Հայաստանում Միացյալ Նահանգների արտակարգ եւ լիազոր դեսպան Ջոն Էվանսի կարծիքով, Հայաստանում ներկայումս հնարավորություն կա «անհրաժեշտ փոփոխությունները իրականացնել սահմանադրական ճանապարհով՝ Հայաստանի բարեկամների օգնությամբ, որոնք շատ են»:
«Կարծում ենք, որ հիմա ժամանակն է կառուցելու եւ այն ոլորտերի վրա ուշադրություն դարձնելու, որտեղ բարեփոխումները ավարտին չեն հասցվել», - «Ազատություն» ռադիոկայանի հետ բացառիկ հարցազրույցում ասաց Ջոն Էվանսը: - «Այս երկու տարիներին՝ մինչեւ ընտրությունները, մենք մտադիր ենք աշխատել շատ ինտենսիվ մի քանի ոլորտներում Հայաստանի կառավարության, քաղաքացիական հասարակության, հասարակական կազմակերպությունների հետ՝ ապահովելու համար 2007-2008-ի ընտրությունների ազատ եւ արդար անցկացումը: Մենք կներդնենք դրա համար անհրաժեշտ ռեսուրսները: Կան գաղափարներ որոշակի գործողությունների վերաբերյալ, որ պետք է իրականացվեն՝ ապահովելու համար ցանկալի արդյունքները»:
Դեսպանը հավելեց, որ աշնանը հրապարակելու է բազմակողմանի ծրագիր, որ նպատակ ունի աջակցել Հայաստանին այն «քաղաքական բարեփոխումներում կամ տեխնիկական խնդիրներում», որ անհրաժեշտ են 2007-2008-ին ազատ եւ արդար ընտրություններ ապահովելու համար:
Անցյալ շաբաթ՝ սահմանադրական փոփոխությունների խորհրդարանական քննարկումներից առաջ, դեսպան Էվանսը հոդված էր հրապարակել՝ կոչ անելով բոլոր կողմերին մասնակցել քննարկումներին եւ, ըստ էության, իր աջակցությունը հայտնեց ներկայացված կոալիցիան փաթեթին:
«Իմ հոդվածը նպատակ ուներ կոչ անել բոլոր կողմերին ներգրավվել կառուցողական եւ պատասխանատու քննարկմանը, քանի որ սա շատ կարեւոր խնդիր է», - այսօր ասաց Էվանսը: - «Մենք չենք փորձում հայաստանցի ընտրողներին ասել, թե ինչպես քվեարկել: Միակ բանը, որ մենք ասում ենք, որ սա կարեւոր խնդիր է եւ այն արժանի է ընտրողների ուշադրությանը եւ պատասխանատու քննարկման Ազգային ժողովում: Ես կարծում եմ, որ անհրաժեշտ էր հստակեցնել, թե ինչ դիրքորոշում ունենք մենք այս հարցում: Մենք իրոք կարծում ենք, որ փոփոխութունները մեկ քայլ առաջ են»:
Դեսպանը նաեւ ասաց, թե դեռ վերջնական հաղորդագրություն չի ստացել քննարկումների ընթացքի մասին, բայց ողջունեց ընդդիմության մասնակցությունը դրանց:
Արդեն ակնհայտ է, սակայն, որ ընդդիմությունը կոչ է անելու իր աջակիցներին դեմ քվեարկել փոփոխություններին: Ի պատասխան հարցին, թե այդ դեպքում ինչպիսի՞ն կլինի Միացյալ Նահանգների արձագանքը, Էվանսը առաջարկեց սպասել մինչեւ գործընթացի ավարտը եւ գուշակություններ չանել հնարավոր արձագանքների վերաբեյալ թե’ Միացյալ Նահանգների, թե’ եվրոպական կառույցների կողմից:
Ընդդիմության մտահոգություններից մեկը սահմանադրական բարեփոխումներից հետո 3-րդ անգամ նախագահի պաշտոնում Ռոբերտ Քոչարյանի առաջադրվելու տեսական հնարավորությունն է: Ջոն Էվանսը այս առիթով ասաց, թե իրեն «բավական բարձրաստիճան պաշտոնյաներ վստահեցրել են, որ դա իրատեսական հեռանկար չէ»:
Ընդդիմության կոչը՝ դեմ քվեարկել սահմանադրական փոփոխություններին, բավական կբարդացնի հանրաքվեում դրական արդյունք ստանալու իշխանությունների խնդիրը: Հարցին, թե ի՞նչ տեղի կունենա, եթե հանրաքվեն ընտրախախտումներով անցնի, Միացյալ Նահանգների դեսպանը պատասխանեց. - «Հատկապես աշխարհի այս հատվածում վերջին մի քանի տարվա ամենալուրջ դասերից մեկը այն է, որ եթե ընտրություններ կեղծվում են, դա կարող է հանգեցնել այս կամ այն տեսակի լուրջ բարդությունների, որոնք կարող են արտահայտվել փողոցներում: Դրան մենք ականատես եղանք որոշ երկրներում: Եվ դա հղի է մեծ ռիսկերով, երբ քաղաքական որոշումները կայացվում են փողոցներում եւ ոչ թե ընտրությունների միջոցով: Կամ կարող է հանգեցնել աճող անվստահության մթնոլորտի ձեւավորման, որ ազդում է իշխանությունների լեգիտիմության վրա: Այս դասերը պետք է պարզ լինեն ոչ միայն Հայաստանի, այլ աշխարհի այս հատվածի բոլոր երկրների համար: Մարդիկ սպասում են արդար եւ ազնիվ ընտրություների, եւ ԱՄՆ-ը նույնպես այդ է ուզում տեսնել»:
ԱՄՆ դեսպանը ավելի վաղ հայտարարել էր, որ Հայաստանը շարժվում է ճիշտ ուղղությամբ թե’ քաղաքական, թե’ տնտեսկական ոլորտներում: Արդյո՞ք սա նշանակում է, որ ժողովրդավարության եւ մարդու իրավունքների ոլորտներում առաջընթաց գրանցվել է: Հարցին ի պատասխան, Էվանսը ավելի շատ առանձնացրեց տնտեսական առաջընթացը՝ խոսելով վերջին 4 տարիների եւ այս տարի սպասվող տնտեսական աճի մասին:
«Մենք կարծում ենք որ հասարակության մեջ նաեւ այլ զարգացումներ կան: Սա չի բացառում նաեւ, որ որոշ ոլորտներում առաջընթացը կարող էր եւ ավելի արագ լինել», - ավելացրեց նա:
Աննա Սաղաբալյան
«Կարծում ենք, որ հիմա ժամանակն է կառուցելու եւ այն ոլորտերի վրա ուշադրություն դարձնելու, որտեղ բարեփոխումները ավարտին չեն հասցվել», - «Ազատություն» ռադիոկայանի հետ բացառիկ հարցազրույցում ասաց Ջոն Էվանսը: - «Այս երկու տարիներին՝ մինչեւ ընտրությունները, մենք մտադիր ենք աշխատել շատ ինտենսիվ մի քանի ոլորտներում Հայաստանի կառավարության, քաղաքացիական հասարակության, հասարակական կազմակերպությունների հետ՝ ապահովելու համար 2007-2008-ի ընտրությունների ազատ եւ արդար անցկացումը: Մենք կներդնենք դրա համար անհրաժեշտ ռեսուրսները: Կան գաղափարներ որոշակի գործողությունների վերաբերյալ, որ պետք է իրականացվեն՝ ապահովելու համար ցանկալի արդյունքները»:
Դեսպանը հավելեց, որ աշնանը հրապարակելու է բազմակողմանի ծրագիր, որ նպատակ ունի աջակցել Հայաստանին այն «քաղաքական բարեփոխումներում կամ տեխնիկական խնդիրներում», որ անհրաժեշտ են 2007-2008-ին ազատ եւ արդար ընտրություններ ապահովելու համար:
Անցյալ շաբաթ՝ սահմանադրական փոփոխությունների խորհրդարանական քննարկումներից առաջ, դեսպան Էվանսը հոդված էր հրապարակել՝ կոչ անելով բոլոր կողմերին մասնակցել քննարկումներին եւ, ըստ էության, իր աջակցությունը հայտնեց ներկայացված կոալիցիան փաթեթին:
«Իմ հոդվածը նպատակ ուներ կոչ անել բոլոր կողմերին ներգրավվել կառուցողական եւ պատասխանատու քննարկմանը, քանի որ սա շատ կարեւոր խնդիր է», - այսօր ասաց Էվանսը: - «Մենք չենք փորձում հայաստանցի ընտրողներին ասել, թե ինչպես քվեարկել: Միակ բանը, որ մենք ասում ենք, որ սա կարեւոր խնդիր է եւ այն արժանի է ընտրողների ուշադրությանը եւ պատասխանատու քննարկման Ազգային ժողովում: Ես կարծում եմ, որ անհրաժեշտ էր հստակեցնել, թե ինչ դիրքորոշում ունենք մենք այս հարցում: Մենք իրոք կարծում ենք, որ փոփոխութունները մեկ քայլ առաջ են»:
Դեսպանը նաեւ ասաց, թե դեռ վերջնական հաղորդագրություն չի ստացել քննարկումների ընթացքի մասին, բայց ողջունեց ընդդիմության մասնակցությունը դրանց:
Արդեն ակնհայտ է, սակայն, որ ընդդիմությունը կոչ է անելու իր աջակիցներին դեմ քվեարկել փոփոխություններին: Ի պատասխան հարցին, թե այդ դեպքում ինչպիսի՞ն կլինի Միացյալ Նահանգների արձագանքը, Էվանսը առաջարկեց սպասել մինչեւ գործընթացի ավարտը եւ գուշակություններ չանել հնարավոր արձագանքների վերաբեյալ թե’ Միացյալ Նահանգների, թե’ եվրոպական կառույցների կողմից:
Ընդդիմության մտահոգություններից մեկը սահմանադրական բարեփոխումներից հետո 3-րդ անգամ նախագահի պաշտոնում Ռոբերտ Քոչարյանի առաջադրվելու տեսական հնարավորությունն է: Ջոն Էվանսը այս առիթով ասաց, թե իրեն «բավական բարձրաստիճան պաշտոնյաներ վստահեցրել են, որ դա իրատեսական հեռանկար չէ»:
Ընդդիմության կոչը՝ դեմ քվեարկել սահմանադրական փոփոխություններին, բավական կբարդացնի հանրաքվեում դրական արդյունք ստանալու իշխանությունների խնդիրը: Հարցին, թե ի՞նչ տեղի կունենա, եթե հանրաքվեն ընտրախախտումներով անցնի, Միացյալ Նահանգների դեսպանը պատասխանեց. - «Հատկապես աշխարհի այս հատվածում վերջին մի քանի տարվա ամենալուրջ դասերից մեկը այն է, որ եթե ընտրություններ կեղծվում են, դա կարող է հանգեցնել այս կամ այն տեսակի լուրջ բարդությունների, որոնք կարող են արտահայտվել փողոցներում: Դրան մենք ականատես եղանք որոշ երկրներում: Եվ դա հղի է մեծ ռիսկերով, երբ քաղաքական որոշումները կայացվում են փողոցներում եւ ոչ թե ընտրությունների միջոցով: Կամ կարող է հանգեցնել աճող անվստահության մթնոլորտի ձեւավորման, որ ազդում է իշխանությունների լեգիտիմության վրա: Այս դասերը պետք է պարզ լինեն ոչ միայն Հայաստանի, այլ աշխարհի այս հատվածի բոլոր երկրների համար: Մարդիկ սպասում են արդար եւ ազնիվ ընտրություների, եւ ԱՄՆ-ը նույնպես այդ է ուզում տեսնել»:
ԱՄՆ դեսպանը ավելի վաղ հայտարարել էր, որ Հայաստանը շարժվում է ճիշտ ուղղությամբ թե’ քաղաքական, թե’ տնտեսկական ոլորտներում: Արդյո՞ք սա նշանակում է, որ ժողովրդավարության եւ մարդու իրավունքների ոլորտներում առաջընթաց գրանցվել է: Հարցին ի պատասխան, Էվանսը ավելի շատ առանձնացրեց տնտեսական առաջընթացը՝ խոսելով վերջին 4 տարիների եւ այս տարի սպասվող տնտեսական աճի մասին:
«Մենք կարծում ենք որ հասարակության մեջ նաեւ այլ զարգացումներ կան: Սա չի բացառում նաեւ, որ որոշ ոլորտներում առաջընթացը կարող էր եւ ավելի արագ լինել», - ավելացրեց նա:
Աննա Սաղաբալյան