«Ազատություն»․ - Երբ վարչապետն ասում է, որ անգամ եթե Լեռնային Ղարաբաղը ճանաչված պետություն չէ, այնտեղ մարդկանց գոյությունը ինքնին փաստ է, և եկեք, այդ մարդկանց իրավունքներով զբաղվեք, ժողովրդավարական ինստիտուտները ամրապնդեք: Աշխարհում նման նախադեպեր կարծես չկան, որ չճանաչված պետություններում Արևմուտքը զբաղվի այս հարցերով: Ճիշտ հակառակը՝ հեռու է մնում, օրինակ՝ բանակցություններին չխանգարելու համար:
Ռուբինյան․ - Եկեք Եվրոպայի խորհուրդը չանվանենք Արևմուտք: Եվրոպայի խորհուրդը մի կառույց է, որի անդամ են Եվրոպայի համարյա բոլոր պետությունները՝ ներառյալ Ռուսաստանը: Եվ դա ոչ մի կերպ աշխարհաքաղաքական կառույց չէ, դա ՆԱՏՕ-ն չէ, Եվրամիությունը չէ: Երկրորդը, ինքը ԵԽԽՎ-ն պաշտոնապես ընդունել է այն փաստը, որ կան տարածքներ, որոնք գուցե իրենց տեսանկյունից կամ գուցե բոլոր պետությունների տեսանկյունից չէ, որ ճանաչված են, բայց փաստ է, որ այդտեղ ապրում են մարդիկ, և այդ մարդիկ ունեն իրավունքներ, և այդ իրավունքները պետք է պաշտպանված լինեն: Ես այդ հարցը վարչապետի ելույթից մեկ թե երկու օր առաջ բարձրացրել եմ Մարդու իրավունքների հանձնակատար Դունյա Միյատովիչի առջև՝ հարցնելով, թե արդյոք ինքը կարծում է, որ ԵԽԽՎ-ն ունի անելիք հակամարտությունների գոտում, այդ թվում Արցախում՝ հաշվի առնելով, սա ըստ էության այդքան էլ քաղաքական հարց չէ: Սա մարդու իրավունքների հարց է, իսկ ԵԽԽՎ-ն մարդու իրավունքների մասին է և մարդու իրավունքների համար է: Եվ պետք է գոհունակությամբ նշեմ, որ նա ասաց, որ այո, կարծում է, որ ԵԽԽՎ-ն ունի անելիք և պետք է ունենա անելիք, սակայն դա միայն իրենից կախված չէ, պետք է նաև աջակցություն պետական մակարդակով՝ պետությունների և այլն: Բայց պետք է ֆիքսենք, որ այս հարցը մեր օրակարգում է: Մենք Արցախը դիտում ենք մարդու տեսանկյունից, մեզ համար այստեղ կարևորը մարդն է, և այստեղից է բխում ամեն ինչ: Ե՛վ ինքնորոշումը, և՛ տարածքները, և՛ անվտանգությունը մեզ համար կարևոր է, որպեսզի արցախցիները պաշտպանված լինեն: Մեզ համար կարևոր է նաև Արցախի սուբյեկտայնության մակարդակի բարձրացումը, և եթե սա հաջողվի, դա ևս մեկ քայլ կլինի այդ ուղղությամբ:
«Ազատություն»․ - Եթե նախադեպ ստեղծվի, այդ տրամաբանությամբ պիտի Ղրիմում էլ գնան այդ հարցերով զբաղվեն, Դոնբասում էլ: Այնտեղ էլ են, չէ՞, մարդիկ ապրում:
Ռուբինյան․ - Եվ կրկին՝ այս համատեքստում քաղաքականությունը կարևոր չէ, ոչ էլ աշխարհաքաղաքականությունն է կարևոր: Ո՞րն է սկզբունքը, տրամաբանությունը ո՞րն է: Որ անկախ նրանից, թե այս իքս պետությունը, կամ իքս, իգրեկ, զեթ պետությունների համախումբը ինչ-որ տարածք ճանաչում է անկախ, թե այսինչի մաս, այնինչի մաս, չի փոխում այն փաստը, որ այդ տարածքում ապրում են մարդիկ, և այդ մարդիկ ունեն հիմնարար իրավունքներ: Եվ այդ իրավունքները պետք է պաշտանվեն, որովհետև այդ մարդիկ չեն կարող ուղղակի մնալ վակուումում:
«Ազատություն»․ - «Լուսավոր Հայաստանը», քննադատալով վարչապետի ելույթի ներքաղաքական հատվածը, ասել է, որ Փաշինյանն ուռճացրել է իր ձեռքբերումները, թե թող այդ ամբիոնից նաև սուպերվարչապետության ինստիտուտի պահպանման մասին խոսեր:
Ռուբինյան․ - Չեմ համարում, որ «Լուսավոր Հայաստանի» քննադատությունը տեղին է, բայց հասկանում եմ ինչու է այդ քննադատությունը: Որովհետև «Լուսավոր Հայաստանը» փորձում է դիրքավորվել որպես ընդդիմություն և, բնականաբար, ինչ-որ բան պետք է ասի, որպեսզի տարբերվի իշխանությունից: Ես հասկանում եմ, որ իրենց համար դա դժվար է: Բոլոր միջազգային գործընկերների հետ հանդիպումներում մենք մշտապես նշում ենք, որ մենք այս պահի դրությամբ էմոցիոնալ ժողովրդավարություն ենք․ կա քաղաքական կամք լինելու ժողովրդավարություն, սակայն մենք դեռ մեծ աշխատանք ունենք տանելու, որպեսզի ժողովրդավարությունը դրվի ինստիտուցիոնալ ռելսերի վրա, որպեսզի ամրապնդվեն այն հակակշիռների և զսպումների մեխանիզմները, որոնք հնարավորություն կտան ժողովրդավարությունը դարձնել մի համակարգային ինստիտուցիոնալ բան Հայաստանում: Այս առռումով ես չեմ կարծում, որ մենք տեղիք ենք տվել որևէ քննադատության:
«Ազատություն»․ - Հայ-ռուսական հարաբերությունների մասին: Որքան էլ որ Երևանը հավաստիացնի, որ ամեն ինչ շատ լավ է, այնուամենայնիվ տեսնում ենք ինչ-որ փուլերում, որ Կրեմլը, ինչպես ասում են, ատամ է ցույց տալիս: Դրա վերջին օրինակը, երբ դաշնային հեռուստաընկերությունները Ռոբերտ Քոչարյանին քաղբանտարկյալ հռչակեցին:
Ռուբինյան․ - Պետք է չհամաձայնեմ Ձեր ձևակերպումներ հետ, որ ատամ է ցույց տալիս: Երբ որ մենք ուզում ենք հասկանալ որևիցե պետության դիրքորոշում, պետք է լսենք համապատասխան պաշտոնյաների հանրայնորեն կամ ոչ հանրայնորեն արած հայտարարությունները: Եվ պետությունների դեպքում դրանք գործադիրի համապատասխան պաշտոնյաներն են՝ նախագահը, արտգործնախարարը կամ արտգործնախարարության խոսնակը՝ կախված իրավիճակից: Մենք երբևիցե որևիցե ռուսաստանցի պաշտոնյայի բերանից չենք լսել, որ Ռոբերտ Քոչարյանը քաղբանտարկյալ է, հետևաբար չենք կարող այդ պնդումը համարել Ռուսաստանի պաշտոնական դիրքորոշում: Այն, որ նմանատիպ հայտարարություններ հնչել են իրենց պետական ալիքներով, ես կարծում եմ, որ այդքան էլ ցանկալի չէ մեզ համար: Բայց միևնույն ժամանակ ես չեմ կարծում, որ սա շատ կարևոր և տրագետիկ բան է: Մենք ունենք
«Ազատություն»․ - Խնդիրն այն է, որ դա չէր կարող տեղի ունենալ առանց Կրեմլի իմացության:
Ռուբինյան․ - Դա թողնենք Կրեմլի և իրենց ալիքների մեկնաբանմանը: Մենք ունենք արդարադատության համակարգ, մեզ մոտ դատական իշխանության հանդեպ ճնշումներ չկան իշխանության կողմից, այստեղից էլ կարող ենք անել մեր բոլոր հետևությունները:
Հարցազրույցն ամբողջությամբ կարող եք դիտել այստեղ․