Հայաստանի փոխարտգործնախարար, Եվրամիության հետ Ասոցացման պայմանագրի բանակցություններում Հայաստանի գլխավոր բանակցող Զոհրաբ Մնացականյանը «Ազատություն» ռադիոկայանի հետ զրույցում նշեց, որ առաջիկա խորհրդարանական ընտրությունները կարող են որոշակի ազդեցություն ունենալ այդ բանակցությունների ընթացքի վրա:
«Ե'վ առաջիկա խորհրդարանական ընտրությունները, ե'ւ ժողովրդավարության եւ մարդու իրավունքների առումով մեր գործունեությունը կապ ունեն, դրանք մեր օրակարգի մաս են: Շատ տրամաբանական է. եթե մենք խոսում ենք ընդհանուր արժեքային համակարգի մասին, եթե մենք խոսում ենք նույն չափանիշներով երկիրը կառուցելու մասին, ժողովրդավարության եւ մարդու իրավունքների օրակարգը վերաբերում է անմիջապես դրան: Ես էլի պնդում եմ, որ այս ամենը մենք անում ենք առաջինը մեր համար», - ասաց փոխնախարարը:
Մնացականյանի խոսքով` ժողովրդավարացման գործընթացներն առկա են, սակայն, «ցավոտ է, դժվար է». - «Բայց, բնական է, որ սա մերն է: Ինչ վերաբերում է համեմատական առումով` մենք շատ լավ գիտենք, որ ունենք հարցեր, որոնց պետք է անդրադառնանք, որոնք պետք է շարունակեն լինել մեր օրակարգում: Բայց այն, ինչ մենք ունենք այսօր… մենք տեսնում ենք, թե որքան մրցակցային է քաղաքական դաշտը, որքան ակտիվ է քաղաքացիական հասարակությունը»:
Ասոցացման գործընթացի կարեւորագույն բաղադրիչներից է խորը եւ համապարփակ ազատ առեւտրի գոտու վերաբերյալ ստորագրվելիք համաձայնագիրը: Այս կապակցությամբ փոխարտգործնախարարն ասաց, որ դա նախեւառաջ նշանակում է հայաստանյան արտադրանքի առավել կանոնակարգված եւ դյուրացված մուտք եվրոպական շուկաներ:
«Մուտք գործել եվրոպական շուկա, նշանակում է, որ մենք զարգացնում ենք համակարգը, որը կարող է համահունչ լինել այն ոչ տարիֆային սահմանափակումներին, որոնք դարձնում են մեր արտահանումը Եվրամիություն համապատասխանող Եվրամիության ներքին պայմաններին», - նշեց նա` հավելելով, թե հաշվի առնելով Հայաստանի եւ Եվրամիության երկրների տնտեսությունների մակարդակների տարբերությունը, Եվրամիությունն այդ համաձայնագրի շրջանակում մեզ կտրամադրի ավելի բարենպաստ պայմաններ»:
Դիտարկմանը, թե եվրաչափանիշներին համապատասխանեցումը հաճախ շատ դժվար է, երբեմն կարող է եւ սոցիալական հարցեր առաջացնել, օրինակ, կարող են աշխատատեղեր կրճատվել, եւ հարցին, թե արդյոք Հայաստանը պատրաստ է դրան, Մնացականյանը արձագանքեց. - «Սա մրցակցություն է: Շուկայական տնտեսությունը նշանակում է մրցակցային դաշտ: Մենք կարող ենք այսօր դատել մեր գործող շուկայի պայմաններից… տեսնում ենք, որ մենք ունենք մրցունակ ապրանքներ եւ ունենք ապրանքներ, որոնք պետք է պահանջներին հասնեն: Սա ճնշում է արտադրողի համար, բայց դրական ճնշում է»:
Ինչ վերաբերում է մյուս կարեւոր բաղադրիչին` վիզաների ռեժիմի դյուրացմանը, փոխարտգործնախարարի ձեւակերպմամբ` դրանով նախատեսվում է Հայաստան - Եվրամիություն շրջանակներում լրջորեն դյուրացնել մարդկային շփումները:
Հարցին, թե վիզաների տրամադրման դյուրացման մասին խոսելիս միշտ խոսվում է նաեւ ռեադմիսիայի մասին համաձայնագրի մասին, եւ կարո՞ղ է այդ համաձայնագրով հարկադրաբար Հայաստան վերադարձվեն այն հազարավոր Հայաստանի քաղաքացիները, որոնք առանց հստակ կարգավիճակի գտնվում են եվրոպական երկրներում, Զոհրաբ Մնացականյանն արձագանքեց. - «Խոսքը գործընթացների կարգավորման մասին է, որոնք այսպես թե այնպես գոյություն ունեն: Ոչ լեգալ միգրանտը իրավունք չունի ապրել ոչ լեգալ կարգավիճակով, եւ ինքը ենթակա է վերադարձի… պայմանագիրը կա թե չկա: Ինչ վերաբերում է թվերին, ապա մենք արդեն 12 երկրների հետ ունենք նման պայմանագրեր, եւ մենք չենք կարող պնդել, որ հսկայական հոսքեր են ետ վերադարձվում»:
Փոխարտգործնախարարի ամփոփմամբ` Ասոցացման պայմանագրի բանակցություններում Հայաստանն արդեն իսկ գրանցել է շատ լուրջ առաջընթաց:
«Ե'վ առաջիկա խորհրդարանական ընտրությունները, ե'ւ ժողովրդավարության եւ մարդու իրավունքների առումով մեր գործունեությունը կապ ունեն, դրանք մեր օրակարգի մաս են: Շատ տրամաբանական է. եթե մենք խոսում ենք ընդհանուր արժեքային համակարգի մասին, եթե մենք խոսում ենք նույն չափանիշներով երկիրը կառուցելու մասին, ժողովրդավարության եւ մարդու իրավունքների օրակարգը վերաբերում է անմիջապես դրան: Ես էլի պնդում եմ, որ այս ամենը մենք անում ենք առաջինը մեր համար», - ասաց փոխնախարարը:
Մնացականյանի խոսքով` ժողովրդավարացման գործընթացներն առկա են, սակայն, «ցավոտ է, դժվար է». - «Բայց, բնական է, որ սա մերն է: Ինչ վերաբերում է համեմատական առումով` մենք շատ լավ գիտենք, որ ունենք հարցեր, որոնց պետք է անդրադառնանք, որոնք պետք է շարունակեն լինել մեր օրակարգում: Բայց այն, ինչ մենք ունենք այսօր… մենք տեսնում ենք, թե որքան մրցակցային է քաղաքական դաշտը, որքան ակտիվ է քաղաքացիական հասարակությունը»:
Ասոցացման գործընթացի կարեւորագույն բաղադրիչներից է խորը եւ համապարփակ ազատ առեւտրի գոտու վերաբերյալ ստորագրվելիք համաձայնագիրը: Այս կապակցությամբ փոխարտգործնախարարն ասաց, որ դա նախեւառաջ նշանակում է հայաստանյան արտադրանքի առավել կանոնակարգված եւ դյուրացված մուտք եվրոպական շուկաներ:
«Մուտք գործել եվրոպական շուկա, նշանակում է, որ մենք զարգացնում ենք համակարգը, որը կարող է համահունչ լինել այն ոչ տարիֆային սահմանափակումներին, որոնք դարձնում են մեր արտահանումը Եվրամիություն համապատասխանող Եվրամիության ներքին պայմաններին», - նշեց նա` հավելելով, թե հաշվի առնելով Հայաստանի եւ Եվրամիության երկրների տնտեսությունների մակարդակների տարբերությունը, Եվրամիությունն այդ համաձայնագրի շրջանակում մեզ կտրամադրի ավելի բարենպաստ պայմաններ»:
Դիտարկմանը, թե եվրաչափանիշներին համապատասխանեցումը հաճախ շատ դժվար է, երբեմն կարող է եւ սոցիալական հարցեր առաջացնել, օրինակ, կարող են աշխատատեղեր կրճատվել, եւ հարցին, թե արդյոք Հայաստանը պատրաստ է դրան, Մնացականյանը արձագանքեց. - «Սա մրցակցություն է: Շուկայական տնտեսությունը նշանակում է մրցակցային դաշտ: Մենք կարող ենք այսօր դատել մեր գործող շուկայի պայմաններից… տեսնում ենք, որ մենք ունենք մրցունակ ապրանքներ եւ ունենք ապրանքներ, որոնք պետք է պահանջներին հասնեն: Սա ճնշում է արտադրողի համար, բայց դրական ճնշում է»:
Ինչ վերաբերում է մյուս կարեւոր բաղադրիչին` վիզաների ռեժիմի դյուրացմանը, փոխարտգործնախարարի ձեւակերպմամբ` դրանով նախատեսվում է Հայաստան - Եվրամիություն շրջանակներում լրջորեն դյուրացնել մարդկային շփումները:
Հարցին, թե վիզաների տրամադրման դյուրացման մասին խոսելիս միշտ խոսվում է նաեւ ռեադմիսիայի մասին համաձայնագրի մասին, եւ կարո՞ղ է այդ համաձայնագրով հարկադրաբար Հայաստան վերադարձվեն այն հազարավոր Հայաստանի քաղաքացիները, որոնք առանց հստակ կարգավիճակի գտնվում են եվրոպական երկրներում, Զոհրաբ Մնացականյանն արձագանքեց. - «Խոսքը գործընթացների կարգավորման մասին է, որոնք այսպես թե այնպես գոյություն ունեն: Ոչ լեգալ միգրանտը իրավունք չունի ապրել ոչ լեգալ կարգավիճակով, եւ ինքը ենթակա է վերադարձի… պայմանագիրը կա թե չկա: Ինչ վերաբերում է թվերին, ապա մենք արդեն 12 երկրների հետ ունենք նման պայմանագրեր, եւ մենք չենք կարող պնդել, որ հսկայական հոսքեր են ետ վերադարձվում»:
Փոխարտգործնախարարի ամփոփմամբ` Ասոցացման պայմանագրի բանակցություններում Հայաստանն արդեն իսկ գրանցել է շատ լուրջ առաջընթաց:
