Սիվիլիթաս հիմնադրամում կազմակերպված քննարկմանը Ֆրանսիայում բնակվող հայկական ծագումով վերլուծաբանը իր կարծիքը հիմնավորեց հետեւյալ կերպ. - «Ադրբեջանն այսօր իրեն շատ ավելի ուժեղ է զգում, քան երբեւէ: Ադրբեջանը նաեւ հոգնել է Լեռնային Ղարաբաղի հարցում փակուղային իրավիճակից, հետեւաբար կարող է ռազմական գործողությունների միջոցով պարտավորեցնել միջազգային հանրությանը, ինչպես նաեւ Հայաստանին` գնալ խնդրի լուծմանը»:
«Ուստի, ես կարծում եմ, որ մենք պետք է պատրաստ լինենք դիմակայել անակնկալ հարձակմանը: Այդ հարձակումը շատ կարճատեւ կլինի, քանի որ ռուսները դրան կմիջամտեն եւ խաղաղապահ ուժ կուղարկեն: Բայց այդ ընթացքում շատ կարեւոր է ամեն ինչ անել հնարավոր կորուստները նվազեցնելու համար», - հավելեց նա:
Պատասխանելով հարցին, թե որն է ռազմական գործողություններից խուսափելու ճանապարհը` վերլուծաբանը նշեց¸թե պատերազմից խուսափելու համար զիջումներ պետք է անել. - «Երկրի իշխանությունները պետք է որոշեն, թե հայերը ինչ զիջումների են պատրաստ, որպեսզի խուսափեն առճակատումից»:
Ջերար Շալյանի խոսքով, ղարաբաղյան կարգավորման հարցում որոշում կայացնողները հիմնականում ռուսներն են լինելու, քանի որ Հարավային Կովկասում իրավիճակի «արբիտրը հենց ռուսներն են»: Ի դեպ, վերլուծաբանի համոզմամբ, Ռուսաստանը Ղարաբաղի հարցում ունի միեւնույն դիրքորոշումը, ինչ Աբխազիայի եւ Հարվային Օսեթային հարցում, մեկ տարբերությամբ` Արցախի հնարավոր անկախության մասին Ռուսաստանը երբեք չի խոսել :
Վերլուծաբանը խիստ քննադատության ենթարկեց Հայաստանի արտաքին քաղաքականությունը եւ մասնավորապես հայ-թուրքական արձանագրությունները. - «Արձանագրությունները, որ Հայաստանը ստորագրեց Թուրքիայի հետ. այնքան էլ խելամիտ չէին: Ես չեմ հասկանում¸ թե ինչո՞ւ Ցեղասպանության խնդրի հետ կապված պետք է լինի հայ-թուրքական ընդհանուր հանձնախումբ: Դա նման կլիներ նրան, որ գերմանացիների եւ հրեաների միջեւ հանձնաժողով ստեղծվեր¸ պարզելու համար, թե ինչ է եղել 2-րդ համաշխարհային պատերազմի տարիներին»:
Նա ընդգծեց, որ հայ-թուրքական սահմանը փակվել է ոչ թե Ցեղասպանության, այլ Լեռնային Ղարաբաղի խնդրի պատճառով` նշելով, որ Թուրքիայի արտգործնախարար Դավութողլուն շատ հնարամիտ քայլ արեց` ցույց տալով¸ որ «Անկարան պատրաստ է բանակցությունների, պատրաստ է ամեն ինչի, մինչդեռ Հայաստանն է, որ դժվարություններ է առաջացնում եւ պատրաստ չէ խաղաղության»:
«Թուրքիան չի վավերացնի այդ արձանագրությունները, քանի որ դրանցից ոչ մի օգուտ չկա եւ Հայաստանը նույնպես պատրաստ չէ վավերացնել այդ արձանագրությունները ¸- ասաց Ժերար Շալյանը :
Անդրադառնալով ԱՄՆ-ի պետքարտուղար Հիլարի Քլինթոնի տարածշրջան կատարելիք այցին` վերլուծաբանն ասաց¸ թե այդ այցը շատ կարեւոր է, եւ տիկին Քլիթոնը գալիս է «կոշտ հարցադրումներով, որոնց մասին մենք շուտով կիմանանք»:
«Ուստի, ես կարծում եմ, որ մենք պետք է պատրաստ լինենք դիմակայել անակնկալ հարձակմանը: Այդ հարձակումը շատ կարճատեւ կլինի, քանի որ ռուսները դրան կմիջամտեն եւ խաղաղապահ ուժ կուղարկեն: Բայց այդ ընթացքում շատ կարեւոր է ամեն ինչ անել հնարավոր կորուստները նվազեցնելու համար», - հավելեց նա:
Պատասխանելով հարցին, թե որն է ռազմական գործողություններից խուսափելու ճանապարհը` վերլուծաբանը նշեց¸թե պատերազմից խուսափելու համար զիջումներ պետք է անել. - «Երկրի իշխանությունները պետք է որոշեն, թե հայերը ինչ զիջումների են պատրաստ, որպեսզի խուսափեն առճակատումից»:
Ջերար Շալյանի խոսքով, ղարաբաղյան կարգավորման հարցում որոշում կայացնողները հիմնականում ռուսներն են լինելու, քանի որ Հարավային Կովկասում իրավիճակի «արբիտրը հենց ռուսներն են»: Ի դեպ, վերլուծաբանի համոզմամբ, Ռուսաստանը Ղարաբաղի հարցում ունի միեւնույն դիրքորոշումը, ինչ Աբխազիայի եւ Հարվային Օսեթային հարցում, մեկ տարբերությամբ` Արցախի հնարավոր անկախության մասին Ռուսաստանը երբեք չի խոսել :
Վերլուծաբանը խիստ քննադատության ենթարկեց Հայաստանի արտաքին քաղաքականությունը եւ մասնավորապես հայ-թուրքական արձանագրությունները. - «Արձանագրությունները, որ Հայաստանը ստորագրեց Թուրքիայի հետ. այնքան էլ խելամիտ չէին: Ես չեմ հասկանում¸ թե ինչո՞ւ Ցեղասպանության խնդրի հետ կապված պետք է լինի հայ-թուրքական ընդհանուր հանձնախումբ: Դա նման կլիներ նրան, որ գերմանացիների եւ հրեաների միջեւ հանձնաժողով ստեղծվեր¸ պարզելու համար, թե ինչ է եղել 2-րդ համաշխարհային պատերազմի տարիներին»:
Նա ընդգծեց, որ հայ-թուրքական սահմանը փակվել է ոչ թե Ցեղասպանության, այլ Լեռնային Ղարաբաղի խնդրի պատճառով` նշելով, որ Թուրքիայի արտգործնախարար Դավութողլուն շատ հնարամիտ քայլ արեց` ցույց տալով¸ որ «Անկարան պատրաստ է բանակցությունների, պատրաստ է ամեն ինչի, մինչդեռ Հայաստանն է, որ դժվարություններ է առաջացնում եւ պատրաստ չէ խաղաղության»:
«Թուրքիան չի վավերացնի այդ արձանագրությունները, քանի որ դրանցից ոչ մի օգուտ չկա եւ Հայաստանը նույնպես պատրաստ չէ վավերացնել այդ արձանագրությունները ¸- ասաց Ժերար Շալյանը :
Անդրադառնալով ԱՄՆ-ի պետքարտուղար Հիլարի Քլինթոնի տարածշրջան կատարելիք այցին` վերլուծաբանն ասաց¸ թե այդ այցը շատ կարեւոր է, եւ տիկին Քլիթոնը գալիս է «կոշտ հարցադրումներով, որոնց մասին մենք շուտով կիմանանք»: