Վերջին ամիսների հայաստանյան իրադարձությունները Վաշինգտոնին մտահոգությունների տեղիք են տվել, ինչը, ըստ Հայաստանում Միացյալ Նահանգների գործերի ժամանակավոր հավատարմատար Ջոզեֆ Փենինգթոնի, իր արտացոլումն է գտել նաեւ «Հազարամյակի մարտահրավեր» կորպորացիայի գործադիր տնօրեն Ջոն Դանիլովիչի` նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանին ուղղված նամակում:
«Կարեւոր է հիշել, որ «Հազարամյակի մարտահրավեր» ծրագրի շարունակական մասնակցության համար անհրաժեշտ ցուցիչները այս դեպքերից առաջ արդեն վտանգված էին», - լրագրողների հետ հանդիպմանը ուրբաթ օրը հայտարարեց Փենինգթոնը: - «Դրանք այսպես կոչված «արդարացի կառավարման» ոլորտի ցուցիչներն են` մամուլի ազատության, կոռուպցիայի, կառավարության գործունեության թափանցիկության եւ, անշուշտ, ժողովրդավարացման հարցերը»:
Արձանգանքելով ԱՄՆ-ի նախագահ Ջորջ Բուշի` Հայաստանի նորընտիր նախագահ Սերժ Սարգսյանին մինչեւ այժմ չշնորհավորելու մասին «Ազատություն» ռադիոկայանի հարցին Փենինգթոնը ասաց. - «Միացյալ Նահանգների պետքարտուղարությունը Հայաստանի նախագահի ընտրությունից մի քանի օր հետո շնորհավորել է Հայաստանի ժողովրդին մրցակցային ընտրությունների անցկացման կապակցությամբ: Ես չեմ կարող ենթադրել, թե Վաշինգտոնը կամ Սպիտակ տունը ինչ կարող են անել կամ չանել»:
«Կարող եմ ասել, որ Միացյալ Նահանգների ղեկավարությունը պատրաստ է աշխատել Հայաստանի նոր ղեկավարության հետ` երկիրը ժողովրդավարական հուն վերադարձնելու համար», - հավելեց նա:
Ջոզեֆ Փեննինգթոնը նաեւ տեղեկացրեց, որ առայժմ որոշված չէ, թե ԱՄՆ-ը ինչպիսի ներկայություն կունենա ապրիլի 9-ին կայանալիք Հայաստանի նորընտիր նախագահի պաշտոնամուտի արարողությանը:
«Ծրագիրը սառեցնելու որոշում դեռ կայացված չէ», - «Հազարամյակի մարտահրավեր»-ի մասին այսօր ասաց Փենինգթոնը: - «Մենք կարծում ենք, արդարացի կլինի Հայաստանի նոր վարչակազմին հնարավորություն տալ իրավիճակը շտկելու: Այն, ինչ դիտարկելու ենք, դա Հայաստանի նոր վարչակազմի սկզբնական փուլերում նկատվող միտումներն են: Միացյալ Նահանգներում, օրինակ, նորընտիր նախագահի քաղաքականության միտումները նկատելի են լինում նրա պաշտոնավարման 100 օրվա ընթացքում: 100 օրը դա մի կախարդական ժամկետ չէ, պատահական մի թիվ է, սակայն այդ ժամանակահատվածը արդեն ցույց է տալիս, թե ինչ միտումներ են նկատվում: Բայց եթե չլինի այդ միտվածությունը, ապա «Հազարամյակների մարտահրավեր» ծրագրի սառեցումը կամ դադարեցումը իրական հնարավորություն կդառնա, թեեւ դա այն չէ, ինչ ցանկանում ենք»:
Հարցին, թե արդյոք հակասություն չի տեսնում երկրում ժողովրդավարական ուղին շարունակելու վերաբերյալ Սերժ Սարգսյանի հավաստիացումների եւ փողոցում զբոսնող երեւանցիների շարունակվող ձերբակալությունների ու բերման ենթարկելու փաստերի միջեւ, ամերիկացի դիվանագետը կրկին շեշտեց, թե պետք է հստակ տարբերակում լինի հանցագործություն կատարածների եւ քաղաքական հայացքների կամ ընդամենը հանրահավաքների ու երթերի մասնակիցների միջեւ. - «Այդ երկու խմբերը պետք է առանձնացնել, եւ քաղաքական հայացքի համար մարդիկ չպետք է հայտնվեն ճաղերի ետեւում: Ինչ վերաբերում է փողոցային զբոսանքների համար ձերբակալություններին, թեեւ բերման ենթարկվածներն ազատ են արձակվում, բայց դժվար է դա կառուցողական քայլ համարել»:
Հայաստանում Միացյալ Նահանգների դեսպանի թեկնածություն դեռ չի առաջադրվել եւ այդ մասին հայտարարություն, ըստ Ջոզեֆ Փենինգթոնի, իրավասու է անել Սպիտակ տունը միայն:
Ռուբեն Մելոյան
«Կարեւոր է հիշել, որ «Հազարամյակի մարտահրավեր» ծրագրի շարունակական մասնակցության համար անհրաժեշտ ցուցիչները այս դեպքերից առաջ արդեն վտանգված էին», - լրագրողների հետ հանդիպմանը ուրբաթ օրը հայտարարեց Փենինգթոնը: - «Դրանք այսպես կոչված «արդարացի կառավարման» ոլորտի ցուցիչներն են` մամուլի ազատության, կոռուպցիայի, կառավարության գործունեության թափանցիկության եւ, անշուշտ, ժողովրդավարացման հարցերը»:
Արձանգանքելով ԱՄՆ-ի նախագահ Ջորջ Բուշի` Հայաստանի նորընտիր նախագահ Սերժ Սարգսյանին մինչեւ այժմ չշնորհավորելու մասին «Ազատություն» ռադիոկայանի հարցին Փենինգթոնը ասաց. - «Միացյալ Նահանգների պետքարտուղարությունը Հայաստանի նախագահի ընտրությունից մի քանի օր հետո շնորհավորել է Հայաստանի ժողովրդին մրցակցային ընտրությունների անցկացման կապակցությամբ: Ես չեմ կարող ենթադրել, թե Վաշինգտոնը կամ Սպիտակ տունը ինչ կարող են անել կամ չանել»:
«Կարող եմ ասել, որ Միացյալ Նահանգների ղեկավարությունը պատրաստ է աշխատել Հայաստանի նոր ղեկավարության հետ` երկիրը ժողովրդավարական հուն վերադարձնելու համար», - հավելեց նա:
Ջոզեֆ Փեննինգթոնը նաեւ տեղեկացրեց, որ առայժմ որոշված չէ, թե ԱՄՆ-ը ինչպիսի ներկայություն կունենա ապրիլի 9-ին կայանալիք Հայաստանի նորընտիր նախագահի պաշտոնամուտի արարողությանը:
«Ծրագիրը սառեցնելու որոշում դեռ կայացված չէ», - «Հազարամյակի մարտահրավեր»-ի մասին այսօր ասաց Փենինգթոնը: - «Մենք կարծում ենք, արդարացի կլինի Հայաստանի նոր վարչակազմին հնարավորություն տալ իրավիճակը շտկելու: Այն, ինչ դիտարկելու ենք, դա Հայաստանի նոր վարչակազմի սկզբնական փուլերում նկատվող միտումներն են: Միացյալ Նահանգներում, օրինակ, նորընտիր նախագահի քաղաքականության միտումները նկատելի են լինում նրա պաշտոնավարման 100 օրվա ընթացքում: 100 օրը դա մի կախարդական ժամկետ չէ, պատահական մի թիվ է, սակայն այդ ժամանակահատվածը արդեն ցույց է տալիս, թե ինչ միտումներ են նկատվում: Բայց եթե չլինի այդ միտվածությունը, ապա «Հազարամյակների մարտահրավեր» ծրագրի սառեցումը կամ դադարեցումը իրական հնարավորություն կդառնա, թեեւ դա այն չէ, ինչ ցանկանում ենք»:
Հարցին, թե արդյոք հակասություն չի տեսնում երկրում ժողովրդավարական ուղին շարունակելու վերաբերյալ Սերժ Սարգսյանի հավաստիացումների եւ փողոցում զբոսնող երեւանցիների շարունակվող ձերբակալությունների ու բերման ենթարկելու փաստերի միջեւ, ամերիկացի դիվանագետը կրկին շեշտեց, թե պետք է հստակ տարբերակում լինի հանցագործություն կատարածների եւ քաղաքական հայացքների կամ ընդամենը հանրահավաքների ու երթերի մասնակիցների միջեւ. - «Այդ երկու խմբերը պետք է առանձնացնել, եւ քաղաքական հայացքի համար մարդիկ չպետք է հայտնվեն ճաղերի ետեւում: Ինչ վերաբերում է փողոցային զբոսանքների համար ձերբակալություններին, թեեւ բերման ենթարկվածներն ազատ են արձակվում, բայց դժվար է դա կառուցողական քայլ համարել»:
Հայաստանում Միացյալ Նահանգների դեսպանի թեկնածություն դեռ չի առաջադրվել եւ այդ մասին հայտարարություն, ըստ Ջոզեֆ Փենինգթոնի, իրավասու է անել Սպիտակ տունը միայն:
Ռուբեն Մելոյան