Հայաստանի երկրորդ նախագահ, Մարտի 1-ի գործով առանցքային մեղադրյալ Ռոբերտ Քոչարյանի պաշտպան Արամ Վարդևանյանը պատասխանել է ֆեյսբուքյան օգտատերերի հարցերին։ Ստորև ձեզ ենք ներկայացնում «Ֆեյսբուքյան ասուլիս» հաղորդումից մի հատված.
«Ազատություն». – Ռոբերտ Քոչարյանը շարունակելու է մնալ կալանքի տակ, և Դուք պնդում եք, որ սա հակաիրավական որոշում էր դատավորի կողմից, իսկ մյուս կողմը պնդում է, որ եթե Քոչարյանը մնա ազատության մեջ, ապա կխոչընդոտի գործին, թեև նա դատարանում հայտարարեց, որ չի խոչընդոտի, բայց Մարտի 1-ի զոհ Գոռ Քլոյանի հայրը՝ Սարգիս Քլոյանը պնդում է, որ եթե նա մնա ազատության մեջ գործով ցուցմունք տվողները կաշկանդված կզգան, կվախենան գալ և ցուցմունք տալ։ Ձեր կարծիքով ի՞նչ վախերի մասին է խոսքը։
Վարդևանյան. – Եկեք հստակ հասկանանք, որ երբ խոսում ենք գրավի մասին այլևս չենք խոսում հնարավոր ռիսկերի մասին, այլ խոսում ենք փաստերի մասին։ Ռոբերտ Քոչարյանը մի քանի անգամ եղել է ազատության մեջ հենց նախաքննության փուլում, որը շատ կարևոր փուլ է։ Նաև եղել է ազատության մեջ դատաքննության փուլում, այդ ժամանակահատվածը պետք է բավարար լիներ այդ ռիսկերը կա՛մ հաստատելու, կա՛մ հերքելու։ Եթե այդ ժամանակահատվածում չկա խոչընդոտելու, չկա թաքնվելու փաստ, ապա այդ ժամանակ դատախազությունը պարզապես չի առարկում գրավի, սա է իրավունքի գերակայության մոտեցումը, և դատավարության ժամանակ դատախազները դա ընդունեցին։
Ռոբերտ Քոչարյանը նախաքննության փուլում լինելով ազատության մեջ դրսևորել է պատշաճ վարքագիծ, ներկայացել է նախաքննական մարմինի կանչով դատաքննության փուլում մասնակցել է, դատավարական գործողությունների որևէ խոչընդոտի մասին խոսք չի եղել, այդ դեպքում ինչո՞վ է պայմանավորված կալանավորումը։
«Ազատություն». – Սարգիս Քլոյանն ասում է՝ եթե Քոչարյանը գտնվի ազատության մեջ, մարդիկ կվախենան գալ և ցուցմունք տալ, «նա հարուստ մարդ է, կապեր ունի կկարողանա ազդեցություն գործել», խոսքը նրան մասին է, որ երբ արդեն սկսվի բուն դատավարությունը և վկաները գան դատարանում ցուցմունք տան։
Վարդևանյան. – Ըստ էության որպես այդպիսին ցուցմունքներ Քոչարյանի դեմ առկա չեն։ Ցանկացած դեպքում, երբ նախաքննության ավարտ է տրվում ռիսկայնությունը գրեթե զրոյանում է։ Միակ ռիսկայնությունն այն է, թե արդյո՞ք կգա կմասնակցի դատաքննությանը, թե ոչ։ Եթե ինքը նախաքննության ընթացքում արդեն ցուցմունք տվել է, վերջ, դա արդեն ապացույց է, դատարանում չի գա այդ ցուցմունքը տա, հրապարակվում է ցուցմունքը և դա իրա ապացուցողական նշանակությունը ունենում է։ Ի՞նչ խոչընդոտելու կամ ի՞նչ ռիսկի մասին ենք խոսում, միշտ կարելի է նախապատվությունը տալ նախաքննության ընթացքում տրված ցուցմունքին։
«Ազատություն». – Սա քաղաքական հաշվեհարդա՞ր եք համարում, որովհետև սա համարել քաղաքական հետապնդում մի մարդու նկատմամբ, ով քաղաքականությամբ չի զբաղվում և հայտարարել է, որ չի զբաղվելու մի քիչ տարօրինակ չի՞։
Վարդևանյան. - Քաղաքական հաշվեհարդար, քաղաքական բանտարկյալ այդ ինստիտուտները կապված չեն քաղաքականությամբ զբաղվելու հետ։ Առնվազն ակնհայտ են մի քանի ելակետային հարցեր, մոտեցումը ակնհայտորեն տարբերակված է Ռոբերտ Քոչարյանի նկատմամբ։ Եթե մենք խոսում ենք համանման իրավիճակում քննվող քրեական գործերի դատաքննության փուլի վերցնենք անալոգիան, բազմաթիվ են դեպքերը երբ գրավը կիրառվում է, այս դեպքում գրավը չի կիրառվում։ Վերջին 5-10 տարիներ հետ գնանք, չկա մի գործ, երբ դատավորը գրավի միջնորդությունը 2,5 ամիս չլսի։ Ռոբերտ Քոչարյանի դեպքում գրավի միջնորդություն 2,5 ամիս չի լսվել։ Սրանք բոլորը ի վերջո արձանագրվելու են, որպես խախտումներ։ Այս տարբերակված մոտեցումը ինձ համար խիստ անհանգստացնող է, ինձ համար որպես իրավաբանի նույնիսկ հաճախ անհասկանալի է։
«Գտնում եմ, որ 300․1-րդ հոդվածով ոչ ոքի՛ չի կարելի մեղսագրել որևէ արարք»
Վարդևանյան․ - Բանակը <...> և՛ 96 թվականին է օգտագործվել, և մինչ 96 թվականն է օգտագործվել, քանի որ բանակը․․․
«Ազատություն»․ - Ե՞րբ է 96 թվականին բանակն օգտագործվել ու ո՞նց:
Վարդևանյան․ - 96 թվականին հետընտրական զագացումների ժամանակ կարծես թե բանակը եղել է նույնիսկ Երևան քաղաքի կենտրոնում:
«Ազատություն»․ - Ու կրակել մարդկանց վրա՞:
Վարդևանյան․ - Առնվազն ես տեղեկություն չունեմ, որ բանակը կրակել է մարդկանց վրա, եթե նման ապացույց առկա է, անպայման կցանկանամ դա տեսնել, որովհետև առնվազն այս մեղադրանքը դրա մասին չէ բացարձակապես:
Ես հետևյալն եմ պատկերացնում՝ որ բանակը, ըստ Սահմանադրության, և այդ թվում նաև՝ միջազգային լավագույն փորձի, կարող է ներգրավվել հասարակական կարգի պահպանման, ապահովման մեջ, հատկապես եթե խոսում ենք հատուկ պահպանություն ենթադրող շենքեր-շինությունների մասին՝ դա առավել ևս: Այս ձևակերպման մասով ես խնդիր չեմ տեսնում:
Նաև կարող եմ Ձեզ վստահեցնել, որ եթե ուսումնասիրվի եվրոպական փորձը՝ Ֆրանսիայի Հանրապետությունում, եթե ուսումնասիրվի փորձը ԱՊՀ երկրների տարածքում, նույնիսկ՝ Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներում, բանակի օգտագործման հետ կապված փորձը շատ ծավալուն է և լայն:
«Ազատություն»․ - Եթե սխալվեմ, ինձ հուշեք՝ Սահմանադրությունը 2005-ին չի՞ փոխվել, 96-ին ու հիմա նույն Սահմանադրությունն է՞ր:
Վարդևանյան․ - 96-ին եղել է 95 թվականի Սահմանադրությունը, 2008-ին եղել է 2005 թվականի Սահմանադրությունը:
«Ազատություն»․ - 96-ին եթե ասում եք բանակը մասնակցել է այդ գործընթացին, սա Սահմանադրության խախտո՞ւմ էր, թե՞ չէ, սահմանադրական կարգի տապալո՞ւմ էր՝ 96 թվականի Սահմանադրությամբ:
Վարդևանյան․ - Տեսեք, ես, ի վերջո, դատախազի դեր չեմ ցանկանում ստանձնել․․․
«Ազատություն»․ - Չէ, բայց իրավաբան եք, ասում եք՝ 96-ին էլ է բանակը եկել:
Վարդևանյան․ - Ոչ թե ես եմ ասում, դա հանրահայտ փաստ է: Ես դա դիտարկեմ սահմանադրական կարգի տապալո՞ւմ:
«Ազատություն»․ - Կամ փորձ:
Վարդևանյան․ - Եկեք հետևյալը ասեմ: Սահմանադրական կարգի տապալում՝ ի նկատի ունեք 300․1-րդ հոդվածը, չէ՞, Քրեական օրենսգրքի:
«Ազատություն»․ - Այո:
Վարդևանյան․ - Ես գտնում եմ, որ 300․1-րդ հոդվածով ոչ ոքի՛ չի կարելի մեղսագրել որևէ արարք, քանի որ այն ավելի շատ կարող է լինել, միգուցե, մեկնաբանություն որպես մի իրավիճակի, բայց երբեք ոչ Քրեական օրենսգրքի հոդված:
Հաղորդումն ամբողջությամբ կարող եք դիտել այստեղ․