Կառավարության ներկայացրած օրինագիծը լրամշակվում է արդեն 4-րդ անգամ, քանի որ, շուրջ մեկ տարի առաջ շրջանառության մեջ մտնելով, այն պարբերաբար արժանացել է սուր քննադատության:
Հասարակական կազմակերպությունների գնահատմամբ, կառավարությունն այս օրինագծով փորձում է կարգավորել կազմակերպությունների ներքին խնդիրները: Խոսքը, մասնավորապես, վերաբերում է արտահերթ ժողով հրավիրելու պայմաններին, տարեկան ծախսերի եւ անցկացրած նիստերի մասին հաշվետվություն հրապարակելուն, կազմակերպության գրանցվելու վայրի փոփոխություններին:
«Պետք է հրապարակային լինի հասարակական կազմակերպության գործունեությունը, ուրիշ ոչ մի բան չենք առաջարկում», - հինգշաբթի օրը հրավիրված քննարկմանը հայտարարեց օրինագիծը ներկայացնող արդարադատության փոխնախարար Գեւորգ Մալխասյանը:
Հասարակական կազմակերպությունների ներկայացուցիչները հակադարձում են, թե առաջին հայացքից վտանգ չներկայացնող այս օրինագծի ենթատեքստն է մտահոգիչ:
«Մեր եկամուտները, ծախսերը հարկային մարմիններին ներկայացնում ենք, ի՞նչ իմաստ ունի դա այստեղ գրել», - «Ազատություն» ռադիոկայանի հետ զրույցում պարզաբանեց «Սպառողների իրավունքների պաշտպանություն» հասարակական կազմակերպության ղեկավար Աբգար Եղոյանը` կարծիք հայտնելով, որ իրականում իշխանությունները այլ նպատակ են հետապնդում. - «Ընդամենը լինի մի քանի բան գրված օրենքում, որի համար տեսչությունը կարող է ստուգում սկսել: Ստուգումը կսկսի, իսկ հետո արդեն ինչ կկատարվի` բնականաբար, պարզ է»:
Հիմք ընդունելով Հայաստանի նախագահի հրամանագիրը` կառավարությունը օգոստոսի 5-ին որոշել է արդարադատության նախարարության կազմում ստեղծել տեսչություն, որը պետք է ստուգումներ անցկացնի հասարակական կազմակերպություններում եւ հիմնադրամներում: Խոսքի ազատության պաշտպանության կոմիտեի նախագահ Աշոտ Մելիքյանը համոզված է` տեսչությունը մահակ է իշխանություններին ոչ հաճո հասարակական կազմակերպությունների գործունեությունը կասեցնելու համար:
«Իշխանությունները ձգտում են հասնել քաղաքացիական հասարակության այս ինստիտուտների վերահսկողությանը: Այդտեղ քաղաքական լուրջ խնդիր կա», - վստահեցնում է Մելիքյանը:
Արդարադատության փոխնախարար Գեվորգ Մալխասյանը պնդում է, որ տեսչություն ստեղծելու մասին կառավարության որոշումը եւ օրենսդրական փոփոխությունները իրար հետ որեւէ կապ չունեն` պարզապես ժամանակային առումով դրանք համընկել են:
Մինչդեռ, խորհրդարանի ընդդիմադիր «Ժառանգություն» խմբակցության ղեկավար Ստեփան Սաֆարյանը այլ կարծիքի է. - «Կառավարությունը չի խոստովանում իր հետապնդած նպատակները, բայց դրանք տեսանելի են` վախ անկախ հասարակական կազմակերպություններից, քաղաքացիական խմբերից, որոնք այս վերջին տարիների ընթացքում չկոտրվեցին եւ չդարձան իշխանությունների «հաճախորդը» եւ վտանգավոր են ընտրությունների նախօրյակին»:
Հասարակական կազմակերպությունների գնահատմամբ, կառավարությունն այս օրինագծով փորձում է կարգավորել կազմակերպությունների ներքին խնդիրները: Խոսքը, մասնավորապես, վերաբերում է արտահերթ ժողով հրավիրելու պայմաններին, տարեկան ծախսերի եւ անցկացրած նիստերի մասին հաշվետվություն հրապարակելուն, կազմակերպության գրանցվելու վայրի փոփոխություններին:
«Պետք է հրապարակային լինի հասարակական կազմակերպության գործունեությունը, ուրիշ ոչ մի բան չենք առաջարկում», - հինգշաբթի օրը հրավիրված քննարկմանը հայտարարեց օրինագիծը ներկայացնող արդարադատության փոխնախարար Գեւորգ Մալխասյանը:
Հասարակական կազմակերպությունների ներկայացուցիչները հակադարձում են, թե առաջին հայացքից վտանգ չներկայացնող այս օրինագծի ենթատեքստն է մտահոգիչ:
«Մեր եկամուտները, ծախսերը հարկային մարմիններին ներկայացնում ենք, ի՞նչ իմաստ ունի դա այստեղ գրել», - «Ազատություն» ռադիոկայանի հետ զրույցում պարզաբանեց «Սպառողների իրավունքների պաշտպանություն» հասարակական կազմակերպության ղեկավար Աբգար Եղոյանը` կարծիք հայտնելով, որ իրականում իշխանությունները այլ նպատակ են հետապնդում. - «Ընդամենը լինի մի քանի բան գրված օրենքում, որի համար տեսչությունը կարող է ստուգում սկսել: Ստուգումը կսկսի, իսկ հետո արդեն ինչ կկատարվի` բնականաբար, պարզ է»:
Տեսչության ստեղծումն ու օրենքի փոփոխությունը «համընկել» են
Հիմք ընդունելով Հայաստանի նախագահի հրամանագիրը` կառավարությունը օգոստոսի 5-ին որոշել է արդարադատության նախարարության կազմում ստեղծել տեսչություն, որը պետք է ստուգումներ անցկացնի հասարակական կազմակերպություններում եւ հիմնադրամներում: Խոսքի ազատության պաշտպանության կոմիտեի նախագահ Աշոտ Մելիքյանը համոզված է` տեսչությունը մահակ է իշխանություններին ոչ հաճո հասարակական կազմակերպությունների գործունեությունը կասեցնելու համար:
«Իշխանությունները ձգտում են հասնել քաղաքացիական հասարակության այս ինստիտուտների վերահսկողությանը: Այդտեղ քաղաքական լուրջ խնդիր կա», - վստահեցնում է Մելիքյանը:
Արդարադատության փոխնախարար Գեվորգ Մալխասյանը պնդում է, որ տեսչություն ստեղծելու մասին կառավարության որոշումը եւ օրենսդրական փոփոխությունները իրար հետ որեւէ կապ չունեն` պարզապես ժամանակային առումով դրանք համընկել են:
Մինչդեռ, խորհրդարանի ընդդիմադիր «Ժառանգություն» խմբակցության ղեկավար Ստեփան Սաֆարյանը այլ կարծիքի է. - «Կառավարությունը չի խոստովանում իր հետապնդած նպատակները, բայց դրանք տեսանելի են` վախ անկախ հասարակական կազմակերպություններից, քաղաքացիական խմբերից, որոնք այս վերջին տարիների ընթացքում չկոտրվեցին եւ չդարձան իշխանությունների «հաճախորդը» եւ վտանգավոր են ընտրությունների նախօրյակին»: