Մեծամորի ատոմակայանի տնօրենի տեղեկացմամբ, հինգշաբթի օրը Եվրամիության «Տասիս» ծրագրի հետ ստորագրվել է 2004-2005 թվականներին Հայկական ԱԷԿ-ի անվտանգության աստիճանի բարձրացման հերթական օժանդակության ծրագիրը՝ 4 միլիոն եվրո արժողությամբ։
Ատոմակայանի տնօրեն Գագիկ Մարկոսյանի փոխանցմամբ, վերջին 8 տարվա ընթացքում ԱԷԿ-ի անվտանգության աստիճանի բարձրացման նպատակով միայն ԱՄՆ կառավարությունը 35 միլիոն դոլարի անհատույց օգնություն է հատկացրել, եւս 12 միլիոն դոլար հատկացրել էր «Տասիս» ծրագիրը։
Օգնության հերթական չափաբաժնի հատկացումը Մարկոսյանին հիմք է տալիս ենթադրելու, որ Եվրամիությունը հրաժարվել է 2004 թվականին Մեծամորի ԱԷԿ-ը փակելու պահանջից:
«Այլապես Եվրամիությունը չէր սկսի նախագիծ, որով ներդրման ժամկետները 2004-2005 թվականներն են», - լրագրողներին ասաց Մարկոսյանը: - «Մեր պետության հստակ դիրքորոշումը նա է, որ մինչեւ փոխարինող հզորություններ Հայաստանում չստեղծվեն, ատոմային կայանի փակման մասին խոսակցությունները ավելորդն են»:
Ըստ Մարկոսյանի, Մեծամորի կայանի երկրորդ էներգաբլոկի նախագծային հնարավորությունները թույլ են տալիս աշխատել մինչեւ 2016 թվականը:
Էներգետիկայի փոխնախարար Արեգ Գալստյանի խոսքերով, ԱԷԿ-ի անվտանգության բարձրացմանն ուղղված օգնությունը, այնուամենայնիվ, կապված չէ դրա հնարավոր փակման ժամկետի հետ:
«Անկախ նրանից, թե որ օրը ատոմակայանը կփակվի, մինչեւ վերջին պահը այդ աշխատանքների [անվտանգության բարձրացմանն ուղղված] իրականացման անհրաժեշտությունը կա», - ասաց նա:
Սա պաշտոնական տեսակետն է։ Մինչդեռ մի շարք այլ փորձագետների համոզմամբ, Մեծամորի ԱԷԿ-ը ավելի երկար կարող է աշխատել։ Մասնավորապես, Ռուսաստանի ատոմային էներգետիկայի ինստիտուտի տնօրեն՝ ակադեմիկոս Արմեն Աբագյանի համոզմամբ, հայկական ատոմակայանը պետք է գործի առաջիկա երեք տասնամյակների ընթացքում՝ անկախ բոլոր տեսակի ճնշումներից։
Ատոմ Մարգարյան, Երեւան
Ատոմակայանի տնօրեն Գագիկ Մարկոսյանի փոխանցմամբ, վերջին 8 տարվա ընթացքում ԱԷԿ-ի անվտանգության աստիճանի բարձրացման նպատակով միայն ԱՄՆ կառավարությունը 35 միլիոն դոլարի անհատույց օգնություն է հատկացրել, եւս 12 միլիոն դոլար հատկացրել էր «Տասիս» ծրագիրը։
Օգնության հերթական չափաբաժնի հատկացումը Մարկոսյանին հիմք է տալիս ենթադրելու, որ Եվրամիությունը հրաժարվել է 2004 թվականին Մեծամորի ԱԷԿ-ը փակելու պահանջից:
«Այլապես Եվրամիությունը չէր սկսի նախագիծ, որով ներդրման ժամկետները 2004-2005 թվականներն են», - լրագրողներին ասաց Մարկոսյանը: - «Մեր պետության հստակ դիրքորոշումը նա է, որ մինչեւ փոխարինող հզորություններ Հայաստանում չստեղծվեն, ատոմային կայանի փակման մասին խոսակցությունները ավելորդն են»:
Ըստ Մարկոսյանի, Մեծամորի կայանի երկրորդ էներգաբլոկի նախագծային հնարավորությունները թույլ են տալիս աշխատել մինչեւ 2016 թվականը:
Էներգետիկայի փոխնախարար Արեգ Գալստյանի խոսքերով, ԱԷԿ-ի անվտանգության բարձրացմանն ուղղված օգնությունը, այնուամենայնիվ, կապված չէ դրա հնարավոր փակման ժամկետի հետ:
«Անկախ նրանից, թե որ օրը ատոմակայանը կփակվի, մինչեւ վերջին պահը այդ աշխատանքների [անվտանգության բարձրացմանն ուղղված] իրականացման անհրաժեշտությունը կա», - ասաց նա:
Սա պաշտոնական տեսակետն է։ Մինչդեռ մի շարք այլ փորձագետների համոզմամբ, Մեծամորի ԱԷԿ-ը ավելի երկար կարող է աշխատել։ Մասնավորապես, Ռուսաստանի ատոմային էներգետիկայի ինստիտուտի տնօրեն՝ ակադեմիկոս Արմեն Աբագյանի համոզմամբ, հայկական ատոմակայանը պետք է գործի առաջիկա երեք տասնամյակների ընթացքում՝ անկախ բոլոր տեսակի ճնշումներից։
Ատոմ Մարգարյան, Երեւան