Մատչելիության հղումներ

Մեկուկես տարվա ձգձգումից հետո Հայաստանի ներկայացուցիչը ստանձնեց ՀԱՊԿ գլխավոր քարտուղարի պաշտոնը


ՀԱՊԿ գլխավոր քարտուղար Յուրի Խաչատուրով
ՀԱՊԿ գլխավոր քարտուղար Յուրի Խաչատուրով

Մոտ քսան օր առաջ Բիշքեկում կայացած ՀԱՊԿ ոչ-պաշտոնական գագաթնաժողովում Հայաստանի Զինված ուժերի գլխավոր շտաբի նախկին պետ Յուրի Խաչատուրովը ընտրվեց այդ պաշտոնում: Նշվեց, որ նա պարտականությունների կատարմանը կանցնի մայիսի 2-ից:

Խաչատուրովը, ով ութ տարի՝ մինչև անցած տարվա հոկտեմբերը, ԶՈՒ գլխավոր շտաբի պետն էր, իսկ այնուհետև նշանակվեց Ազգային անվտանգության խորհրդի քարտուղար, նախագահ Սերժ Սարգսյանի հրամանագրով այսօր ազատվել է այդ պաշտոնից:

1995-1998 թվականներին ՀԱՊԿ-ում Հայաստանի ներկայացուցիչ Ստեփան Գրիգորյանի խոսքով, դաշինքի գլխավոր քարտուղարի պաշտոնում Երևանը ներկայացնող զինվորականի նշանակումը չի կարող էական առավելություններ ընձեռել Հայաստանին․ - «ՀԱՊԿ-ի գլխավոր քարտուղարը ունի կոնկրետ ֆունկցիաներ: Ինքը չի կարող ՀԱՊԿ-ում իր երկրի շահերը բացահայտ անցկացնել, քանի որ գլխավոր քարտուղարի ֆունկցիան այլ է: Գլխավոր քաղաքական մարմինը ՀԱՊԿ-ում պետությունների ղեկավարների խորհուրդն է, իրենք են ընդունում գլխավոր քաղաքական որոշումները»:

Գրիգորյանը հիշեցրեց, որ գլխավոր քարտուղարը կարգավորում է ՀԱՊԿ վարչական կառույցների աշխատանքը, ներկայացնում է ՀԱՊԿ անդամ երկրների ղեկավարների որոշումները և հայտարարություններ է անում դաշինքի անունից:

«Ցանկացած երկիր ունի վետոյի իրավունք», - շարունակեց Գրիգորյանը: - «Ինչի՞ հետ էր կապված, որ Հայաստանի կողմից առաջադրված թեկնածուն երկար ժամանակ չէր հաստատվում: Դա կապված էր նրա հետ, օրինակ, որ Բելառուսը ուներ վերապահումներ»:

Պաշտպանական դաշինիքի ստեղծումից՝ 1992 թվականի մայիսից ի վեր առաջին անգամն է, որ ՀԱՊԿ-ը գլխավորելու է Ռուսաստանը չներկայացնող անձը: Սակայն այդ պաշտոնը Հայաստանին դյուրին չտրվեց:

2003-ից ՀԱՊԿ-ի գլխավոր քարտուղարի պաշտոնը զբաղեցնող Նիկոլայ Բորդյուժան, ով դեռ 2016-ի հունվարի 1-ից թողնելու էր պաշտոնը, և կազմակերպության ղեկավարումը ռոտացիոն կարգով պետք է անցներ Հայաստանին, 2015 թվականի դեկտեմբերին ՀԱՊԿ գագաթնաժողովի անակնկալ որոշմամբ մեկ տարի ևս մնաց իր պաշտոնին:

Լրատվամիջոցները սկսեցին գրել ՀԱՊԿ-ում առաջացած հակասությունների մասին, թե՝ Ադրբեջանի հետ սերտ հարաբերություններ ունեցող Ղազախստանն ու Բելառուսը ընդդիմանում են կազմակերպության գլխավոր քարտուղարի պաշտոնում Հայաստանի ներկայացուցչի ընտրությանը:

Անցած տարվա հոկտեմբերին Երևանում կայացած ՀԱՊԿ գագաթաժողովը դարձյալ արդյունք չտվեց: Հայաստանի ներկայացուցիչը չընտրվեց դաշինքի գլխավոր քարտուղարի պաշտոնում նաև անցած տարվա դեկտեմբերին Սանկտ Պետերբուրգում կայացած կազմակերպության գագաթնաժողովում, որին հրաժարվեց մասնակցել Բելառուսի նախագահ Ալեքսանդր Լուկաշենկոն: Արդյուքնում ՀԱՊԿ գլխավոր քարտուղարի պարտականությունները այս հունվարի 1-ից փոխանցվեցին Բորդյուժայի տեղակալ Վալերի Սեմերիկովին:

Պետերբուրգյան գագաթնաժողովից հետո պաշտոնական Երևանը փոխարտգործնախարար Շավարշ Քոչարյանի շուրթերով այլևս չէր թաքցնում իր դժգոհույթյունը․ - «Ղազախստանը այդ հարցում երբևիցե խոչընդոտ չի առաջացրել:Բելառուսի նախագահի բացակայությունը նախորդ համաժողովին առաջացրեց այդ խնդիրը»:

Թե ՀԱՊԿ-ը որքանով է նպաստում Հայաստանի անվտանգության ապահովմանը, հատկապես ակնառու դարձավ նախորդ տարիներին: Երբ հայտնի դարձավ դաշինքի անդամ Ռուսաստանի ու Բելառուսի կողմից Ադրբեջան մատակարարավող մեծածավալ սպառազինության մասին, 2013-ի հունիսին Բորդյուժան բավարարվեց հայտարարելով, որ դա բիզնես է:

Նիկոլայ Բորդյուժայի այդ խոսքերից մոտ երեք տարի հետո՝ ապրիլյան պատերազմից օրեր անց Երևանում ընդունելով Ռուսաստանի վարչապետ Մեդվեդևին նախագահ Սերժ Սարգսյանը ընդգծեց՝ Բաքուն ռուսական զենքը կիրառել է խաղաղ բնակիչների դեմ:

Ինչ վերաբերում է ապրիլյան պատերազմի ժամանակ ՀԱՊԿ արձագանքին, ապա այն հանրահայատ է՝ դաշինքը բավարարվեց գլխավոր քարտուղարի մամլո խոսնակի հայտարարությամբ, թե «ամեն ինչ պետք է կարգավորվի բանակցությունների ճանապարհով, ադրբեջանական կողմի գործողությունները տվյալ դեպքում հանգեցնում են հակամարտության և իրավիճակի սրման»:

Միևնույն ժամանակ, ՀԱՊԿ անդամ երկրները, որոնք նաև ԵՏՄ անդամ են, պատերազմից երկու օր անց չեղարկեցին ԵՏՄ վարչապետների երևանյան հանդիպումը՝ մտավախություն ունելով, թե նման հանդիպման անցկացումը Հայաստանում կդիտվի աջակցություն Երևանին:

Ուղիղ հեռարձակում

XS
SM
MD
LG