«Կոնգրես-ՀԺԿ» դաշինքի պատգամավորի թեկնածու, տնտեսագետ Վահագն Խաչատրյանը պնդում է, որ գազի և էլեկտրաէներգիայի գործող սակագների չափը հիմնավորված չէ: «Մեզ ուղղակի կողոպտում են Հայաստանի իշխանությունները, «Գազպրոմ»-ի ներկայացուցիչների հետ մեկտեղ, էլեկտրացանցի ներկայացուցիչների հետ մեկտեղ։ Ամեն օր ուղղակի գրպանահատությամբ են զբաղվել»,- ասում է տնտեսագետը:
Սակագնային քաղաքականությունը վերանայելու՝ վարչապետ Կարեն Կարապետյանի հանձնարարականից հետո գազի 1 խորանարդ մետրի արժեքը տարեսկզբին նվազեց 7 դրամով, էլեկտրաէներգիայինը՝ 1 դրամ 22 լումայով: Նորք Մարաշ համայնքում քարոզչություն իրականացնող վարչապետը երեկ առաջարկեց՝ եթե որևէ մեկը գիտի՝ ինչպես նվազեցնել գազի ու էլեկտրաէներգիայի սակագինը, թող հրապարակավ ասի:
«Դուք չեք կարող բերել փաստարկ, թե ինչու մենք դա պիտի չուզենանք: Ո՞ր տրամաբանությունից ելնելով, եթե մենք հնարավորություն ունենք այն [սակագինը] իջեցնելու, մենք դա չենք անում: Բոլոր մնացած փաստարկները, կարծում եմ, շատ դեպքերում պոպուլիստական են, ոչ իրատեսական»,- ասել էր վարչապետը:
«Կոնգրես-ՀԺԿ» դաշինքի նախընտրական ծրագրում գազի ու էլեկտրաէներգիայի սակագները 25 տոկոսով նվազեցնելու խոստում կա, սակագների հաստատման մեթոդաբանության փոփոխության, կորուստների ու անարդյունավետ ծախսերի կրճատման միջոցով։ Վահագն Խաչատրյանի պնդմամբ, իշխանությունը շահագրգռված չէ գների իջեցմամբ: Ըստ նրա, վերջին 3 տարիներին գազի համաշխարհային գները նվազել են 3,5 - 4 անգամ, բայց ոչ՝ հայաստանցի սպառողի համար:
«Եթե գինն իջեցնում են, ըստ էության, այդ համակարգից գանձվող հարկերը պակասում են, այսինքն՝ բյուջեն պրոբլեմների առջև է կանգնում: Էնպես որ, եթե հարց են դնում՝ ինչու՞ կառավարության անդամները շահագրգիռ պետք է չլինեն, ես ձեզ ասում եմ՝ շահագրգիռ պետք է չլինեն, որովհետև պետբյուջեի եկամուտները պակասելու են: Բայց քանի որ ավելի երկար հաշվարկելու ընդունակություն չունեն էդ մարդիկ․․․ այսինքն՝ էս պահին տուժում ենք, էս պահին բյուջե փող չի մտնում, բայց, երկարաժամեկտ առումով՝ 6 ամիս կամ 1 տարի հետո, դուք բիզնեսում աշխուժություն եք ունենում»,- ասում է Խաչատրյանը:
«Գազպրոմ»-ում տարիներ շարունակ բարձր պաշտոններ զբաղեցրած վարչապետ Կարեն Կարապետյանը երեկ մանրամասն բացատրեց, թե իչպես է ձևավորվում, մասնավորապես, գազի գինը՝ «Սահմանի վրայի գին, հաստատուն ծախսեր, որ անհրաժեշտ են Հայաստանի տարածքում և այդ հաստատուն ծախսերի համար շահութաբերության տրաբանական նորմա, որպեսզի իրենք կարողանան սպասարկել, իվեստիցիա և այլն»: Կարապետյանն առանձնահատուկ անդրադարձ կատարեց ծախսերին, ասելով․
«Այն ծախսերը, որ գազի ընկերությունն այսօր կատարում է, նախատեսված է շատ ավելի մեծ ցանցի համար: Այսինքն, ցանցը մեծ է՝ մեծ ծավալի գազի համար: Եվ եթե վաղը մյուս օրը մենք տնտեսությունը կարողանանք զարգացնել, և գազի սպառումը Հայաստանում աճի, ապա 1 միավոր ծախսը այդ գազի խմ-ի վրա կնվազի: Այդ պատճառով ժամանակին մենք շատ ինտենսիվ քաղաքականություն վարեցինք գազաֆիկացաման ուղղությամբ:
Այսօր Հայաստանի գազաֆիկացման մակարդակը 94-ից 96 տոկոս է: Եվ մեր նպատակը որն է՝ մենք ինտենսիվ գազաֆիկացրեցինք, որպեսզի շուկան մեծացնենք, 2 միլիարդ խմ գազի փոխարեն վաճառենք 4 միլիարդ, որովհետև մեր ցանցը նախատեսված է 8 միլիարդի համար, և հետևաբար՝ ամեն խմ-ի վրա ծախսը 2 անգամ կնվազի»,- ասել էր վարչապետը:
Խաչատրյանը հակադարձում է՝ «Եթե իրենց դուրը շատ է գալիս, որ գնում եք գյուղ և տեսնում ենք գազաֆիկացված բնակարան և կողքին՝ աթար, ուրեմն ես ոչինչ չունեմ ասելու: Դրանք եղել են անարդյունավետ ծախսեր: Եվ այդ անարդյունավետ ծախսերի համար վճարում ենք մենք՝ պարտաճանաչ սպառողներս: Ասում են մեր համակարգում հաստատուն ծասեր կան, և էս համակարգի հաստատուն ծախսերն էսպես թե էնպես պետք է արվեն: Որովհետև մեր համակարգը նախատեսված էր 4 թե 8 միլիարդ խմ գազի համար, բայց մենք հիմա սպառում ենք ընդամենը 2 միլիարդ:
Էդ դպքում ի՞նչ եք ուզում ասել՝ օգտագործե՛ք: Ժամանակին դա չանեիք: Նույնը էլեկտրաէներգիայի հետ կապված․ մենք պետք է դա արտադրեինք և վաճառեինք բոլորի համար: Հիմա ես չգիտեմ՝ ու՞մ ենք մենք էլեկտրաէներգիա վաճառում: Միայն Պարսկաստանին՞, գազ, էլեկտրաէներգիա՝ պարտքի դիմաց: Սա հերթական ռազմավարական սխալն է, որովհետև դրա հետ կապված ներդրումներ, ծրագրերի իրականացում․․․ և անիմաստ մի համակարգ:
Ստացվում է, որ մենք ունենք մի բարձրատոննաժ մեքենա, որը կարող է տեղափոխել 25 տոննա բեռ, բայց մենք դրանով տեղափոխում ենք ընդամենը 500 կգ բեռ: Եվ մենք ուզում ենք, որ էդ 500 կիլոգրամը էժան լինի: Իրենք ասում են՝ ո՞նց կարող է էժան լինել, մենք առել ենք 25 տոննայանց մեքենա: Մենք էլ ասում ենք՝ 25 տոննայանոց մեքենա մի առեք»: Ըստ Խաչատրյանի, ուռճացված են նաև «Գազպրոմ Արմենիայի» կառավարչական ապարատի ծախսերը:
Կարեն Կարապետյանը երեկ ասում էր՝ հնարավոր է գազի սակագնի և՛ նվազեցում, և՛ բարձրացում, չնայած՝ թանկացման նախադրյալներ, ըստ վարչապետի, այս պահին չկան․ «Եվ մենք ձեզ հետ պետք է ոչ թե հրաշքների հավատանք, այլ պետք է պատրաստ լիենենք, հաշվի առնելով բոլոր խաղի կանոնները, մարտահրավերները, մեր տնտեսական սահմանափակումները որ ունենք, այնպես ապրենք, այնպես աշխատենք, աշխատատեղեր ստեղծենք, աշխատավարձ, որ դրա ծախսը մեզ համար էդքան կրիտիտկական չլինի»:
Տնտեսագետ Վահագն Խաչատրյանը կանխատեսեց՝ ընտրություններից հետո գազի ու էլեկտրաէներգիայի գները կաճեն․ «Այսպիսի կառավարման համակարգի դեպքում միակ տրամաբանությունը դա է, որ մեզ մոտ ամեն ինչ պետք է թանկանա: Ամեն ինչ պետք է արվի, որ քաղաքացու գրպանից հնարավորինս շատ գումար հանվի: Չի կարելի, որ ՀՀ քաղաքացու գրպանում ամսական գոնե մի 5000 դրամ ավել մնա, որ էդ մարդը կարողանա ինչ-որ ծրագրեր իրականացնի: Դատարկ պետք է լինի, որ ընտրությունների ժամանակ ուրիշի ձեռքին նայի»:
Վահագն Խչատրյանը կարծում է, որ գազի ու հոսանքի գների վերջին նվազեցումը Կարեն Կարապետյանի «փիառ»-ի համար էր: