Մատչելիության հղումներ

Չնայած դաշնակիցների հորդորներին՝ ԱՄՆ-ը դուրս եկավ Իրանի հետ միջուկային պայմանագրից


Վաշինգտոնի դաշնակիցներին չհաջողվեց համոզել Միացյալ Նահանգների նախագահին. Դոնալդ Թրամփը երեքշաբթի երեկոյան կատարեց իր հերթական նախընտրական խոստումը՝ հայտարարելով Իրանի հետ միջուկային գործարքից Միացյալ Նահանգների դուրս գալու մտադրության մասին:

Նախագահ Թրամփը նաև սպառնաց «նոր թափով վերականգնել» Թեհրանի դեմ սառեցված պատժամիջոցները, նախազգուշացրեց, թե կպատժի այն երկրներին, որոնք կփորձեն օգնել Իրանին միջուկային զենքի մշակման աշխատանքներում: Սպիտակ տան ղեկավարը կրկին պնդեց՝ համաձայնագիրը ի վիճակի չեղավ զսպել Թեհրանի միջուկային նկրտումները:

«Մենք ապացույցներ ունենք, որ Իրանի խոստումները սուտ են. ես հայտարարում եմ, որ Միացյալ Նահանգները դուրս կգա Իրանի հետ միջուկային գործարքից», - ասել է Թրամփը, միևնույն ժամանակ հավելել, թե Վաշինգտոնը պատրաստ է, ցանկանում է և կարող է Իրանի հետ նոր գործարք քննարկել, եթե վերջինս դրան պատրաստ լինի:

Միացյալ Նահանգների 45-րդ նախագահը դեռևս նախագահական քարոզարշավից սկսած բազմիցս քննադատել, «խիստ անհաջող և ձախողված» է անվանել նախկին նախագահ Բարաք Օբամայի պաշտոնավարման օրոք կնքված պայմանագիրը, որով նախատեսվում է հետզհետե չեղարկել Թեհրանի դեմ տնտեսական ցավոտ պատժամիջոցները, ինչի դիմաց Թեհրանը երկարաժամկետ ապագայում հրաժարվում է ուրանի հարստացման ծրագրից: Վեց գերտերությունները, մասնավորապես, թույլ են տվել Թեհրանին վերսկսել նավթի արտահանումները, բացի այդ՝ հանել են Իրանում ներդրումներ կատարելու արգելքը և ապասառեցրել են Իսլամական Հանրապետության՝ շուրջ 100 միլիարդ դոլարի գումարները արևմտյան բանկերում:

Այս պայմանավորվածությունների ընդդիմախոսների, այդ թվում Թրամփի հիմնական առարկությունը ուրանի հարստացման սահմանափակումների վերացումն է: Ըստ փաստաթղթի՝ 10 տարի անց այդ սահմանափակումները կչեղարկվեն, իսկ արդեն 15 տարի անց ՝ փորձագետների հաշվարկներով, Իրանը կրկին հնարավորություն կունենա լծվել միջուկային զենքի ստեղծմանը:

Գործարքից դուրս գալու և Իրանի դեմ պատժամիջոցները վերականգնելու Թրամփի որոշմանը, սակայն, ինչպես Միացյալ Նահանգներում, այնպես էլ դրանից դուրս ոչ միանշանակ են արձագանքել:

Թեհրանը Սպիտակ տան ղեկավարի որոշումը դիվանագիտական շոու, ապօրինի է որակել ՝ շեշտելով, որ այն հակասում է միջազգային պայմանավորվածություններին և սպառնում խաղաղությանն ու անվտանգությանը

Իրանի նախագահ Հասան Ռոհանին Վաշինգտոնին մեղադրել է ստանձնած պարտավորությունները մշտապես չկատարելու մեջ, մինչդեռ Թեհրանը կշարունակի գործել համաձայնագրի շրջանակներում, հայտարարել է Իրանի նախագահը:

Համաձայնագրին իրենց հավատարմությունն են հաստատել նաև պաշտոնական Փարիզը, Լոնդոնը, Բեռլինը, Մոսկվան ինչպես նաև Եվրամիության դիվանագիտության ղեկավար Ֆեդերիկա Մոգերինին: Մինչդեռ Իրանի հետ համաձայնագիր կնքելուն ի սկզբանե ընդդիմացող Իսրայելը ողջունել է Թրամփի որոշումը և իր աջակցությունը հայտնել դրան:

«Նախ Ամերիկան, ապա մյուսները» կարգախոսի ներքո Նահանգների նախագահ ընտրված Թրամփը, ով հիշեցնենք՝ ավելի վաղ Վաշինգտոնը դուրս է բերել Կլիմայի հարցով Փարիզյան համաձայնագրից և Տրանս-Խաղաղօվկիանոսյան համագործակցության մասին համաձայնագրից, շարունակաբար պնդում է, որ իրանական գործարքը ձեռնտու է միայն Իրանին, և որ այն այդպես էլ հանգստություն և խաղաղություն չի բերել և երբեք էլ չի բերի:

Հակադարձելով Վաշինգտոնից հնչող հայտարարություններին՝ այսօր հատուկ հայտարարությամբ է հանդես եկել Ատոմային Էներգիայի միջազգային գործակալությունը, հերթական անգամ հավաստիացնելով, թե Թեհրանը կատարում է պարտավորությունները, որոնք ստանձնել է միջուկային ծրագրի շուրջ վեց գերտերությունների հետ կնքված համաձայնագրով: Գործակալության գլխավոր տնօրեն Յուկիյա Ամանոն տարածած հայտարարությամբ կրկին հերքել է Թրամփի պնդումները՝ ընդգծելով, թե համաձայնագիրը «մեծ հաջողություն է», որը թույլ է տվել վերահսկողություն հաստատել Իրանի միջուկային պոտենցիալի նկատմամբ:

Ուղիղ հեռարձակում

XS
SM
MD
LG