(Շաբաթ, 11-ը փետրվարի)
«Իրականում մեր տարածաշրջանում խաղաղություն կհաստատվի այն դեպքում, երբ հայկական եւ ադրբեջանական հասարակությունների մեծ մասը անկեղծորեն (ոչ թե՝ եվրոպացիների աչքին թոզ փչելու համար) համոզվի, որ աշխարհիս երեսին անհամատեղելի ազգեր չկան: Ռուսներն ու չեչենները, վրացիներն ու օսերը, սերբերն ու ալբանացիները նույնքան համատեղելի են, որքան, ասենք, ֆրանսիացիներն ու գերմանացիները, որոնք պատմության ընթացքում նույնպես բազմաթիվ խնդիրներ են ունեցել: Եվ ցանկացած ազգ պետք է «թշնամի» ազգի մեջ տեսնի նույնպիսի մշակութային պոտենցիալ, ինչպիսին տեսնում է սեփական ազգի մեջ», - գրում է «Առավոտ»-ի գլխավոր խմբագիրը:
Ընդգծելով, թե Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության կարգավորման բանակցային գործընթացում ավելի բարձր է լսվում Ղարաբաղ ադրբեջանցիների վերադարձի հարցը՝ «Հայկական ժամանակ»-ը գրում է. - «Սա, ըստ էության, հետեւանքն է հարցը փաթեթային տարբերակով լուծելու իդեա-ֆիքսի: Այս մտասեւեռման արդյունքում ծնվեց «տարածքներ հանրաքվեի դիմաց» բանաձեւը, որը փոխարինելու եկավ Լեւոն Տեր-Պետրոսյանի՝ «տարածքներ խաղաղության դիմաց» տարբերակին... Առաջարկվող տարբերակը համարվում է փաթեթային, որովհետեւ ապառիկ անկախություն է բերում Ղարաբաղին: Սա, իհարկե, այսպես կլիներ, եթե չլիներ Ղարաբաղի ադրբեջանցի փախստականների հարցը»: Ըստ վերլուծաբանի՝ մեծ է հավանականությունը, որ «ադրբեջանցիների վերադարձով ցանկացած տարբերակ ոչ թե հարցի կարգավորում է, այլ նոր հակամարտության սկզբնավորում». - «Ու եթե շատ ավելի լուրջ մոտենանք հարցին, կհասկանանք, որ այսօր մեր խնդիրը ոչ թե Ղարաբաղի իրավական կարգավիճակն է, այլ այն որպես միատարր հայկական բնակչություն ունեցող միավոր պահպանելը»:
«Եթե Ռուսաստանի կողմից խոչընդոտ չլինի, կարծում եմ, կողմերը շատ ավելի շուտ կգան համաձայնության: Խոչընդոտը միանշանակ Ռուսաստանն է, որովհետեւ թե’ աբխազական, թե’ օսեթական, թե’ ԼՂՀ-ի կոնֆլիկտները ձեռնտու են միայն Ռուսաստանին», - «168 ժամ»-ում ասում է ՀՀՇ (Հայոց համազգային շարժում) վարչության նախագահ Արարատ Զուրաբյանը: Ազատական-առաջադիմական կուսակցության նախագահ Հովհաննես Հովհաննիսյանը եւս նույն թերթում նշում է. - «Եթե ինչ-որ ձեւով կոնֆլիկտը գնա կարգավորման, ապա Ռուսաստանի առկայությունը Կովկասում ուղղակի անիմաստ կդառնա: Կյանքը ցույց տվեց, որ նրանք ոչ մի ֆինանսական կամ տնտեսական աջակցություն չեն կարող լուծել»: «Այդ տեսակետները, սակայն, չեն կիսում ռուսամետ համբավ ունեցող գործիչները», - շարունակում է թերթը՝ ներկայացնելով «Նոր ժամանակներ» կուսակցության նախագահ Արամ Կարապետյանի կարծիքը. - «Ռուսաստանի առկայությունը Կովկասում ամենեւին էլ պայմանավորված չէ կոնֆլիկտներով»:
«168 ժամ»-ը սենսացիոն է գնահատում Բրյուսելում կայացված որոշումը, ըստ որի «Եվրո-2008»-ի նախընտրական նույն խմբում ընդգրկված Հայաստանի եւ Ադրբեջանի ֆուտբոլի հավաքականները խաղերն անցկացնելու են Ադրբեջանում եւ Հայաստանում: «Դե ինչ», - արձագանքում է թերթը, - «այսպիսի որոշումը զարմանք է հարուցում: Միգուցե կազմակերպիչները հույս ունեն, որ իրենց հայրենակից քաղաքագետների աջակցությամբ ղարաբաղյան հակամարտությունն այս տարի կլուծվի, եւ 2007-ին մթնոլորտն ավելի հանդուրժողական կլինի»:
«Հայկական ժամանակ»-ի մատուցմամբ, խորհրդարանական մեծամասնությունը լուրջ մտավախություններ ունի, որ երկրորդ անգամ եւս չի կարողանալու անցկացնել Արմեն Հարությունյանի թեկնածությունը, որը համաձայնել է կրկնառաջադրվել միայն համառ դիմադրություն ցույց տալուց հետո, այն էլ՝ եթե իրեն տրվեն հստակ երաշխիքներ, որ երկրորդ անգամ անակնկալներ չեն լինի: «Կոալիցիան, բնականաբար, նման երաշխիքներ տալ չէր կարող: Հատկապես որ մեծամասնության համար անսպասելի թեկնածու Հրանտ Խաչատրյանի առաջադրման ձեւաթղթի տակ ստորագրել էին նաեւ ՄԱԿ-ն ու «ժողպատգամավոր»-ը»,-- արձանագրում է թերթը: «Գոլոս Արմենիի»-ի փոխանցմամբ, շաբաթվա վերջին Արմեն Հարությունյանի ընտրվելու շանսի մասին խորհրդարանում զուսպ, շատ զուսպ էին խոսում ոչ միան ընդդիմության, այլեւ կոալիցիայի ներկայացուցիչները:
«2007 թվականի խորհրդարանական ընտրությունների շեմին առավելապես իշխանական կուսակցությունների ստեղծման շքերթը շարունակվում է», - ներկայացնում է «Չորրորդ իշխանություն»-ը: - «Երեկ իր կողմից ստեղծված նոր կուսակցության ծննդի մասին ավետեց ՀՀ նախագահի աշխատակազմի ղեկավար Արտաշես Թումանյանը՝ մամուլում հրապարակելով այդ կուսակցության՝ «Նոր Երկիր»-ի ծրագիրը: Սա վերջին շրջանում իշխանական վերնախավի, իսկ ավելի ճիշտ` Ռոբերտ Քոչարյանի եւ Սերժ Սարգսյանի հրահանգով կամ «դաբրոյով» ձեւավորված 5-րդ կուսակցությունն է... Հիմա, ըստ ամենայնի, հասունացել է իշխանական քաղաքական ուժերի փոխատեղումների ժամանակը»: «Կուսշինարարության գործընթացը հայրենի անդաստաններում շարունակվում է. գործնականում ամեն ամիս ժողովրդին ուրախացում են նրա շահերի եւս մեկ պաշտպանի ծնունդով», - հեգնում է «Հայոց աշխարհ»-ը: - «Կանցնի էլի մի որոշ ժամանակ, ձյունը վերջապես կհալվի, եւ այդժամ նոր կուսակցություններն ընդհանրապես կսկսեն ծլել ձնծաղիկների պես»:
Հրաչ Մելքումյան
«Իրականում մեր տարածաշրջանում խաղաղություն կհաստատվի այն դեպքում, երբ հայկական եւ ադրբեջանական հասարակությունների մեծ մասը անկեղծորեն (ոչ թե՝ եվրոպացիների աչքին թոզ փչելու համար) համոզվի, որ աշխարհիս երեսին անհամատեղելի ազգեր չկան: Ռուսներն ու չեչենները, վրացիներն ու օսերը, սերբերն ու ալբանացիները նույնքան համատեղելի են, որքան, ասենք, ֆրանսիացիներն ու գերմանացիները, որոնք պատմության ընթացքում նույնպես բազմաթիվ խնդիրներ են ունեցել: Եվ ցանկացած ազգ պետք է «թշնամի» ազգի մեջ տեսնի նույնպիսի մշակութային պոտենցիալ, ինչպիսին տեսնում է սեփական ազգի մեջ», - գրում է «Առավոտ»-ի գլխավոր խմբագիրը:
Ընդգծելով, թե Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության կարգավորման բանակցային գործընթացում ավելի բարձր է լսվում Ղարաբաղ ադրբեջանցիների վերադարձի հարցը՝ «Հայկական ժամանակ»-ը գրում է. - «Սա, ըստ էության, հետեւանքն է հարցը փաթեթային տարբերակով լուծելու իդեա-ֆիքսի: Այս մտասեւեռման արդյունքում ծնվեց «տարածքներ հանրաքվեի դիմաց» բանաձեւը, որը փոխարինելու եկավ Լեւոն Տեր-Պետրոսյանի՝ «տարածքներ խաղաղության դիմաց» տարբերակին... Առաջարկվող տարբերակը համարվում է փաթեթային, որովհետեւ ապառիկ անկախություն է բերում Ղարաբաղին: Սա, իհարկե, այսպես կլիներ, եթե չլիներ Ղարաբաղի ադրբեջանցի փախստականների հարցը»: Ըստ վերլուծաբանի՝ մեծ է հավանականությունը, որ «ադրբեջանցիների վերադարձով ցանկացած տարբերակ ոչ թե հարցի կարգավորում է, այլ նոր հակամարտության սկզբնավորում». - «Ու եթե շատ ավելի լուրջ մոտենանք հարցին, կհասկանանք, որ այսօր մեր խնդիրը ոչ թե Ղարաբաղի իրավական կարգավիճակն է, այլ այն որպես միատարր հայկական բնակչություն ունեցող միավոր պահպանելը»:
«Եթե Ռուսաստանի կողմից խոչընդոտ չլինի, կարծում եմ, կողմերը շատ ավելի շուտ կգան համաձայնության: Խոչընդոտը միանշանակ Ռուսաստանն է, որովհետեւ թե’ աբխազական, թե’ օսեթական, թե’ ԼՂՀ-ի կոնֆլիկտները ձեռնտու են միայն Ռուսաստանին», - «168 ժամ»-ում ասում է ՀՀՇ (Հայոց համազգային շարժում) վարչության նախագահ Արարատ Զուրաբյանը: Ազատական-առաջադիմական կուսակցության նախագահ Հովհաննես Հովհաննիսյանը եւս նույն թերթում նշում է. - «Եթե ինչ-որ ձեւով կոնֆլիկտը գնա կարգավորման, ապա Ռուսաստանի առկայությունը Կովկասում ուղղակի անիմաստ կդառնա: Կյանքը ցույց տվեց, որ նրանք ոչ մի ֆինանսական կամ տնտեսական աջակցություն չեն կարող լուծել»: «Այդ տեսակետները, սակայն, չեն կիսում ռուսամետ համբավ ունեցող գործիչները», - շարունակում է թերթը՝ ներկայացնելով «Նոր ժամանակներ» կուսակցության նախագահ Արամ Կարապետյանի կարծիքը. - «Ռուսաստանի առկայությունը Կովկասում ամենեւին էլ պայմանավորված չէ կոնֆլիկտներով»:
«168 ժամ»-ը սենսացիոն է գնահատում Բրյուսելում կայացված որոշումը, ըստ որի «Եվրո-2008»-ի նախընտրական նույն խմբում ընդգրկված Հայաստանի եւ Ադրբեջանի ֆուտբոլի հավաքականները խաղերն անցկացնելու են Ադրբեջանում եւ Հայաստանում: «Դե ինչ», - արձագանքում է թերթը, - «այսպիսի որոշումը զարմանք է հարուցում: Միգուցե կազմակերպիչները հույս ունեն, որ իրենց հայրենակից քաղաքագետների աջակցությամբ ղարաբաղյան հակամարտությունն այս տարի կլուծվի, եւ 2007-ին մթնոլորտն ավելի հանդուրժողական կլինի»:
«Հայկական ժամանակ»-ի մատուցմամբ, խորհրդարանական մեծամասնությունը լուրջ մտավախություններ ունի, որ երկրորդ անգամ եւս չի կարողանալու անցկացնել Արմեն Հարությունյանի թեկնածությունը, որը համաձայնել է կրկնառաջադրվել միայն համառ դիմադրություն ցույց տալուց հետո, այն էլ՝ եթե իրեն տրվեն հստակ երաշխիքներ, որ երկրորդ անգամ անակնկալներ չեն լինի: «Կոալիցիան, բնականաբար, նման երաշխիքներ տալ չէր կարող: Հատկապես որ մեծամասնության համար անսպասելի թեկնածու Հրանտ Խաչատրյանի առաջադրման ձեւաթղթի տակ ստորագրել էին նաեւ ՄԱԿ-ն ու «ժողպատգամավոր»-ը»,-- արձանագրում է թերթը: «Գոլոս Արմենիի»-ի փոխանցմամբ, շաբաթվա վերջին Արմեն Հարությունյանի ընտրվելու շանսի մասին խորհրդարանում զուսպ, շատ զուսպ էին խոսում ոչ միան ընդդիմության, այլեւ կոալիցիայի ներկայացուցիչները:
«2007 թվականի խորհրդարանական ընտրությունների շեմին առավելապես իշխանական կուսակցությունների ստեղծման շքերթը շարունակվում է», - ներկայացնում է «Չորրորդ իշխանություն»-ը: - «Երեկ իր կողմից ստեղծված նոր կուսակցության ծննդի մասին ավետեց ՀՀ նախագահի աշխատակազմի ղեկավար Արտաշես Թումանյանը՝ մամուլում հրապարակելով այդ կուսակցության՝ «Նոր Երկիր»-ի ծրագիրը: Սա վերջին շրջանում իշխանական վերնախավի, իսկ ավելի ճիշտ` Ռոբերտ Քոչարյանի եւ Սերժ Սարգսյանի հրահանգով կամ «դաբրոյով» ձեւավորված 5-րդ կուսակցությունն է... Հիմա, ըստ ամենայնի, հասունացել է իշխանական քաղաքական ուժերի փոխատեղումների ժամանակը»: «Կուսշինարարության գործընթացը հայրենի անդաստաններում շարունակվում է. գործնականում ամեն ամիս ժողովրդին ուրախացում են նրա շահերի եւս մեկ պաշտպանի ծնունդով», - հեգնում է «Հայոց աշխարհ»-ը: - «Կանցնի էլի մի որոշ ժամանակ, ձյունը վերջապես կհալվի, եւ այդժամ նոր կուսակցություններն ընդհանրապես կսկսեն ծլել ձնծաղիկների պես»:
Հրաչ Մելքումյան