Ազգային ժողովի պետաիրավական հարցերի մշտական հանձնաժողովը ուրբաթ օրը անհարգելի համարեց գարնանային նստաշրջանում անցկացված քվեարկությունների կեսից ավելիից բացակայած՝ «Արդարություն» եւ «Ազգային միաբանություն» խմբակցությունների բոլոր 23, ինչպես նաեւ բոյկոտի ընթացքում «Ազգային միաբանություն»-ից դուրս եկած եւ անկախ պատգամավորի կարգավիճակ ստացած Հմայակ Հովհաննիսյանի բացակայությունները: Հանձնաժողովականները «իրավական» են համարում իրենց որոշումը. «քաղաքական» որոշումը պետք է ընդունի Ազգային ժողովը` սեպտեմբերի 13-ին սկսվող աշնանային նստաշրջանի առաջին եռօրյայի ընթացքում:
«Արդարություն» խմբակցության քարտուղար Վիկտոր Դալլաքյանը, որը միայն քվեարկության պահին սկզբունքորեն դուրս եկավ սրահից, ասաց. -
«Որեւէ խնդիր չունենք` եթե դուք մեր բացակայությունները համարեք անհարգելի: Ես ուղղակի պարտավոր էի ե’ւ մարդկային առումով, ե’ւ մասնագիտական առումով ձեզ թյուրիմացության մեջ չգցելու համար ներկայացնել համապատասխան պարզաբանումներ»:
Դալլաքյանը ընթերցեց պահանջվող ժամկետում հանձնաժողովի նախագահին ուղղված իր՝ «Արդարություն» խմբակցության քարտուղարի, նամակը խմբակցության պատգամավորների բացակայությունները քաղաքական բոյկոտով պատճառաբանելու մասին: Նույնպիսի գրություն է ուղարկել նաեւ «Ազգային միաբանություն» խորհրդարանական խմբակցության քարտուղարը:
Հանձնաժողովականների ճնշող մասը փաստորեն գրությունները որպես հիմք չընդունեց` վկայակոչելով կանոնակարգը: «Պատգամավո'րը կարող է մեկ ամսվա ընթացքում տեղեկանք ներկայացնել եւ ոչ թե քաղաքական խմբակցությունը», - փաստարկեց Հանրապետական կուսակցության խմբակցության ղեկավար Գալուստ Սահակյանը:
Վիկտոր Դալլաքյանը իրենց քաղաքական բոյկոտի երեք հանգամանք վկայակոչեց՝ հայտարարելով, որ դրանք լուծվելու դեպքում ընդդիմությունը պատրաստ է վերադառնալ խորհրդարան:
«[Բոյկոտը պայմանավորված է] վստահության հանրաքվեի հետ կապված օրենքի նախագիծը անօրինական դուրս մղելու փորձով: Ազգային ժողովի տարածքը վերածել են կազարմայի հրոսակների համար, որոնք հարձակվել են խաղաղ ցուցարարների վրա ապրիլի 13-ին. պատասխանատվության որեւէ մեկը չի ենթարկվել: Եվ պատասխանատվության չեն ենթարկվել «Արդարություն» դաշինքի նկատմամբ հարուցվել է շինծու քրեական գործ հարուցողները», - ասաց Դալլաքյանը` ավելացնելով, թե իրենք պատրաստ են քննարկել ասվածի շուրջ առաջարկությունները:
Հանձնաժողովի նախագահ Ռաֆիկ Պետրոսյանի հարցին, թե կարո՞ղ է ընդդիմությունը չորս տարի շարունակ բոյկոտել օրենսդրական աշխատանքը, Վիկտոր Դալլաքյանը պատասխանեց՝ կարող է:
Ու թեեւ հանձնաժողովի անդամ Հակոբ Հակոբյանը [ընդունված որոշմանը միակ դեմ քվեարկողը] պնդում, թե ընդդիմության բոյկոտը քաղաքական է, հաղթեց Գալուստ Սահակյանի դիրքորոշումը, թե «բոլոր սցենարները պատգամավորի իրավունքների վերաբերյալ կարող են որոշել քաղաքական ուժերը»:
«Հանձնաժողովը պիտի օրենքի տառը պարտադիր կերպով կիրառի», - ասաց Սահակյանը:
«Իրավական» այս որոշումը որպես նախագիծ կընդգրկվի սեպտեմբերի 13-16-ի եռօրյայի օրակարգ եւ փակ, գաղտնի քվեարկությամբ՝ 24 պատգամավորներից յուրաքանչյուրի համար առանձին, Ազգային Ժողովը «քաղաքական» որոշում կկայացնի՝ բացակայությունները հարգելի՞ են, թե՞ անհարգելի: Որեւէ մեկինը անհարգելի ճանաչվելու դեպքում պատգամավորը վայր է դնելու մանդատը:
«Ազգային միաբանության» պատգամավորները հանձնաժողովի որոշման կապակցությամբ հանդես են եկել հայտարարությամբ:
«Յուրաքանչյուրիս պատգամավորական մանդատից զրկելու դեպքում բոլորս կհրաժարվենք պատգամավորական մանդատներից, որի քաղաքական եւ քաղաքացիական հետեւանքների ողջ պատասխանատվությունը կկրեն Ռոբերտ Քոչարյանը եւ նրան սատարող խորհրդարանական ուժերը», - գրում են նրանք:
Խորհրդարանական բոյկոտի հարցում «Ազգային միաբանության» դիրքորոշմանը առանձին հայտարարությամբ խոստացել է հետեւել նաեւ «Ազգային միաբանության» համամասնական ցուցակով պատգամավոր ընտրված, իսկ գարնանը իր բնորոշմամբ` «կուսակցության ղեկավարների հետ փոխհամաձայնության արդյունքում անկախ պատգամավորի կարգավիճակ» ձեռք բերած Հմայակ Հովհաննիսյանը:
Առանձին հայտարարությամբ հանդես են եկել «Ազգային միաբանության» համամասնական ցուցակում ընդգրկված 68 թեկնածուները` տեղյակ պահելով Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողովին, որ եթե կուսակցության գործող պատգամավորներն այնուամենայնիվ զրկվեն մանդատներից, իրենք թափուր տեղերը չեն զբաղեցնի:
Մանդատների շուրջ աղմուկը, սակայն, ըստ Արտաշես Գեղամյանի, հրահրված է հենց նախագահականից, քանի որ նպատակ ունի քաղաքականապես ակտիվ զանգվածի ուշադրությունը շեղել շատ ավելի կարեւոր խնդիրներից:
Ռուզան Խաչատրյան եւ Գեւորգ Ստամբոլցյան
«Արդարություն» խմբակցության քարտուղար Վիկտոր Դալլաքյանը, որը միայն քվեարկության պահին սկզբունքորեն դուրս եկավ սրահից, ասաց. -
«Որեւէ խնդիր չունենք` եթե դուք մեր բացակայությունները համարեք անհարգելի: Ես ուղղակի պարտավոր էի ե’ւ մարդկային առումով, ե’ւ մասնագիտական առումով ձեզ թյուրիմացության մեջ չգցելու համար ներկայացնել համապատասխան պարզաբանումներ»:
Դալլաքյանը ընթերցեց պահանջվող ժամկետում հանձնաժողովի նախագահին ուղղված իր՝ «Արդարություն» խմբակցության քարտուղարի, նամակը խմբակցության պատգամավորների բացակայությունները քաղաքական բոյկոտով պատճառաբանելու մասին: Նույնպիսի գրություն է ուղարկել նաեւ «Ազգային միաբանություն» խորհրդարանական խմբակցության քարտուղարը:
Հանձնաժողովականների ճնշող մասը փաստորեն գրությունները որպես հիմք չընդունեց` վկայակոչելով կանոնակարգը: «Պատգամավո'րը կարող է մեկ ամսվա ընթացքում տեղեկանք ներկայացնել եւ ոչ թե քաղաքական խմբակցությունը», - փաստարկեց Հանրապետական կուսակցության խմբակցության ղեկավար Գալուստ Սահակյանը:
Վիկտոր Դալլաքյանը իրենց քաղաքական բոյկոտի երեք հանգամանք վկայակոչեց՝ հայտարարելով, որ դրանք լուծվելու դեպքում ընդդիմությունը պատրաստ է վերադառնալ խորհրդարան:
«[Բոյկոտը պայմանավորված է] վստահության հանրաքվեի հետ կապված օրենքի նախագիծը անօրինական դուրս մղելու փորձով: Ազգային ժողովի տարածքը վերածել են կազարմայի հրոսակների համար, որոնք հարձակվել են խաղաղ ցուցարարների վրա ապրիլի 13-ին. պատասխանատվության որեւէ մեկը չի ենթարկվել: Եվ պատասխանատվության չեն ենթարկվել «Արդարություն» դաշինքի նկատմամբ հարուցվել է շինծու քրեական գործ հարուցողները», - ասաց Դալլաքյանը` ավելացնելով, թե իրենք պատրաստ են քննարկել ասվածի շուրջ առաջարկությունները:
Հանձնաժողովի նախագահ Ռաֆիկ Պետրոսյանի հարցին, թե կարո՞ղ է ընդդիմությունը չորս տարի շարունակ բոյկոտել օրենսդրական աշխատանքը, Վիկտոր Դալլաքյանը պատասխանեց՝ կարող է:
Ու թեեւ հանձնաժողովի անդամ Հակոբ Հակոբյանը [ընդունված որոշմանը միակ դեմ քվեարկողը] պնդում, թե ընդդիմության բոյկոտը քաղաքական է, հաղթեց Գալուստ Սահակյանի դիրքորոշումը, թե «բոլոր սցենարները պատգամավորի իրավունքների վերաբերյալ կարող են որոշել քաղաքական ուժերը»:
«Հանձնաժողովը պիտի օրենքի տառը պարտադիր կերպով կիրառի», - ասաց Սահակյանը:
«Իրավական» այս որոշումը որպես նախագիծ կընդգրկվի սեպտեմբերի 13-16-ի եռօրյայի օրակարգ եւ փակ, գաղտնի քվեարկությամբ՝ 24 պատգամավորներից յուրաքանչյուրի համար առանձին, Ազգային Ժողովը «քաղաքական» որոշում կկայացնի՝ բացակայությունները հարգելի՞ են, թե՞ անհարգելի: Որեւէ մեկինը անհարգելի ճանաչվելու դեպքում պատգամավորը վայր է դնելու մանդատը:
«Ազգային միաբանության» պատգամավորները հանձնաժողովի որոշման կապակցությամբ հանդես են եկել հայտարարությամբ:
«Յուրաքանչյուրիս պատգամավորական մանդատից զրկելու դեպքում բոլորս կհրաժարվենք պատգամավորական մանդատներից, որի քաղաքական եւ քաղաքացիական հետեւանքների ողջ պատասխանատվությունը կկրեն Ռոբերտ Քոչարյանը եւ նրան սատարող խորհրդարանական ուժերը», - գրում են նրանք:
Խորհրդարանական բոյկոտի հարցում «Ազգային միաբանության» դիրքորոշմանը առանձին հայտարարությամբ խոստացել է հետեւել նաեւ «Ազգային միաբանության» համամասնական ցուցակով պատգամավոր ընտրված, իսկ գարնանը իր բնորոշմամբ` «կուսակցության ղեկավարների հետ փոխհամաձայնության արդյունքում անկախ պատգամավորի կարգավիճակ» ձեռք բերած Հմայակ Հովհաննիսյանը:
Առանձին հայտարարությամբ հանդես են եկել «Ազգային միաբանության» համամասնական ցուցակում ընդգրկված 68 թեկնածուները` տեղյակ պահելով Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողովին, որ եթե կուսակցության գործող պատգամավորներն այնուամենայնիվ զրկվեն մանդատներից, իրենք թափուր տեղերը չեն զբաղեցնի:
Մանդատների շուրջ աղմուկը, սակայն, ըստ Արտաշես Գեղամյանի, հրահրված է հենց նախագահականից, քանի որ նպատակ ունի քաղաքականապես ակտիվ զանգվածի ուշադրությունը շեղել շատ ավելի կարեւոր խնդիրներից:
Ռուզան Խաչատրյան եւ Գեւորգ Ստամբոլցյան