Սահմանադրական դատարանի անդամ Ֆելիքս Թոխյանը բարձր դատարանի երեկվա որոշումը երկու տարբեր հեռուստաընկերություններում միանգամայն տարբեր ձևով մեկնաբանեց։
«Արմնյուզ» հեռուստաընկերության «Բանաձև» հաղորդաշարի ուղիղ եթերում պատասխանելով հարցին՝ մինչև սեպտեմբերի 30-ը քաղաքացիները պե՞տք է կատարեն պարտադիր վճարներ, Թոխյանը ասաց.- «Մենք ասել ենք՝ մեր անվավեր ճանաչելը, հակասող ճանաչելը, մեր իրավական որոշումը ուժի մեջ է մտնում սեպտեմբերի 30-ից։ Սակայն պարզից էլ պարզ է՝ մեր որոշման ամենավերջին կետերից մեկում հստակ նշված է՝ հակասահմանադրական ճանաչված դրույթները չպետք է գործածեք։ Երկրորդն էլ՝ մենք հատուկ շեշտել ենք, որ այն բոլոր դեպքերում, երբ մինչ այդ եղել են տարաբնույթ մոտեցումներ մեր նաև աշխատակարգային որոշման վերաբերյալ, երբ կասեցրել էինք [վճարումներ չկատարելու համար] պատասխանատվությունը, և մոտ 127 հազար աշխատողներից պահվել են գումարները, դրանք պետք է վերադարձվեն։ Եթե դու հիմա չես վերադարձնում, վերադարձնելու ես սեպտեմբերից հետո։ Եթե դու մինչև սեպտեմբեր որևէ բան պահես, սեպտեմբերին ես վերադարձնելու։ Ուրեմն հիմա ուղղակի անմտություն է պահել, որովհետև բոլոր դեպքերում սեպտեմբերին վերահաշվարկ ես կատարելու և մարդկանց փողերը վերադարձնելու ես»։
«Արմնյուզ»-ում հնչեցված այս կարծիքը հեռուստաընկերության տեղեկատվական բազայում մինչև այս պահը տեղադրված չէ։ Ավելի ուշ Թոխյանը հյուրընկալվում է «Շանթ» հեռուստաընկերությունում, որտեղ ՍԴ անդամը միանգամայն այլ տեսակետ հայտնեց՝ թյուրիմացություն է կարծելը, թե մինչև սեպտեմբերի 30-ը չպիտի վճարեն կուտակային կենսաթոշակների մասին օրենքում սահմանված պարտադիր վճարները։
«ՍԴ-ի որոշմամբ՝ այսօր պարտադիր կենսաթոշակային պետական այդ պահանջը չի վերացվել։ Թյուրիմացություն է այդպես կարծելը։ Մինչև սեպտեմբերի 30-ը պարտավոր են վճարել»,- ասում է Թոխյանը։
Ուշագրավ է, որ ՍԴ անդամը «Արմնյուզ»-ի ուղիղ եթերում ոչ թե մեկ, այլ մի քանի անգամ կրկնեց, որ դատարանի որոշումը մարդկանց ազատել է կուտակային պարտադիր վճարներ կատարելուց.- «Միանշանակ հակասահմանադրական ճանաչված նորմը չպետք է կիրառվի, անկախ նրանից, որ մենք ասել ենք՝ սեպտեմբերի 30-ից է ուժի մեջ մտնում»։
Թոխյանն անգամ պարզաբանեց, թե ՍԴ-ի որոշումից հետո ի՞նչ հիմքով կարելի ետ վերադարձնել հունվարից պահված գումարները՝ հղում կատարելով դատարանի որոշման եզրափակիչ մասին.- «Որոշման վերջին կետում ուղղակի պահանջել ենք, որ կատարվի վերահաշվարկ, եթե վերցրել եք, ուրեմն ետ տվեք այդ փողերը, եթե չէ, ուրեմն սեպտեմբերին ետ կտաք»։
Իրավապաշտպան Ժաննա Ալեքսանյանին հետաքրքրում է՝ ինչպե՞ս է իրարամերժ կարծիքներ հայտնող ՍԴ անդամը նայելու հանրության աչքերին։
«Նրանք միայն իրենց մասնագիտական կարողությունները ծառայեցնում են քաղաքական նպատակներին, հատկապես Հանրապետական կուսակցության շահերին։ Արժանապատիվ պահվածքը, հարգանքը իրենց մասնագիտության նկատմամբ ի սպառ բացակայում է։ Ո՞րն է ամբողջ նպատակը։ Ամեն գնով պոկել փողը մարդկանցից՝ մեկ ամիս, երկու ամիս, երեք ամիս... սա իրենց համար շատ կարևոր է»,- ասաց Ալեքսանյանը։
Իրավաբան, ՍԴ-ում Ազգային ժողովի 36 պատգամավորներին ներկայացուցիչ Արտակ Զեյնալյանը «Ազատության» հետ զրույցում ասաց՝ ՍԴ-ի որոշման եզրափակիչ մասին համահունչ է Ֆելիքս Թոխյանի առաջին կարծիքը, որն ամբողջությամբ անհետացել է կաբելային հեռուստացանցից ու չի տեղադրվել «Արմնյուզ» հեռուստաընկերության կայքում։
«Եզրափակիչ մասի 6-րդ կետը չի հետաձգվել ուժի մեջ մտնելու մասով։ Դա մտել է ուժի մեջ և գործում է, ըստ որի մարդու կամքից անկախ, հակառակ նրա կամքին չեն կարող նրա աշխատավարձի մի մասը տնօրինել»,- ասաց իրավաբանը։
Զեյնալյանը նկատեց՝ ՍԴ-ի որոշման իր հիշատակած կետը աշխատողի համար դատարան գնալու և իր գումարները պահող գործատունին պատասխանատվության կանչելու հիմք է։
«Ահռելի մեծ ծախսերի հետ է կապված սա։ Չի կարող նման բան արվել։ Գիտես, որ իրավունքը խախտում ես, շարունակես խախտել, որպեսզի հետագայում վերականգնե՞ս։ Սա անհամատեղելի է իրավունքի գերակայության սկզբունքի հետ»,- ասաց Զեյնալյանը՝ պարզաբանելով. - «Ծախսեր ասելով նկատի ունեմ՝ վերադարձնել ոչ միայն այդ գումարները, վերադարձնել տոկոսները, նաև փոխհատուցել կրած ոչ նյութական վնասնեը»։
«Արմնյուզ» հեռուստաընկերության «Բանաձև» հաղորդաշարի ուղիղ եթերում պատասխանելով հարցին՝ մինչև սեպտեմբերի 30-ը քաղաքացիները պե՞տք է կատարեն պարտադիր վճարներ, Թոխյանը ասաց.- «Մենք ասել ենք՝ մեր անվավեր ճանաչելը, հակասող ճանաչելը, մեր իրավական որոշումը ուժի մեջ է մտնում սեպտեմբերի 30-ից։ Սակայն պարզից էլ պարզ է՝ մեր որոշման ամենավերջին կետերից մեկում հստակ նշված է՝ հակասահմանադրական ճանաչված դրույթները չպետք է գործածեք։ Երկրորդն էլ՝ մենք հատուկ շեշտել ենք, որ այն բոլոր դեպքերում, երբ մինչ այդ եղել են տարաբնույթ մոտեցումներ մեր նաև աշխատակարգային որոշման վերաբերյալ, երբ կասեցրել էինք [վճարումներ չկատարելու համար] պատասխանատվությունը, և մոտ 127 հազար աշխատողներից պահվել են գումարները, դրանք պետք է վերադարձվեն։ Եթե դու հիմա չես վերադարձնում, վերադարձնելու ես սեպտեմբերից հետո։ Եթե դու մինչև սեպտեմբեր որևէ բան պահես, սեպտեմբերին ես վերադարձնելու։ Ուրեմն հիմա ուղղակի անմտություն է պահել, որովհետև բոլոր դեպքերում սեպտեմբերին վերահաշվարկ ես կատարելու և մարդկանց փողերը վերադարձնելու ես»։
«Արմնյուզ»-ում հնչեցված այս կարծիքը հեռուստաընկերության տեղեկատվական բազայում մինչև այս պահը տեղադրված չէ։ Ավելի ուշ Թոխյանը հյուրընկալվում է «Շանթ» հեռուստաընկերությունում, որտեղ ՍԴ անդամը միանգամայն այլ տեսակետ հայտնեց՝ թյուրիմացություն է կարծելը, թե մինչև սեպտեմբերի 30-ը չպիտի վճարեն կուտակային կենսաթոշակների մասին օրենքում սահմանված պարտադիր վճարները։
«ՍԴ-ի որոշմամբ՝ այսօր պարտադիր կենսաթոշակային պետական այդ պահանջը չի վերացվել։ Թյուրիմացություն է այդպես կարծելը։ Մինչև սեպտեմբերի 30-ը պարտավոր են վճարել»,- ասում է Թոխյանը։
Ուշագրավ է, որ ՍԴ անդամը «Արմնյուզ»-ի ուղիղ եթերում ոչ թե մեկ, այլ մի քանի անգամ կրկնեց, որ դատարանի որոշումը մարդկանց ազատել է կուտակային պարտադիր վճարներ կատարելուց.- «Միանշանակ հակասահմանադրական ճանաչված նորմը չպետք է կիրառվի, անկախ նրանից, որ մենք ասել ենք՝ սեպտեմբերի 30-ից է ուժի մեջ մտնում»։
Թոխյանն անգամ պարզաբանեց, թե ՍԴ-ի որոշումից հետո ի՞նչ հիմքով կարելի ետ վերադարձնել հունվարից պահված գումարները՝ հղում կատարելով դատարանի որոշման եզրափակիչ մասին.- «Որոշման վերջին կետում ուղղակի պահանջել ենք, որ կատարվի վերահաշվարկ, եթե վերցրել եք, ուրեմն ետ տվեք այդ փողերը, եթե չէ, ուրեմն սեպտեմբերին ետ կտաք»։
Իրավապաշտպան Ժաննա Ալեքսանյանին հետաքրքրում է՝ ինչպե՞ս է իրարամերժ կարծիքներ հայտնող ՍԴ անդամը նայելու հանրության աչքերին։
«Նրանք միայն իրենց մասնագիտական կարողությունները ծառայեցնում են քաղաքական նպատակներին, հատկապես Հանրապետական կուսակցության շահերին։ Արժանապատիվ պահվածքը, հարգանքը իրենց մասնագիտության նկատմամբ ի սպառ բացակայում է։ Ո՞րն է ամբողջ նպատակը։ Ամեն գնով պոկել փողը մարդկանցից՝ մեկ ամիս, երկու ամիս, երեք ամիս... սա իրենց համար շատ կարևոր է»,- ասաց Ալեքսանյանը։
Իրավաբան, ՍԴ-ում Ազգային ժողովի 36 պատգամավորներին ներկայացուցիչ Արտակ Զեյնալյանը «Ազատության» հետ զրույցում ասաց՝ ՍԴ-ի որոշման եզրափակիչ մասին համահունչ է Ֆելիքս Թոխյանի առաջին կարծիքը, որն ամբողջությամբ անհետացել է կաբելային հեռուստացանցից ու չի տեղադրվել «Արմնյուզ» հեռուստաընկերության կայքում։
«Եզրափակիչ մասի 6-րդ կետը չի հետաձգվել ուժի մեջ մտնելու մասով։ Դա մտել է ուժի մեջ և գործում է, ըստ որի մարդու կամքից անկախ, հակառակ նրա կամքին չեն կարող նրա աշխատավարձի մի մասը տնօրինել»,- ասաց իրավաբանը։
Զեյնալյանը նկատեց՝ ՍԴ-ի որոշման իր հիշատակած կետը աշխատողի համար դատարան գնալու և իր գումարները պահող գործատունին պատասխանատվության կանչելու հիմք է։
«Ահռելի մեծ ծախսերի հետ է կապված սա։ Չի կարող նման բան արվել։ Գիտես, որ իրավունքը խախտում ես, շարունակես խախտել, որպեսզի հետագայում վերականգնե՞ս։ Սա անհամատեղելի է իրավունքի գերակայության սկզբունքի հետ»,- ասաց Զեյնալյանը՝ պարզաբանելով. - «Ծախսեր ասելով նկատի ունեմ՝ վերադարձնել ոչ միայն այդ գումարները, վերադարձնել տոկոսները, նաև փոխհատուցել կրած ոչ նյութական վնասնեը»։
