Մատչելիության հղումներ

ԵՏՄ-ն չի հիշատակվում կառավարության հաստատած արտաքին տնտեսական նախաձեռնությունում


Վարչապետ Կարեն Կարապետյան, արխիվ
Վարչապետ Կարեն Կարապետյան, արխիվ

Գործադիրի այսօրվա նիստում հաստատվեց Հայաստանի արտաքին տնտեսական քաղաքականության զարգացման շրջանակներում նշվող թիրախային երկրների ցանկը՝ Ռուսաստան, ԱՄՆ, Չինաստան, Իրան, Վրաստան, ԱՄԷ, Ֆրանսիա, Գերմանիա, Իտալիա, Կանադա, Լիբանան, Բենիլյուքսի երկրներ:

Կառավարությունը որոշել է ակտիվացնել արտաքին տնտեսական քաղաքականությունը, այդ նպատակով առանձնացնելով 14 երկիր, որոնց հետ տնտեսական հարաբերություններն աշխուժացնելու ուղղությամբ տարվելու է համապատասխան աշխատանք: Այդ նախաձեռնությունում, սակայն, Եվրասիական տնտեսական միությունը որևէ կերպ չի հիշատակվում, իսկ առանձնացված երկրների ցանկում ԵՏՄ անդամներից տեղ է գտել միայն Ռուսաստանը:

Գործադիրի այսօրվա նիստում հաստատվեց Հայաստանի արտաքին տնտեսական քաղաքականության զարգացման շրջանակներում նշվող թիրախային երկրների ցանկը՝ Ռուսաստան, ԱՄՆ, Չինաստան, Իրան, Վրաստան, ԱՄԷ, Ֆրանսիա, Գերմանիա, Իտալիա, Կանադա, Լիբանան, Բենիլյուքսի երկրներ:

«Նախագծով սահմանվում են տնտեսական առումով ՀՀ համար հեռանկարային գործընկեր երկրների ցանկը»,- կարդում ենք կառավարության որոշման մեջ: Այդ ցանկից պարզ է դառնում, որ Հայաստանի կառավարությունն ավելի հեռանկարային է համարում տնտեսական հարաբերությունների զարգացումը Լյուքսեմբուրքի, Բելգիայի կամ Լիբանանի հետ, քան ԵՏՄ անդամներ Բելառուսի, Ղազախստանի և Ղրղըզստանի հետ:

Տնտեսական կապերի զարգացման համար Հայաստանի կառավարությունը, փաստորեն, ընտրել է Եվրամիության անդամ վեց ու ԵՏՄ անդամ ընդամենը մեկ պետություն: Եվ սա այն պարագայում, երբ 2013 թվականին Հայաստանի նախագահը անսպասելի որոշում կայացրեց՝ անդամակցել Կրեմլի նախաձեռնած մաքսային միությանը՝ այդ կերպ հրաժարվելով Եվրամիության հետ տարիներով բանակցված Ազատ առևտրի համաձայնագրի ստորագրումից:

Հատկանշական է, որ կառավարության այսօրվա նիստում որևէ մեկը չհիշատակեց ԵՏՄ-ի մասին: Որոշման նախագիծը ներկայացնում էր փոխարտգործնախարար Շավարշ Քոչարյանը: «Առանձնացված երկրների մեկնարկային ցանկ կա արդեն, դա իհարկե սպառիչ չի, ընդլայնվելու է, դրանց [ընտրված երկրների] հանդեպ լինելու է հատուկ ուշադրություն»,- ասաց Շավարշ Քոչարյանը: Նրա խոսքին արձագանքեց վարչապետ Կարեն Կարապետյանը․ «Ես հենց դա էլ նկատի ունեի, բաժանել ենք խմբերի ըստ ծավալների, ըստ մեր հետաքրքրությունների և ըստ հեռանկարների»:

Կառավարության այսօրվա որոշմամբ նախատեսվում է նպաստել դեպի նշված 14 երկրներ արտահանումներին և այդ երկրներից ներդրումների, նաև զբոսաշրջիկների հոսքի ավելացմանը: Փաստաթղթից տեղեկանում ենք, որ Տնտեսական զարգացման և ներդրումների նախարարությունն անգամ առաջարկել է ցանկում ներառել նաև Դանիան ու Շվեդիան, սակայն առաջարկությունը չի ընդունվել՝ «հաշվի առնելով տվյալ երկրներում ՀՀ դեսպանությունների ռեսուրսների սակավությունը»: Միաժամանակ, արտգործնախարարությունն առաջարկել է սկանդինավյան այդ երկրների հարցը դիտարկել հաջորդ փուլում:

Կառավարության նիստից հետո Տնտեսական զարգացման և ներդրումների փոնախարար Գարեգին Մելքոնյանին հարցրեցինք՝ գործադիրի այսօրվա որոշումը արդյո՞ք նշանակում է, որ կառավարությունը հեռանկարային չի համարում ԵՏՄ շրջանակում տնտեսական փոխգործակցությունը: «Երկրների ընտրությունը ԵՏՄ-ին կամ այլ միություններին անդամակցությամբ պայմանավորված չէ, հետագա ժամանակաշրջանում այդ ցանկը ենթակա է լինելու համալրման: Այժմ մենք բարձր թիրախային երկրներից բացի քննարկում ենք նաև միջին թիրախայնություն ունեցող երկրների խումբ հաստատելու հարցը»,- պատասխանեց Գարեգին Մելքոնյանը:

Հայաստանի Ազգային վիճակագրական ծառայության տվյալներով, ԵՏՄ չորս երկրների (Ռուսաստան, Բելառուս, Ղազախստան, Ղրղըզստան) հետ Հայաստանի առևտուրը 2016թ․ կազմել է 1 միլիարդ 401 միլիոն դոլար կամ Հայաստանի ողջ արտաքին առևտրի 27,6 տոկոսը: Այսինքն, Հայաստանի արտաքին առևտրաշրջանառության գրեթե երեք չորրորդ մասն իրականացվել է ԵՏՄ-ից դուրս:

Քաղաքագետ Հովհաննես Իգիթյանի կարծիքով, ԵՏՄ-ին Հայաստանի անդամակցության նախորդ երկուսուկես տարիները ցույց տվեցին, որ Երևանը պետք է ավելի շատ ջանքեր գործադրի տնտեսական հարաբերությունների և անվտանգության համակարգի դիվերսիֆիկացման ուղղությամբ: «Հայաստանը պարտադրված պետք է թուլացնի Ռուսաստանի հետ, ԵՏՄ-ի հետ հարաբերությունները երկու պատճառով: Առաջին․ ինքը՝ ԵՏՄ-ն գնալով արժեքազրկվում է, կորցնում է բովանդակությունը: Այն տնտեսական իմաստը, որ փորձում էին դնել դրա մեջ, այսօր չկա: Երկրորդը և ամենակարևորը՝ Ռուսաստանն աստիճանաբար դառնում է իզգոյ երկիր, և այդ պատժամիջոցները դառնում են ավելի շոշափելի»,- «Ազատության» հետ զրույցում ասաց Իգիթյանը:

Ուղիղ հեռարձակում

XS
SM
MD
LG