Մատչելիության հղումներ

Հարյուր հազարավոր լեհեր դեմ են Եվրամիության հետ առճակատմանը


Լեհերը դատապարտում են Եվրամիության հետ առճակատվելու կառավարության քաղաքականությունը, Վարշավա, 10 հոկտեմբերի, 2021թ.
Լեհերը դատապարտում են Եվրամիության հետ առճակատվելու կառավարության քաղաքականությունը, Վարշավա, 10 հոկտեմբերի, 2021թ.

«Լեհաստանը եվրոպական է», «Մենք Եվրոպա ենք», «Լեհաստանը մնում է Եվրամիությունում». այս կարգախոսներով հարյուր հազարավոր լեհեր երեկ ցույցեր են անցկացրել մայրաքաղաք Վարշավայում, ինչպես նաև Գդանսկում, Պոզնանում, Շեցինում, Կրակովում և այլ քաղաքներում:

Լեհերը բողոքում են Եվրամիության օրենսդրության նկատմամբ Լեհաստանի Սահմանադրության գերակայության մասին Սահմանադրական դատարանի որոշման դեմ: Վարշավայի Ամրոցի հրապարակում հավաքված մարդիկ մտահոգություն են հայտնել, թե առճակատումը Եվրամիության հետ կարող է շատ թանկ գին ունենալ Լեհաստանի համար:

«Վախենամ վատ ժամանակները վերադառնան, երիտասարդներն իրենց տարիքի բերումով չեն հիշում, մինչդեռ այն ժամանակ պարզապես չկար խոսքի ազատություն»,- ասել է ցուցարար Յանուշ Կուչինսկին:

Լեհաստանի Սահմանադրական դատարանը հոկտեմբերի 7-ին վճռել է, որ Եվրամիության օրենսդրության որոշ դրույթներ հակասում են երկրի մայր օրենքին:

Սահմանադրական դատարանը հայտարարել է, թե ունի ոչ միայն Եվրամիության օրենքների, այլև Եվրամիության արդարադատության դատարանի վճիռների սահմանադրականությունը ստուգելու իրավունք:

Օրենքի ընդդիմախոսներն ասում են, թե Սահմանադրական դատարանն այդ հայտարարությամբ բացահայտ մարտահրավեր է նետում ամբողջ Եվրոպական միությանն, ինչի հետևանքով Լեհաստանի դիրքերն այդ կառույցում խարխլվում են:

Լեհ վերլուծաբանների փոխանցմամբ, Եվրոպական միության կենտրոն Բրյուսելի հետ իրավական հակամարտությունը կարող է դառնալ միությունից արտաքսվելու առիթ:

Զուգահեռ անցկացնելով բրիտանական «բրեքզիտի» հետ` քաղաքական գործիչները Բրյուսելում արդեն շրջանառության մեջ են դրել «պոլէքզիթ» եզրույթը:

Այդ վտանգին են անդրադառնում նաև ցուցարարները, նշելով, որ ժամանակին քչերն են լուրջ ընդունել «բրեքզիտի» վտանգը, սակայն այն՝ շատերի համար անսպասելի, փաստ է դարձել և ամբողջությամբ աղավաղել է Բրիտանիայի և Եվրամիության քաղաքական պատկերը:

«Ինձ հուզում է Եվրոպայի քաղաքական իրողությունը, մինչդեռ, այստեղ կարող է ստեղծվել Մոսկվան հիշեցնող իրավիճակ, իսկ դա այն տեղը չէ, որտեղ կուզենամ տեսնել ինձ, ընկերներիս կամ երեխաներիս»,- ասել է ցուցարար Մացեյ Լևանդովսկին:

Ցույցերի դիմելու կոչով հանդես է եկել Լեհաստանի նախկին վարչապետ, Եվրոպական խորհրդի նախկին նախագահ, Եվրոպական Ժողովրդական կուսակցության նախագահ և «Քաղաքացիական հարթակ» լեհական ընդդիմադիր կուսակցության նախագահ Դոնալդ Տուսկը:

«Մենք պետք է փրկենք Լեհաստանը, մեր փոխարեն դա ոչ ոք չի անի»,- Թվիթերի էջում գրել է Տուսկը:

Առայժմ հայտնի չէ, թե կոնկրետ ինչպես կպատասխանեն Եվրոպական միության կառույցները Լեհաստանի Սահմանադրական դատարանի վճռին:

«Մենք պետք է տեսնենք, թե Լեհաստանի իրավիճակի վերաբերյալ ինչ որոշումներ կկայացնի Արդարադատության դատարանը, հնարավոր են ֆինանսական պատժամիջոցներ»,- ասել է արդարության, հիմնարար իրավունքների և քաղաքացիության հարցերով հանձնակատար Դիդյե Ռեյնդերսը:

Լեհաստանի կառավարությունը հավաստիացնում է, որ չունի երկիրը Եվրամիության կազմից դուրս հանելու մտադրություն:

Լեհաստանի ներկայիս վարչապետ Մատեուշ Մազովյեցկին, ով ներկայացնում է «Իրավունք և արդարություն» կուսակցությունը, հայտարարել է, թե Եվրամիության յուրաքանչյուր երկիր հարգանքի է արժանի: Նրա խոսքով, «միությունը չպետք է լինի հավասարների և էլ ավելի հավասարների միավորում»:

Նա ասել է, թե միության այլ անդամներ ևս՝ Գերմանիան, Չեխիան, Ռումինիան, Ֆրանսիան, Դանիան, Իսպանիան և Իտալիան ժամանակին ընդունել են ազգային օրենսդրությունը եվրոպականից վեր դասող որոշումներ:

Լեհաստանի Սահմանադրական դատարանի և Եվրամիության կառույցների առճակատումը սկվել է դեռ 2017-ին, երբ Վարշավան դատական համակարգի բարեփոխում է նախաձեռնել, մասնավորապես, սահմանել, որ թոշակի տարիքին հասնելուն պես, գերագույն դատարանի դատավորները պարտավոր են ազատել պաշտոնները, և արդարադատության նախարարին ընձեռել են խորհրդարանի հավանությամբ դատավորներին պաշտոնանկ անելու հնարավորություն:

Այն ժամանակ Բրյուսելը սպառնացել է, որ լեհերը Եվրամիությունում կզրկվեն ձայնի իրավունքից, եթե խախտեն միության կանոնները:

Հետագայում դրան ավելացել են վեճերը սեռական փոքրամասնությունների իրավունքների և դատական համակարգի անկախության շուրջ:

Լեհաստանի ազգայնական լիդերները և մամուլն ընդդիմության լիդեր Դոնալդ Տուսկին անվանում են «Գերմանիայի գործակալ», ինքը Տուսկն ասել է, թե երկրի ներկայիս լիդերները ցանկակում են խզել կապերը Եվրամիության հետ՝ «ներսում դիկտատորական եղանակով կառավարելու համար»:

Ուղիղ հեռարձակում

XS
SM
MD
LG