Արտաքին գործերի փոխնախարար Շավարշ Քոչարյանը, պատասխանելով «Ազատություն» ռադիոկայանի հարցին՝ արդյոք շարունակո՞ւմ է պնդել, որ Մաքսային միությանը միանալով Հայաստանը կորցնում է ինքնիշխանությունը, հայտարարեց, թե ինքն այդպիսի բան չի ասել։
«Մաքսային միության անդամ դառնալը նշանակում է ինչ-որ աստիճանի ինքնուրույն որոշումների սուվերենության պակաս։ Դա վերաբերում է ցանկացած մաքսային միության։ Դա կապված է մաքսային քաղաքականության, դրույքաչափերի հետ և այդպես իրենց սուվերենության աստիճանը կորցրել են և Ղազախստանը, և Բելառուսը, և Ռուսաստանը։ Եվ դա շատ բնական է, որովհետև այդ դեպքում կա վերազգային մարմին, որը ինքն է որոշում այդ տարիֆները»,- ասաց փոխարտգործնախարարը։
Անդրադառնալով Եվրամիության հետ Ասոցացման համաձայնագրի նախաստորագրման ճակատագրին՝ Քոչարյանը ասաց. -«Հիմա պետք է մեր եվրոպացի գործընկերների հետ բանակցություններով շարունակենք հասկանալ՝ որքանով է դա վտանգում, կամ ոչ։ Համենայնդեպս, մենք պատրաստ ենք Ասոցացման համաձայնագրի ստորագրման գնալուն։ Այդ պայմանագիրը մեզ համար կարևոր է, որովհետև շատ լուրջ աշխատանք է կատարվել այդ ուղղությամբ Եվրոպայի հետ, լուրջ նվաճումներ կան, և մենք պատրաստ ենք շարունակել այդ բարեփոխումների ծրագիրը»։
Քաղաքական որոշ վերլուծաբաններ կարծիք են հայտնել, որ Հայաստանը Մաքսային միության անդամակցելու որոշումը կայացրել է Կրեմլի ճնշումների տակ։
«Այդպես չէ։ Խնդիրը կայանում է նրանում, որ դու հաշվարկում ես ամեն ինչ, կային բազմաթիվ խնդիրներ, որոնք պահանջում էին լուծումներ և այս ընթացքում եղել են բանակցություններ, դա վերաբերում է և ընդհանուր սահմանի բացակայությանը, թե ինչպես կարելի է դա հաղթահարել և մի շարք այլ խնդիրների։ Բայց այդ համակողմանի բանակցությունների արդյունքում վերջ ի վերջո դու ամեն ինչ կշռադատում ես, և ընդհանուր առմամբ դա մեզ համար ձեռնտու է»,- ասաց Հայաստանի փոխարտգործնախարարը։
Շավարշ Քոչարյանի խոսքով՝ այնպես չէ, որ եվրոպացիների համար անակնկալ էր Մաքսային միության անդամակցելու Հայաստանի որոշումը։
«Մինչ Մոսկվա գնալը մեր եվրոպական գործընկերները արդեն տեղեկացված են եղել, որ հնարավոր է այդպիսի արդյունք»,- հայտարարեց նա՝ շեշտելով, որ Խորը և համապարփակ ազատ առևտրի պայմանագիրը անհամատեղելի է Մաքսային միության անդամակցության հետ.- «Մնացած բոլոր ծրագրերը մենք պատրաստ ենք շարունակելու Եվրոպայի հետ»։
Լրագրողներից մեկը հետաքրքրվեց՝ հնարավո՞ր է արդյոք Մաքսային միությանն անդամակցելով մաքսակետեր հայտնվեն Լեռնային Ղարաբաղի սահմանին.- «Ղարաբաղը մեզ համար այն կարմիր գիծն է, որը մենք երբեք չենք անցի։ Եվ բնական է և բացառվում է, որպեսզի Հայաստանի և Ղարաբաղի միջև լինի սահման»,- պատասխանեց փոխարտգործնախարարը։
Հարցին, թե ինչպե՞ս է վերաբերվում եվրոպացի պաշտոնյաների կոշտ գնահատականներին, Քոչարյանը պատասխանեց, թե ինքը կոշտ գնահատականներ չի տեսել և չի լսել.- «Եթե խոսքը այն անձանց մասին է, որոնք պատասխանատու են այդ ամբողջ գործընթացի համար, Հայաստան-ԵՄ բանակցությունների համար, ապա այդ անձանց կողմից խիստ գնահատական չի եղել»։
Էկոնոմիկայի նախարար Վահրամ Ավանեսյանն էլ, պատասխանելով հարցին, թե Հայաստանի տնտեսության զարգացմանը ավելի շատ կնպաստի անդամակցությունը Մաքսային միությանը, թե՞ Խորը և համապարփակ ազատ առտևրի ստորագրումը, ասաց.- «Ես չեմ կարող նման հարցի պատասխանել, որովհետև դա շատ տեսական, վերացական հարց է»։
Հարցին, թե հնարավո՞ր է, որ Մաքսային միությանը անդամակցելու դեպքում գազի սակագինը նվազեցվի, էներգետիկայի և բնական պաշարների նախարար Արմեն Մովսիսյանը բացասական պատասխան տվեց։
«Մաքսային միության անդամ դառնալը նշանակում է ինչ-որ աստիճանի ինքնուրույն որոշումների սուվերենության պակաս։ Դա վերաբերում է ցանկացած մաքսային միության։ Դա կապված է մաքսային քաղաքականության, դրույքաչափերի հետ և այդպես իրենց սուվերենության աստիճանը կորցրել են և Ղազախստանը, և Բելառուսը, և Ռուսաստանը։ Եվ դա շատ բնական է, որովհետև այդ դեպքում կա վերազգային մարմին, որը ինքն է որոշում այդ տարիֆները»,- ասաց փոխարտգործնախարարը։
Անդրադառնալով Եվրամիության հետ Ասոցացման համաձայնագրի նախաստորագրման ճակատագրին՝ Քոչարյանը ասաց. -«Հիմա պետք է մեր եվրոպացի գործընկերների հետ բանակցություններով շարունակենք հասկանալ՝ որքանով է դա վտանգում, կամ ոչ։ Համենայնդեպս, մենք պատրաստ ենք Ասոցացման համաձայնագրի ստորագրման գնալուն։ Այդ պայմանագիրը մեզ համար կարևոր է, որովհետև շատ լուրջ աշխատանք է կատարվել այդ ուղղությամբ Եվրոպայի հետ, լուրջ նվաճումներ կան, և մենք պատրաստ ենք շարունակել այդ բարեփոխումների ծրագիրը»։
Քաղաքական որոշ վերլուծաբաններ կարծիք են հայտնել, որ Հայաստանը Մաքսային միության անդամակցելու որոշումը կայացրել է Կրեմլի ճնշումների տակ։
«Այդպես չէ։ Խնդիրը կայանում է նրանում, որ դու հաշվարկում ես ամեն ինչ, կային բազմաթիվ խնդիրներ, որոնք պահանջում էին լուծումներ և այս ընթացքում եղել են բանակցություններ, դա վերաբերում է և ընդհանուր սահմանի բացակայությանը, թե ինչպես կարելի է դա հաղթահարել և մի շարք այլ խնդիրների։ Բայց այդ համակողմանի բանակցությունների արդյունքում վերջ ի վերջո դու ամեն ինչ կշռադատում ես, և ընդհանուր առմամբ դա մեզ համար ձեռնտու է»,- ասաց Հայաստանի փոխարտգործնախարարը։
Շավարշ Քոչարյանի խոսքով՝ այնպես չէ, որ եվրոպացիների համար անակնկալ էր Մաքսային միության անդամակցելու Հայաստանի որոշումը։
«Մինչ Մոսկվա գնալը մեր եվրոպական գործընկերները արդեն տեղեկացված են եղել, որ հնարավոր է այդպիսի արդյունք»,- հայտարարեց նա՝ շեշտելով, որ Խորը և համապարփակ ազատ առևտրի պայմանագիրը անհամատեղելի է Մաքսային միության անդամակցության հետ.- «Մնացած բոլոր ծրագրերը մենք պատրաստ ենք շարունակելու Եվրոպայի հետ»։
Լրագրողներից մեկը հետաքրքրվեց՝ հնարավո՞ր է արդյոք Մաքսային միությանն անդամակցելով մաքսակետեր հայտնվեն Լեռնային Ղարաբաղի սահմանին.- «Ղարաբաղը մեզ համար այն կարմիր գիծն է, որը մենք երբեք չենք անցի։ Եվ բնական է և բացառվում է, որպեսզի Հայաստանի և Ղարաբաղի միջև լինի սահման»,- պատասխանեց փոխարտգործնախարարը։
Հարցին, թե ինչպե՞ս է վերաբերվում եվրոպացի պաշտոնյաների կոշտ գնահատականներին, Քոչարյանը պատասխանեց, թե ինքը կոշտ գնահատականներ չի տեսել և չի լսել.- «Եթե խոսքը այն անձանց մասին է, որոնք պատասխանատու են այդ ամբողջ գործընթացի համար, Հայաստան-ԵՄ բանակցությունների համար, ապա այդ անձանց կողմից խիստ գնահատական չի եղել»։
Էկոնոմիկայի նախարար Վահրամ Ավանեսյանն էլ, պատասխանելով հարցին, թե Հայաստանի տնտեսության զարգացմանը ավելի շատ կնպաստի անդամակցությունը Մաքսային միությանը, թե՞ Խորը և համապարփակ ազատ առտևրի ստորագրումը, ասաց.- «Ես չեմ կարող նման հարցի պատասխանել, որովհետև դա շատ տեսական, վերացական հարց է»։
Հարցին, թե հնարավո՞ր է, որ Մաքսային միությանը անդամակցելու դեպքում գազի սակագինը նվազեցվի, էներգետիկայի և բնական պաշարների նախարար Արմեն Մովսիսյանը բացասական պատասխան տվեց։