոտ 25 հազար ք/կմ տարածքի մասին է խոսքը»,- ասաց Բաբայանը:

Էդվարդ Նալբանդյան, արխիվ
Էդվարդ Նալբանդյան, արխիվ

Երեկ Երևանում մեկնարկած Հայաստան-Սփյուռք համահայկական համաժողովում ունեցած ելույթում, անդրադառնալով ղարաբաղյան հիմնախնդրի կարգավորմանը, արտգործնախարար Էդվարդ Նալբանդյանը, մասնավորապես, նշել է․ «Խոսքը գնում է այն տարածքների վերադարձի մասին, որոնց վերադարձի դեպքում այս ամբողջ հիմնախնդրի կարգավորմանը և անվտանգության համակարգին վնաս չի հասցվելու և սպառնալիքի տակ չի դնելու հանգուցալուծումը»:

Հայաստանի արտգործնախարարը, միևնույն ժամանակ, ներկայացրել է ղարաբաղյան կարգավորման մյուս տարրերը, որոնք առաջ են քաշել ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահները: Ստորև բերվում են արտգործնախարարի կողմից երեկ ներկայացված այդ տարրերը:

Լեռնային Ղարաբաղի բնակչությունը ազատ կամարտահայտության միջոցով ինքը պետք է որոշի իր ապագան, որը պետք է ունենա միջազգային իրավական ուժ բոլորի համար: Մինչև Լեռնային Ղարաբաղի վերջնական կարգավիճակը որոշող այդ կամարտահայտության կազմակերպումը, Լեռնային Ղարաբաղը պետք է ունենա միջանկյալ կարգավիճակ, որը պետք է ներառի այն ամենը ինչ ունի Լեռնային Ղարաբաղը, իսկ միջազգային հանրությունը՝ ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի միջոցով պետք է ճանաչի այդ միջանկյալ կարգավիճակը:

Լեռնային Ղարաբաղին տրամադրվելու են միջազգային անվտանգության բազմաշերտ երաշխիքներ, ինչը նշանակում է ոչ միայն բազմազգ խաղաղապահ ուժեր և խաղաղապահ գործողություններ Լեռնային Ղարաբաղի շուրջ և անվտանգության երաշխիքներ տրամադրող՝ ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի համապատասխան բանաձև, այլև պետք է ճանաչվի, որ Հայաստանն ու Ղարաբաղի պաշտպանության բանակը Լեռնային Ղարաբաղի անվտանգության երաշխավորն են:

Լեռնային Ղարաբաղը Հայաստանի հետ պետք է ունենա ցամաքային, օդային անվտանգ կապ, որպեսզի Ադրբեջանը չկարողանա օգտագործել իր զինանոցում առկա սպառազինությունը՝ հարցականի տալ դնելով այդ կապի անվտանգությունը: Եվ վերջապես, փախստականները պետք է վերադարձի իրավունք ունենան, սակայն կվերդառնան, թե ոչ՝ այլ հարց է:

Ներկայացնելով կարգավորման այս տարրերը՝ Էդվարդ Նալբանդյանը վերստին անդրադարձել է տարածքների վերադարձի հարցին: «Դուք մի կարծեք, որ մենք միամիտ ենք, դուք միամիտ չեք: Այսինքն՝ որ բանակցում ենք ինչ-որ մի բան, միամտորեն կարող ենք ինչ-որ մեկին հավատալ, ինչ-որ մի բան հանձնել հենց այնպես: Ես ասացի տարածքների վերադարձի մասին, խոսքն այն տարածքների մասին է, որոնք անվտանգության իմաստով սպառնալիք չեն լինի թե՛ Ղարաբաղին, թե՛ ընդհանրապես այս հանգուցալուծմանը»,- վերահաստատել է Հայաստանի ԱԳ նախարարը:

Այսօր «Ազատությունը» փորձեց փոոխարտգործնախարար Շավարշ Քոչարյանից պարզաբանում ստանալ՝ այդ ո՞ր տարածքներն են, որոնց վերադարձն Ադրբեջանին վնաս չի հասցնի անվտանգության համակարգին: «Կարդացեք նախարարի ելույթը, այն տեղադրված է կայքում, խնդրում եմ՝ չաղավաղել»,- միայն պատասխանեց Քոչարյանը:

Պաշտպանության առաջին փոխնախարար, Հանրապետական կուսակցության խորհրդի անդամ Արտակ Զաքարյանն էլ այսօր հարցի առնչությամբ հետևյալն ասաց․ «Քննարկման ողջ տրամաբանությունը միայն բանակցային փոխզիջումային սկզբունքների շուրջ կարող է լինել: Այլ պարագայում տարածքներ հանձնելու մասին խոսելն ուղղակի տեղին չէ»:

Իշխող կոալիցիայի մաս կազմող Դաշնակցության խորհրդանական խմբակցության ղեկավար Արմեն Ռուստամյանն այսօր «Ազատությանը» փոխանցեց՝ ՀՅԴ դիրքորոշումը համընկնում է Լեռնային Ղարաբաղի ժողովրդի մոտեցման հետ․ «Այո, զիջումների մասին խոսվում է, բայց պայմանով, որ վերականգնվի Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության տարածքային ամբողջականությունը, որովհետև հայտնի է, որ 1028 ք/կմ այսօր ԼՂՀ տարածքից Ադրբեջանի օկուպացիայի տակ է: Եվ պետք է ճանաչվի ԼՂՀ անկախությունը: Դրա դիմաց հենց Ղարաբաղի ժողովուրդն է պատրաստ [զիջումների]»:

Ազգային ժողովի «Ելք» խմբակցության քարտուղար Գևորգ Գորգիսյանն էլ ընդգծում է՝ Ադրբեջանը ցանկանում է հետ ստանալ ողջ Լեռնային Ղարաբաղը և Հայաստանի մի մասը: «Քանի դեռ Ադրբեջանը շարունակում է իր ռազմատենչ և հարձակողական քաղաքականությունը, որևէ խոսք մեր կողմից չպետք է լինի որևէ թիզ տարածք զիջելու մասին»,- ասում է Գորգիսյանը:

Ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման վերաբերյալ Միացյալ Նահանգների դիրքորոշումն այսօր կրկին բարձրաձայնել է ԵԱՀԿ Մինսկի խմբում ԱՄՆ նոր համանախագահ Էնդրյու Շեֆերը: «Ազատության» հարցմանն ի պատասխան ամերիկացի դիվանագետը կարևորել է հակամարտության արդարացի կարգավորումը:

«Միացյալ Նահանգները պաշտպանում է Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության բանակցային կարգավորումը և որպես ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահ կշարունակի կողմերի հետ ակտիվորեն աշխատել: Մեր վաղեմի քաղաքականությունը՝ ընդունված Մինսկի խմբի համանախագահների շրջանում, այն է, որ արդարացի կարգավորումը պետք է հիմնվի միջազգային իրավունքի վրա, որը ներառում է Հելսինկյան եզրափակիչ ակտը և ուժի կամ ուժի սպառնալիքի չկիրառման, տարածքային ամբողջականության և հավասար իրավունքների ու ինքնորոշման սկզբունքները: Բայց ի վերջո խաղաղության պատասխանատվությունն իրենց ուսերին են կրում Հայաստանի և Ադրբեջանի նախագահները»,- ասել է Շեֆերը:

Ուղիղ հեռարձակում

XS
SM
MD
LG