Ռուսաստանյան խոշորագույն ընկերություններից մեկի՝ Ռուսաստանի ալյումինի արդյունաբերության 80 տոկոսը վերահսկող «Ռուսսկի ալյումինիյ» խմբի համասեփականատեր՝ Օլեգ Դերիպասկայի դեմ այդ երկրի իրավապահ մարմինների սկսած հետապնդումը կարող է որոշակի ազդեցություն ունենալ նաեւ Հայաստանի տնտեսության առաջատարներից մեկի՝ «Արմենալ»-ի գործունեության վրա, որի սեփականատերն է «Ռուսսկի ալյումինիյ»-ը։
«Կանդրադառնա ոչ միայն մեր բիզնեսի, այլ ընդհանրապես բոլոր տեսակի ներդրումների վրա, որ իրականցվում է նրանց [«Ռուսսկի ալյումինիյ» խմբի] կողմից այլ երկրներում», - «Ազատություն» ռադիոկայանի հետ հարցազրույցում ասաց «Արմենալ»-ի գլխավոր գործադիր տնօրեն Մովսես Ձավարյանը:
Ալյումինի արտադրության բնագավառում աշխարհում 3-րդը համարվող «Ռուսկի ալյումինիյ» ֆինանսաարդյունաբերական խմբի սեփականության 50 տոկոսը տնօրինում է Օլեգ Դերիպասկան, ում կարողությունը, ըստ հանրահայտ «Ֆորբս» հանդեսի, կազմում է 1,5 միլիարդ դոլար։ Դերիպասկան, ի դեպ, Ռուսաստանի նախկին նախագահ Բորիս Ելցինի հեռավոր ազգականն է։ Ռուս մեծահարուստներից շատերի պես, Դերիպասկան էլ իր կարողությունը կուտակել է 1990-ականների սկզբին՝ վիճահարույց սեփականաշնորհման գործարքի արդյունքում, ինչը ներկայումս քննվում է իրավապահների կողմից:
Գործադիր տնօրենի հավաստմամբ, «Արմենալ»-ի արտադրանքը գրեթե ամբողջությամբ վաճառվում է եվրոպական ու ամերիկյան շուկաներում:
«Մեր քաղաքականությունը՝ գնալ ոչ թե դեպի Ռուսաստան, այլ դեպի Միացյալ Նահանգներ եւ Եվրոպա, բացատրվում է նրանով, որ դրանք ամենակայուն շուկաներն են այսօր աշխարհում», - ասաց Ձավարյանը:
100 տոկոսով «Ռուսսկի ալյումինիյ» խմբին պատկանող «Արմենալ»-ն այժմ ավելի շատ փայլաթիթեղ է թողարկում, քան սովետական լավագույն ժամանակներում. եւ սա ռուսական ավելի քան 10 միլիոն դոլարի ներդրումների շնորհիվ։ Այստեղ մոտ 1200 մարդ է աշխատում՝ 170 դոլար միջին ամսական աշխատավարձով։
Անցյալ տարվա դեկտեմբերին Հայաստանի կառավարության հետ «Ռուսսկի ալյումինիյ» խմբի կնքած բաժնետոմսերի վերջին՝ 26 տոկոսի փոխանցման պայմանագրի համաձայն, ռուսաստանյան արդյունաբերական խումբը պարտավորվել է առաջիկա տասը տարվա ընթացքում 34 միլիոն դոլարի ներդրումներ անել ու ստեղծել միջազգային չափանիշներով մրցունակ ընկերություն։
Այն, որ «Արմենալ»-ը առայժմ շահույթ չի ստանում ու հայտնվել է վնասով աշխատող ընկերությունների՝ վերջերս հրապարակված ցուցակում, գործադիր տնօրենը պայմանավորեց նրանով, որ ծանր արդյունաբերության ոլորտում ներդրումները սկսվում են փոխհատուցվել առնվազն հինգ տարի հետո:
«Ցավոք, դեռ սեփականատերերը ոչ մի լումա, ոչ մի դրամ հետ չեն ստացել մեր գործարանից», - ասաց նա՝ ավելացնելով, որ սեփականատերերն այստեղ շահույթ կունենան 2005 թվականից ոչ շուտ:
«Ռուսսկի ալյումինիյ»-ի մնացած 50 տոկոս բաժնեմասի սեփականատերը ռուսաստանյան մեկ այլ մեծահարուստ՝ Չոկուտկայի նահանգապետ Ռոման Աբրամովիչն է, որը, ի դեպ, վերջերս գնել է անգլիական «Չելսի» ֆուտբոլային ակումբը: Աբրամովիչը հայտարարել է, թե պատրաստվում է վաճառել «Ռուսսկի ալյումինիյ» խմբում ունեցած իր բաժնեմասը։
Ատոմ Մարգարյան, Երեւան
«Կանդրադառնա ոչ միայն մեր բիզնեսի, այլ ընդհանրապես բոլոր տեսակի ներդրումների վրա, որ իրականցվում է նրանց [«Ռուսսկի ալյումինիյ» խմբի] կողմից այլ երկրներում», - «Ազատություն» ռադիոկայանի հետ հարցազրույցում ասաց «Արմենալ»-ի գլխավոր գործադիր տնօրեն Մովսես Ձավարյանը:
Ալյումինի արտադրության բնագավառում աշխարհում 3-րդը համարվող «Ռուսկի ալյումինիյ» ֆինանսաարդյունաբերական խմբի սեփականության 50 տոկոսը տնօրինում է Օլեգ Դերիպասկան, ում կարողությունը, ըստ հանրահայտ «Ֆորբս» հանդեսի, կազմում է 1,5 միլիարդ դոլար։ Դերիպասկան, ի դեպ, Ռուսաստանի նախկին նախագահ Բորիս Ելցինի հեռավոր ազգականն է։ Ռուս մեծահարուստներից շատերի պես, Դերիպասկան էլ իր կարողությունը կուտակել է 1990-ականների սկզբին՝ վիճահարույց սեփականաշնորհման գործարքի արդյունքում, ինչը ներկայումս քննվում է իրավապահների կողմից:
Գործադիր տնօրենի հավաստմամբ, «Արմենալ»-ի արտադրանքը գրեթե ամբողջությամբ վաճառվում է եվրոպական ու ամերիկյան շուկաներում:
«Մեր քաղաքականությունը՝ գնալ ոչ թե դեպի Ռուսաստան, այլ դեպի Միացյալ Նահանգներ եւ Եվրոպա, բացատրվում է նրանով, որ դրանք ամենակայուն շուկաներն են այսօր աշխարհում», - ասաց Ձավարյանը:
100 տոկոսով «Ռուսսկի ալյումինիյ» խմբին պատկանող «Արմենալ»-ն այժմ ավելի շատ փայլաթիթեղ է թողարկում, քան սովետական լավագույն ժամանակներում. եւ սա ռուսական ավելի քան 10 միլիոն դոլարի ներդրումների շնորհիվ։ Այստեղ մոտ 1200 մարդ է աշխատում՝ 170 դոլար միջին ամսական աշխատավարձով։
Անցյալ տարվա դեկտեմբերին Հայաստանի կառավարության հետ «Ռուսսկի ալյումինիյ» խմբի կնքած բաժնետոմսերի վերջին՝ 26 տոկոսի փոխանցման պայմանագրի համաձայն, ռուսաստանյան արդյունաբերական խումբը պարտավորվել է առաջիկա տասը տարվա ընթացքում 34 միլիոն դոլարի ներդրումներ անել ու ստեղծել միջազգային չափանիշներով մրցունակ ընկերություն։
Այն, որ «Արմենալ»-ը առայժմ շահույթ չի ստանում ու հայտնվել է վնասով աշխատող ընկերությունների՝ վերջերս հրապարակված ցուցակում, գործադիր տնօրենը պայմանավորեց նրանով, որ ծանր արդյունաբերության ոլորտում ներդրումները սկսվում են փոխհատուցվել առնվազն հինգ տարի հետո:
«Ցավոք, դեռ սեփականատերերը ոչ մի լումա, ոչ մի դրամ հետ չեն ստացել մեր գործարանից», - ասաց նա՝ ավելացնելով, որ սեփականատերերն այստեղ շահույթ կունենան 2005 թվականից ոչ շուտ:
«Ռուսսկի ալյումինիյ»-ի մնացած 50 տոկոս բաժնեմասի սեփականատերը ռուսաստանյան մեկ այլ մեծահարուստ՝ Չոկուտկայի նահանգապետ Ռոման Աբրամովիչն է, որը, ի դեպ, վերջերս գնել է անգլիական «Չելսի» ֆուտբոլային ակումբը: Աբրամովիչը հայտարարել է, թե պատրաստվում է վաճառել «Ռուսսկի ալյումինիյ» խմբում ունեցած իր բաժնեմասը։
Ատոմ Մարգարյան, Երեւան