Հայաստանի նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանը երկուշաբթի օրը Երեւանի տնտեսագիտական համալսարանի դասախոսական կազմի եւ ուսանողների հետ հանդիպման ընթացքում վստահություն հայտնեց, որ Վրաստանում, Ուկրաինայում եւ Ղրղըզստանում կատարված իրադարձությունները չեն կարող կրկնվել Հայաստանում: Նա նաեւ ասաց, որ Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության կարգավորման արդյունքում «կոմպրոմիսները անխուսափելի են»:
Հիմնավորելով իր համոզմունքը, որ հեղափոխական ալիքը Հայաստանի չի հասնի՝ նախագահը բերեց մի շարք փաստարկներ: Նախ, Քոչարյանի կարծիքով, նշված երկրներում հեղափոխությունները տեղի են ունեցել ընտրական ժամանակահատվածում, երբ «ժողովուրդը էլեկտրիզացված էր եւ ինչ-որ քայլերի համար ընտրազանգվածին մոբիլիզացնելն ավելի հեշտ էր»: Մինչդեռ Հայաստանում մոտակա համապետական ընտրությունները տեղի են ունենալու միայն երկու տարի հետո:
Նախագահի երկրորդ փաստարկն այն էր, թե Վրաստանում, Ուկրաինայում եւ Ղրղըզստանում իշխանությունները թույլ էին, այնքան թույլ, որ չէին կարողանում լուծել ընթացիկ հարցեր անգամ: Նա օրինակ բերեց Վրաստանը, որտեղ ամիսներով ուշանում էին ոստիկանների ու զինծառայողների աշխատավարձերը, թոշակառուները թոշակ չէին ստանում տարիներով:
Նույնն էր նաեւ Ղրզըստանում, որի բնակչությունը հասնում է 5 միլիոնի, իսկ անցած տարի երկրի բյուջեն 300 միլիոն դոլարից քիչ էր:
«Հայաստանի բանկչությունը երեք միլիոն է, բյուջեն՝ 800 միլիոն դոլարից ավել», - համեմատեց Հայաստանի ղեկավարը:
Նախագահի երրորդ փաստարկն այն էր, որ բոլոր երեք նախկին խորհրդային հանրապետություններում տեղի ունեցավ սերնդափոխություն. դեռեւս խորհրդային տարիներից իշխանության եկածներին փոխարինելու եկան «դինամիկ ղեկավարներ»: Հայաստանում, մինչդեռ, սերնդափոխություն եղել է արդեն 2 անգամ՝ 1991 եւ 1998 թվականներին:
Եվ վերջապես 4-րդ փաստարկը. բոլոր այդ երկրներում ընդդիմության շարքերից իշխանության են եկել մարդիկ, ովքեր ժամանակին գործադիր իշխանությունում լուրջ պաշտոններ են զբաղեցրել եւ «բարեփոխիչների» համբավ ունեին: Բերելով Վրաստանի օրինակը, Քոչարյանը ասաց, թե նրանք նախկին իշխանությունների կողմից պաշտոնազրկվել էին ոչ թե վատ աշխատանքի, այլ ակտիվ աշխատելու համար: Հայաստանում, մինչդեռ, նախագահի խոսքերով, որեւէ պաշտոնյա ակտիվ աշխատանքի համար չի ազատվել:
«Այս չորս եզրերը որեւէ առնչություն չունեն Հայաստանի իրավիճակի հետ: Ոչ ոք չի կասկածում իշխանության վճռականության մեջ Հայաստանում: Հայաստանում սերնդափոխությունը վաղուց կատարվել է: Հայաստանում մենք չունենք պաշտոնանկ արված ընդդիմադիրներ, որոնք պաշտոնանկ են արվել իրենց ակտիվ աշխատելու համար», - ասաց նա: - «Մենք ունենք շատ հանգիստ եւ արդյունավետ աշխատելու ժամանակ, եւ այդ ժամանակը մենք օգտագործելու ենք երկրի տնտեսությունը զարգացնելու համար»:
Ռոբերտ Քոչարյանը հայաստանյան ընդդիմությանը առաջարկեց «չկոմպլեքսավորվել», որ իրենց մոտ չի ստացվում, իսկ երկրներում ստացվում է:
«Իրենց մոտ չի հաջողվել եւ չի հաջողվում ոչ թե նրա համար, որ իրենք շատ վատն են, այլ նաեւ նրա համար, որ երկիրը ավելի լավն է մեր մոտ եւ իշխանությունը ավելի արդյունավետ է», - բացատրեց նա: - «Եթե այսպես ձեւակերպենք, միգուցե իրենց մոտ այդ կոմպլեքսավորվածության աստիճանը կնվազի եւ կհանգստանան»:
Պատասխանելով Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության կարգավորմանը վերաբերող հարցին, մասնավորապես՝ հայկական կողմից զիջումների հնարավորության մասին, Ռոբերտ Քոչարյանը ասաց. - «Մենք երբեք չենք էլ ժխտել, որ հարցի լուծումը ենթադրում է կոմպրոմիսներ: Եթե կա շարունակվող կոնֆլիկտ, ապա այդ կոնֆլիկտի լուծումը հենց կոմպրոմիսներն են: Ինչ կարգի կոմպրոմիսներ կունենանք, դա կախված է մի շարք հանգամանքներից»:
Այդ հանգամանքների թվում նախագահը նշեց տնտեսական ցուցանիշները, երկրի ներքին միասնությունը, միջազգային հանրության դիրքորոշումը:
«Այսօր մենք պետք է ընդունենք, որ կոմպրոմիսները կոնֆլիկտի կարգավորման արդյունքում անխուսափելի են: Բայց այդ կոմպրոմիսները ինչ ծավալի կլինեն՝ այսօր ավելի լավ է դրա մասին չխոսենք», - ասաց նա՝ կրկնելով. - «Ինչքան պինդ լինենք, այնքան ավելի շատ կստանանք, եւ ինչքան շատ կստանանք, այնքան ավելի լավ»:
Քոչարյանը հավելեց, որ Լեռնային Ղարաբաղի հարցում պարտադրանք չի լինելու եւ, եթե գնան զիջումների, ապա՝ միայն գիտակցաբար:
Նախագահը խոսեց նաեւ երկրի տնտեսական աճի մասին: Նշելով, որ անցած տարի Հայաստանում տնտեսական աճը կազմել է է 10,1 տոկոս, նա ասաց, որ երբ ինքը խոսում է աճի մասին, մամուլում գրում են, թե ինչու ժողովուրդը իր վրա չի զգում այդ աճի ազդեցությունը:
«Նույնիսկ, պատկերացրեք, մինչեւ իմ հանդիպումը այստեղ, երեկ մեր ընտանիքում տիկինը ասում է՝ էդ տնտեսական աճից քիչ խոսա, հետո քննադատում են», - ասաց Քոչարյանը՝ այդուհանդերձ հայտարարելով, որ 2005 թվականի բյուջեն իր ծախսային մասով 77 միլիարդով ավելի է, քան 2004-ինը:
Ռուզաննա Ստեփանյան
Հիմնավորելով իր համոզմունքը, որ հեղափոխական ալիքը Հայաստանի չի հասնի՝ նախագահը բերեց մի շարք փաստարկներ: Նախ, Քոչարյանի կարծիքով, նշված երկրներում հեղափոխությունները տեղի են ունեցել ընտրական ժամանակահատվածում, երբ «ժողովուրդը էլեկտրիզացված էր եւ ինչ-որ քայլերի համար ընտրազանգվածին մոբիլիզացնելն ավելի հեշտ էր»: Մինչդեռ Հայաստանում մոտակա համապետական ընտրությունները տեղի են ունենալու միայն երկու տարի հետո:
Նախագահի երկրորդ փաստարկն այն էր, թե Վրաստանում, Ուկրաինայում եւ Ղրղըզստանում իշխանությունները թույլ էին, այնքան թույլ, որ չէին կարողանում լուծել ընթացիկ հարցեր անգամ: Նա օրինակ բերեց Վրաստանը, որտեղ ամիսներով ուշանում էին ոստիկանների ու զինծառայողների աշխատավարձերը, թոշակառուները թոշակ չէին ստանում տարիներով:
Նույնն էր նաեւ Ղրզըստանում, որի բնակչությունը հասնում է 5 միլիոնի, իսկ անցած տարի երկրի բյուջեն 300 միլիոն դոլարից քիչ էր:
«Հայաստանի բանկչությունը երեք միլիոն է, բյուջեն՝ 800 միլիոն դոլարից ավել», - համեմատեց Հայաստանի ղեկավարը:
Նախագահի երրորդ փաստարկն այն էր, որ բոլոր երեք նախկին խորհրդային հանրապետություններում տեղի ունեցավ սերնդափոխություն. դեռեւս խորհրդային տարիներից իշխանության եկածներին փոխարինելու եկան «դինամիկ ղեկավարներ»: Հայաստանում, մինչդեռ, սերնդափոխություն եղել է արդեն 2 անգամ՝ 1991 եւ 1998 թվականներին:
Եվ վերջապես 4-րդ փաստարկը. բոլոր այդ երկրներում ընդդիմության շարքերից իշխանության են եկել մարդիկ, ովքեր ժամանակին գործադիր իշխանությունում լուրջ պաշտոններ են զբաղեցրել եւ «բարեփոխիչների» համբավ ունեին: Բերելով Վրաստանի օրինակը, Քոչարյանը ասաց, թե նրանք նախկին իշխանությունների կողմից պաշտոնազրկվել էին ոչ թե վատ աշխատանքի, այլ ակտիվ աշխատելու համար: Հայաստանում, մինչդեռ, նախագահի խոսքերով, որեւէ պաշտոնյա ակտիվ աշխատանքի համար չի ազատվել:
«Այս չորս եզրերը որեւէ առնչություն չունեն Հայաստանի իրավիճակի հետ: Ոչ ոք չի կասկածում իշխանության վճռականության մեջ Հայաստանում: Հայաստանում սերնդափոխությունը վաղուց կատարվել է: Հայաստանում մենք չունենք պաշտոնանկ արված ընդդիմադիրներ, որոնք պաշտոնանկ են արվել իրենց ակտիվ աշխատելու համար», - ասաց նա: - «Մենք ունենք շատ հանգիստ եւ արդյունավետ աշխատելու ժամանակ, եւ այդ ժամանակը մենք օգտագործելու ենք երկրի տնտեսությունը զարգացնելու համար»:
Ռոբերտ Քոչարյանը հայաստանյան ընդդիմությանը առաջարկեց «չկոմպլեքսավորվել», որ իրենց մոտ չի ստացվում, իսկ երկրներում ստացվում է:
«Իրենց մոտ չի հաջողվել եւ չի հաջողվում ոչ թե նրա համար, որ իրենք շատ վատն են, այլ նաեւ նրա համար, որ երկիրը ավելի լավն է մեր մոտ եւ իշխանությունը ավելի արդյունավետ է», - բացատրեց նա: - «Եթե այսպես ձեւակերպենք, միգուցե իրենց մոտ այդ կոմպլեքսավորվածության աստիճանը կնվազի եւ կհանգստանան»:
Պատասխանելով Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության կարգավորմանը վերաբերող հարցին, մասնավորապես՝ հայկական կողմից զիջումների հնարավորության մասին, Ռոբերտ Քոչարյանը ասաց. - «Մենք երբեք չենք էլ ժխտել, որ հարցի լուծումը ենթադրում է կոմպրոմիսներ: Եթե կա շարունակվող կոնֆլիկտ, ապա այդ կոնֆլիկտի լուծումը հենց կոմպրոմիսներն են: Ինչ կարգի կոմպրոմիսներ կունենանք, դա կախված է մի շարք հանգամանքներից»:
Այդ հանգամանքների թվում նախագահը նշեց տնտեսական ցուցանիշները, երկրի ներքին միասնությունը, միջազգային հանրության դիրքորոշումը:
«Այսօր մենք պետք է ընդունենք, որ կոմպրոմիսները կոնֆլիկտի կարգավորման արդյունքում անխուսափելի են: Բայց այդ կոմպրոմիսները ինչ ծավալի կլինեն՝ այսօր ավելի լավ է դրա մասին չխոսենք», - ասաց նա՝ կրկնելով. - «Ինչքան պինդ լինենք, այնքան ավելի շատ կստանանք, եւ ինչքան շատ կստանանք, այնքան ավելի լավ»:
Քոչարյանը հավելեց, որ Լեռնային Ղարաբաղի հարցում պարտադրանք չի լինելու եւ, եթե գնան զիջումների, ապա՝ միայն գիտակցաբար:
Նախագահը խոսեց նաեւ երկրի տնտեսական աճի մասին: Նշելով, որ անցած տարի Հայաստանում տնտեսական աճը կազմել է է 10,1 տոկոս, նա ասաց, որ երբ ինքը խոսում է աճի մասին, մամուլում գրում են, թե ինչու ժողովուրդը իր վրա չի զգում այդ աճի ազդեցությունը:
«Նույնիսկ, պատկերացրեք, մինչեւ իմ հանդիպումը այստեղ, երեկ մեր ընտանիքում տիկինը ասում է՝ էդ տնտեսական աճից քիչ խոսա, հետո քննադատում են», - ասաց Քոչարյանը՝ այդուհանդերձ հայտարարելով, որ 2005 թվականի բյուջեն իր ծախսային մասով 77 միլիարդով ավելի է, քան 2004-ինը:
Ռուզաննա Ստեփանյան