Մոսկվայում գործող Կովկասագետների գիտական միության նախագահ, քաղաքագետ Ալեքսանդր Կռիլովի կարծիքով, վերջին շրջանում ռուսական կողմի միջնորդությամբ հաճախակի դարձած Հայաստանի, Ադրբեջանի ու Ռուսաստանի նախագահների հանդիպումների նպատակը ղարաբաղյան բանակցային գործընթացի առաջ մղումն է:
«[Մոսկվայում] ցանկանում են ինչ-որ ձեւով առաջ մղել խաղաղ կարգավորումը, որպեսզի թե´ Հայաստանը, թե´ Ադրբեջանը գնան որոշակի զիջումների եւ գտնեն հակամարտության կարգավորման փոխադարձ ընդունելի մի մոդել: Օբյեկտիվորեն` նման մոդել գտնելը բավական դժվար է: Ուստի չեմ կարծում, թե մոտ ապագայի հարց է, որ նման մի մոդել կհայտնաբերվի», - այսօր «Ազատություն» ռադիոկայանին տված հարցազրույցում ասաց Կռիլովը:
Մյուս կողմից, քաղաքագետը պնդեց, թե չի կարելի ասել, որ ներկայում Ռուսաստանը ձգտում է նախաձեռնությունը ամբողջովին վերցնել իր ձեռքը:
«Խոսքն այն մասին չէ, թե համանախագահներից ով առաջ կանցնի մյուսներից եւ կդառնա, այսպես ասած, առաջին ու գլխավոր խաղաղապահը: Գոյություն ունի եռակողմ ձեւաչափ` Ռուսաստան, Հայաստան, Ադրբեջան, որը ոչ մի հարց չի առաջացնում ո՛չ Միացյալ Նահանգների, ո՛չ Ֆրանսիայի մոտ եւ չի նյարդայնացնում նրանց», - պարզաբանեց Կռիլովը, - «Մինչ այդ ԱՄՆ-ը ավելի ակտիվ քաղաքականություն էր վարում եւ ձգտում էր ինքնուրույն առաջ մղել հակամարտության խաղաղ կարգավորումը: Դրա մասին էին, օրինակ, վկայում ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի ամերիկացի նախկին համանախագահ Մեթյու Բրայզայի հայտարարությունները, որոնք նա անում էր գրեթե ամեն տարի, թե` ահա այս տարի հարցը կլուծվի: Խնդիրն այն է, որ հակամարտությունը բավականին բարդ է, եւ այն արագ կարգավորել սկզբունքորեն հնարավոր չէ: Արագ լուծումը կարող է միայն ռազմական ճանապարհով լինել, սակայն առկա ուժերի հավասարակշռությունը քիչ հավանական է դարձնում հարցի ռազմական լուծումը: Ուստի` խաղաղ կարգավորման գործընթացը դոփում է տեղում: Սակայն դա ավելի լավ է, քան ռազմական գործողությունների վերսկսումը»:
«Ազատություն» ռադիոկայանի խնդրանքով Ալեքսանդր Կռիլովն անդրադարձավ նաեւ այն հարցին, թե Մեդվեդեւ-Պուտին հակասությունների վերաբերյալ վերջին շրջանում հաճախակի դարձած խոսակցությունների ֆոնին, հնարավո՞ր է, որ ռուսաստանյան նախագահական ընտրություններից հետո ղարաբաղյան հարցում Մոսկվայի քաղաքականությունը որոշակի փոփոխությունների ենթարկվի:
«Գիտեք…յուրաքանչյուր պետության համար ամենասարսափելին դա էլիտայի բաժանումն է: Կարծում եմ, ե՛ւ´Պուտինը, ե՛ւ Մեդվեդեւը շատ լավ հասկանում են, թե դա ինչ խնդիրներ կառաջացնի Ռուսաստանի համար: Փաստորեն, դա կարող է հանգեցնել ազգային աղետի: Ուստի ռուսական էլիտայում մենք դժվար թե լուրջ հակամարտության ականատեսը լինենք: Կարծում եմ, որ ընտրություններից հետո Ռուսաստանի ռազմավարական գիծը Կովկասում կպահպանվի, որն իրենից ներկայացնում է հետեւյալը` Հայաստանը Ռուսաստանի կովկասյան քաղաքականության հիմքն է, Ռուսաստանը զարգացնում է իր հարաբերությունները Ադրբեջանի հետ, մինչեւ այն չի հակասում Հայաստանի հետ մեր ռազմավարական հարաբերություններին: Ինչ վերաբերում է Վրաստանին, ապա Մոսկվայում, թերեւս, ակնկալում են այնտեղ տեսնել ուկրաինական սցենարի կրկնություն, եթե ոչ հարյուր տոկոսով, գոնե ինչ-որ չափով», - պատասխանեց Կովկասագետների գիտական միության նախագահ, քաղաքագետ Ալեքսանդր Կռիլովը:
«[Մոսկվայում] ցանկանում են ինչ-որ ձեւով առաջ մղել խաղաղ կարգավորումը, որպեսզի թե´ Հայաստանը, թե´ Ադրբեջանը գնան որոշակի զիջումների եւ գտնեն հակամարտության կարգավորման փոխադարձ ընդունելի մի մոդել: Օբյեկտիվորեն` նման մոդել գտնելը բավական դժվար է: Ուստի չեմ կարծում, թե մոտ ապագայի հարց է, որ նման մի մոդել կհայտնաբերվի», - այսօր «Ազատություն» ռադիոկայանին տված հարցազրույցում ասաց Կռիլովը:
Մյուս կողմից, քաղաքագետը պնդեց, թե չի կարելի ասել, որ ներկայում Ռուսաստանը ձգտում է նախաձեռնությունը ամբողջովին վերցնել իր ձեռքը:
«Խոսքն այն մասին չէ, թե համանախագահներից ով առաջ կանցնի մյուսներից եւ կդառնա, այսպես ասած, առաջին ու գլխավոր խաղաղապահը: Գոյություն ունի եռակողմ ձեւաչափ` Ռուսաստան, Հայաստան, Ադրբեջան, որը ոչ մի հարց չի առաջացնում ո՛չ Միացյալ Նահանգների, ո՛չ Ֆրանսիայի մոտ եւ չի նյարդայնացնում նրանց», - պարզաբանեց Կռիլովը, - «Մինչ այդ ԱՄՆ-ը ավելի ակտիվ քաղաքականություն էր վարում եւ ձգտում էր ինքնուրույն առաջ մղել հակամարտության խաղաղ կարգավորումը: Դրա մասին էին, օրինակ, վկայում ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի ամերիկացի նախկին համանախագահ Մեթյու Բրայզայի հայտարարությունները, որոնք նա անում էր գրեթե ամեն տարի, թե` ահա այս տարի հարցը կլուծվի: Խնդիրն այն է, որ հակամարտությունը բավականին բարդ է, եւ այն արագ կարգավորել սկզբունքորեն հնարավոր չէ: Արագ լուծումը կարող է միայն ռազմական ճանապարհով լինել, սակայն առկա ուժերի հավասարակշռությունը քիչ հավանական է դարձնում հարցի ռազմական լուծումը: Ուստի` խաղաղ կարգավորման գործընթացը դոփում է տեղում: Սակայն դա ավելի լավ է, քան ռազմական գործողությունների վերսկսումը»:
«Ազատություն» ռադիոկայանի խնդրանքով Ալեքսանդր Կռիլովն անդրադարձավ նաեւ այն հարցին, թե Մեդվեդեւ-Պուտին հակասությունների վերաբերյալ վերջին շրջանում հաճախակի դարձած խոսակցությունների ֆոնին, հնարավո՞ր է, որ ռուսաստանյան նախագահական ընտրություններից հետո ղարաբաղյան հարցում Մոսկվայի քաղաքականությունը որոշակի փոփոխությունների ենթարկվի:
«Գիտեք…յուրաքանչյուր պետության համար ամենասարսափելին դա էլիտայի բաժանումն է: Կարծում եմ, ե՛ւ´Պուտինը, ե՛ւ Մեդվեդեւը շատ լավ հասկանում են, թե դա ինչ խնդիրներ կառաջացնի Ռուսաստանի համար: Փաստորեն, դա կարող է հանգեցնել ազգային աղետի: Ուստի ռուսական էլիտայում մենք դժվար թե լուրջ հակամարտության ականատեսը լինենք: Կարծում եմ, որ ընտրություններից հետո Ռուսաստանի ռազմավարական գիծը Կովկասում կպահպանվի, որն իրենից ներկայացնում է հետեւյալը` Հայաստանը Ռուսաստանի կովկասյան քաղաքականության հիմքն է, Ռուսաստանը զարգացնում է իր հարաբերությունները Ադրբեջանի հետ, մինչեւ այն չի հակասում Հայաստանի հետ մեր ռազմավարական հարաբերություններին: Ինչ վերաբերում է Վրաստանին, ապա Մոսկվայում, թերեւս, ակնկալում են այնտեղ տեսնել ուկրաինական սցենարի կրկնություն, եթե ոչ հարյուր տոկոսով, գոնե ինչ-որ չափով», - պատասխանեց Կովկասագետների գիտական միության նախագահ, քաղաքագետ Ալեքսանդր Կռիլովը:
