Երկուշաբթի օրը վարչապետ Անդրանիկ Մարգարյանը մերժեց անցած շաբաթ պաշտոնական Անկարայի կողմից արդեն երկրորդ անգամ հնչեցված առաջարկը՝ ստեղծել պատմաբանների համատեղ հանձնաժողով, որը կպարզի, թե արդյոք Օսմանյան կայսրությունում հայերի կոտորածները ցեղասպանություն էին:
Անցած ամիս Թուրքիայի վարչապետ Էրդողանն էր կոչ էր արել ստեղծել հայ-թուրքական համատեղ հանձնաժողով՝ ցեղասպանության փաստը ուսումնասիրելու նպատակով: Հայաստանի իշխանությունները մերժել էին այն՝ փաստարկելով, թե նման առաջարկի ընդունումն իսկ կնշանակեր կասկածի տակ առնել ցեղասպանության փաստը: Թուրքիայի արտգործնախարար Աբդուլլա Գյուլը անցած շաբաթ կրկին հնչեցրել էր այդ առաջարկը:
«Եթե հանձնաժողով է ստեղծվում, որպեսզի մենք ուղղակի հաստատենք, որ ցեղասպանություն եղել է, ես դրան դեմ եմ», - երկուշաբթի օրը լրագրողներին ասաց Անդրանիկ Մարգարյանը: - «Վերահաստատելու խնդիր եւ չեմ տեսնում: Ես ինքս Ցեղասպանության զոհերից մեկի ժառանգն եմ, բայց այսօր Հայաստանի Հանրապետություն կան բազմաթիվ մարդիկ, ովքեր անմիջականորեն են զգացել այդ դա, այլ ոչ թե գրքերից են կարդացել»:
Ըստ վարչապետի, նկատի առնելով գալիք աշնանը Եվրամիության եւ Թուրքիայի միջեւ սկսվելիք բանակցությունները՝ վերջինիս անդամակցության շուրջ, հայ-թուրքական հարաբերություններում «տեղաշարժ պետք է լինի»:
«Իսկ թե դա ինչ խորությամբ կլինի, եւ արդյոք դրա արդյունքները մենք կտեսնենք մոտակա տարիներին՝ չեմ կարող ասել», - շարունակեց վարչապետը: - «Բայց, որ սառույցը տեղից շարժվել է, եւ փոփոխությունների ակնկալիք ունենք՝ ինձ մոտ այդպիսի տպավորություն կա»:
Հարցին, թե կոնկրետ ինչպիսիք են այդ ակնկալիքները, Մարգարյանը պատասխանեց. - «Եթե մեր սերնդին կամ իշխանություններին հաջողվի, որ Թուրքիան դիվանագիտական հարաբերություններ է հաստատում Հայաստանի հետ, սահմանները բացում է, տնտեսական հարաբերություններ են լինում, ստեղծվում է այնպիսի մթնոլորտ, որտեղ կարելի է հետագայում առաջացող հարցերը քննարկել՝ սա արդեն առաջընթաց է եւ հաղթանակ է»:
Վարչապետը նաեւ կիսեց երկու տարի առաջ թուրք լրագրող Բիրանդի հետ հարցազրույցում նախագահ Քոչարյանի արտահայտած կարծիքը, թե Թուրքիայի կողմից Հայոց ցեղասպանության ճանաչման դեպքում տարածքային պահանջները «պետության խնդիրը չեն»:
Արձագանքելով 2001-2004 թվականներին գործած Հայ-թուրքական հաշտեցման հանձնաժողովի վերաբերյալ հարցին, Անդրանիկ Մարգարյանը ասաց. - «Ցանկացած երկխոսության կարելի է գնալ... Ցանկացած հանձնաժողով, ցանկացած մակարդակով՝ ե’ւ գործարարների, ե’ւ լրագրողների, ե’ւ խորհրդարանի պատգամավորների»:
Վարչապետը լրագրողների հարցերին պատասխանում էր Հայաստանի գիտությունների ազգային ակադեմիայում, որտեղ մասնակցում էր Հայոց ցեղասպանության 90-ամյակին նվիրված մեծ գիտաժողովին:
Ռուզան Խաչատրյան
Անցած ամիս Թուրքիայի վարչապետ Էրդողանն էր կոչ էր արել ստեղծել հայ-թուրքական համատեղ հանձնաժողով՝ ցեղասպանության փաստը ուսումնասիրելու նպատակով: Հայաստանի իշխանությունները մերժել էին այն՝ փաստարկելով, թե նման առաջարկի ընդունումն իսկ կնշանակեր կասկածի տակ առնել ցեղասպանության փաստը: Թուրքիայի արտգործնախարար Աբդուլլա Գյուլը անցած շաբաթ կրկին հնչեցրել էր այդ առաջարկը:
«Եթե հանձնաժողով է ստեղծվում, որպեսզի մենք ուղղակի հաստատենք, որ ցեղասպանություն եղել է, ես դրան դեմ եմ», - երկուշաբթի օրը լրագրողներին ասաց Անդրանիկ Մարգարյանը: - «Վերահաստատելու խնդիր եւ չեմ տեսնում: Ես ինքս Ցեղասպանության զոհերից մեկի ժառանգն եմ, բայց այսօր Հայաստանի Հանրապետություն կան բազմաթիվ մարդիկ, ովքեր անմիջականորեն են զգացել այդ դա, այլ ոչ թե գրքերից են կարդացել»:
Ըստ վարչապետի, նկատի առնելով գալիք աշնանը Եվրամիության եւ Թուրքիայի միջեւ սկսվելիք բանակցությունները՝ վերջինիս անդամակցության շուրջ, հայ-թուրքական հարաբերություններում «տեղաշարժ պետք է լինի»:
«Իսկ թե դա ինչ խորությամբ կլինի, եւ արդյոք դրա արդյունքները մենք կտեսնենք մոտակա տարիներին՝ չեմ կարող ասել», - շարունակեց վարչապետը: - «Բայց, որ սառույցը տեղից շարժվել է, եւ փոփոխությունների ակնկալիք ունենք՝ ինձ մոտ այդպիսի տպավորություն կա»:
Հարցին, թե կոնկրետ ինչպիսիք են այդ ակնկալիքները, Մարգարյանը պատասխանեց. - «Եթե մեր սերնդին կամ իշխանություններին հաջողվի, որ Թուրքիան դիվանագիտական հարաբերություններ է հաստատում Հայաստանի հետ, սահմանները բացում է, տնտեսական հարաբերություններ են լինում, ստեղծվում է այնպիսի մթնոլորտ, որտեղ կարելի է հետագայում առաջացող հարցերը քննարկել՝ սա արդեն առաջընթաց է եւ հաղթանակ է»:
Վարչապետը նաեւ կիսեց երկու տարի առաջ թուրք լրագրող Բիրանդի հետ հարցազրույցում նախագահ Քոչարյանի արտահայտած կարծիքը, թե Թուրքիայի կողմից Հայոց ցեղասպանության ճանաչման դեպքում տարածքային պահանջները «պետության խնդիրը չեն»:
Արձագանքելով 2001-2004 թվականներին գործած Հայ-թուրքական հաշտեցման հանձնաժողովի վերաբերյալ հարցին, Անդրանիկ Մարգարյանը ասաց. - «Ցանկացած երկխոսության կարելի է գնալ... Ցանկացած հանձնաժողով, ցանկացած մակարդակով՝ ե’ւ գործարարների, ե’ւ լրագրողների, ե’ւ խորհրդարանի պատգամավորների»:
Վարչապետը լրագրողների հարցերին պատասխանում էր Հայաստանի գիտությունների ազգային ակադեմիայում, որտեղ մասնակցում էր Հայոց ցեղասպանության 90-ամյակին նվիրված մեծ գիտաժողովին:
Ռուզան Խաչատրյան